Güneybatı Anadolu Bölgesi’nde Meydana Gelen Depremler (1851-1971)

Yıl 2009, Cilt: 25 Sayı: 74, 369 - 416, 05.07.2009

Ali Rıza Gönüllü

Öz

Güneybatı Anadolu Bölgesi’ndeki Burdur fay hattı çevresinde bulunan Antalya, Burdur, Isparta ve Muğla Şehirleri’nde tarihin her
döneminde hafif ya da şiddetli derecede çok sayıda deprem meydana gelmiştir. Bu depremler sonucunda yüzlerce insan hayatını kaybetmiş ve önemli ölçüde maddi zarar meydana gelmiştir. Antalya,
Burdur, Isparta ve Muğla şehirlerinde meydana gelen depremler
hakkında, yerel yönetimler merkezi yönetime bilgi vermektedir. Yerel yönetimler bazı zamanlarda da merkezi yönetimden, depremden
zarar gören insanlar için, çeşitli yardım taleplerinde bulunmaktadır.
Bu arada yerel halkın yapmış olduğu yardımlarla, depremzede insanların barınma ve beslenme ihtiyaçları karşılanmaya çalışılmaktadır.
Devlet tarafından da gerektiği zaman bu insanlara, acil ihtiyaçlarını
gidermeleri için maddi yardım yapılmaktadır. Hasar gören meskenlerin inşaatında kullanılmak üzere, depremden zarar görmüş olan insanlara, devlet ormanlarından bedelsiz olarak ağaç yardımında da
bulunulmaktadır. Ayrıca bu insanların, devlete olan muhtelif vergi
borçları da belli bir süre için ertelenmektedir.

Geçmişte olduğu gibi, günümüzde de önemli miktarda ölümlere ve
maddi kayıplara sebep olan depremlerin, bu zararlarından korunmak
için, devlet ve millet olarak her türlü tedbiri almak gerekmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Deprem, Barınma, Can Kaybı, Yardım, Yıkım, Güneybatı Anadolu Bölgesi

Earthquakes Occuring at Southwest Anatolian Region (1851-1971) .

Öz

A lot of earthquakes at every phase of history occured in Antalya,
Burdur, Isparta and Muğla cities that are around Burdur fault line in Southwest Anatolian Region. Hundreds of people lost their lives and
significant material injury occured as a result of these earthquakes. Information was given to central government by local administrations
when an earthquake occured in Antalya, Burdur, Isparta and Muğla cities. Local administrations sometimes demanded various aid from
central government for people aggrieved of earthquake. In the meantime earthquake victoms sheltering and feeding needs were supplied
by the local people aids. Also, if needed financial aid was given to these people for urgent needs by government. Wood from government forests was given free for the people that injured by earthquake to be
used for damaged buildings construction. Besides these peoples’ various taxes to the government was delayed for a certain time.

As before earthquakes nowadays causing significant loss of life
and material injury, to be protected against its harms, as government
and nation we have to take all kind of measures.

Anahtar Kelimeler

Earthquake, Shelter, Loss of Life, Aid, Destruction, Southwest Anatolian Region

Kaynakça

• 1.ARŞİV BELGELERİ
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi
• Bâb-ı Âlî Belgeleri
• İrade- Dahiliye, (BOA. İ. DH.)
• 1310 Sonrası İrade- Meclis-i Umûmi, (BOA. İ. MLU)
• 1310 sonrası İrade -Orman ve Meadin, (BOA. İ. OM.)
• 1310 sonrası İrade-Meclis-i Mahsus, (BOA. İ. MMS.).
• İrade- Meclis-i Vala, (İ.MVL.)
• Sadaret Mektubî Kalemi Mühimme Kalemi (Odası), (BOA. A. MKT. MHM.)
• Sadaret Âmedî Kalemi Belgeleri (BOA. A. AMD.)
• Sadaret Mektubî Kalemi Nezaret ve Devâir Yazışmalarına Ait Belgeler, (BOA. A. MKT. NZD.)
• Sadaret Mektubî Kalemi Meclis-i Vâlâ Yazışmalarına Ait Belgeler, (A. MKT. MVL.)
• Meclis-i Vükelâ Mazbataları (MV.)
• Yıldız Sarayı Belgeleri
• Yıldız Sadaret Hususî Maruzat Evrakı, (BOA. Y. A. HUS.)
• Yıldız Perakende Evrakı Dahiliye Nezareti Maruzatı, (BOA.Y. PRK. DH.)
• Yıldız Perakende Evrakı Umûm Vilâyetler Tahrirâtı, (BOA. Y. PRK. UM.)
• Yıldız Mütenevvi Maruzat Evrakı, (BOA.Y. MTV.)
• Dahiliye Nezâreti Belgeleri
• Dahiliye Nezâreti Mektubi Kalemi, (BOA. DH. MKT.)
• Dahiliye Nezâreti Kalem-i Mahsus Müdüriyeti, (BOA. DH. KMS.)
• Dahiliye Nezareti Mebânî-i Emîriye ve Hapishâneler Müdüriyeti, (BOA. DH. MB. HPS.)
• Dahiliye Nezâreti Umûr-i Mahalliye-i Vilâyât Müdüriyeti, (BOA. DH. UMVM.)
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi
• Bakanlar Kurulu Kararları, (BCA. BKK.)
• Muamelat Genel Müdürlüğü (BCA. Mua.)
• Özel Kalem Genel Müdürlüğü (ÖKGM.)
• Cumhurbaşkanlığı Arşivi
• 2.SÜRELİ YAYINLAR
• Burdur Dergisi
• Şelâle Gazetesi
• İleri Gazetesi
• 3.KİTAPLAR ve MAKALELER
• Acar, Ahmet, Jeoloji, Cilt:I, Ankara 1974.
• Akça, Bayram, Sosyal, Siyasal ve Ekonomik Yönüyle Muğla (1923-1960), Ankara 2002.
• Çetin, Bayram, Burdur Kent Coğrafyası, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum 2007.
• Derleme Sözlüğü, Cilt:IV., Ankara 1969.
• Derleme Sözlüğü, Cilt:IX., Ankara1977.
• Gönüllü, Ali Rıza, Demokrat Parti Dönemi’nde Antalya (1950-1960), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi Ana Bilim Dalı Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul 2008.
• Gönüllü, Mehmet Nuri, “Alanya Yaylalarında Geleneksel Meskenler ve Barınaklar”, Türk Akdeniz 2000-Belleten, Antalya 2000.
• Gün, Pınar, Sosyal, Siyasal ve Ekonomik Yönüyle Fethiye, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla 2006.
• İzbırak, Reşat, Coğrafya Terimleri Sözlüğü, Ankara 1975.
• İzbırak, Reşat, Türkiye, Cilt:II, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara 1981.
• Little, Donald P. “Memluk Tarihçileri Tarafından Kaydedilen Deprem Verileri: Tarih Yazımı Üzerine Bir Deneme”, Osmanlı İmparatorluğu’nda Doğal Afetler, Editör: Elizabeth Zachariadou, Çeviri: Gül Çağalı Güven-Saadet Öztürk ,İstanbul 2001, Sayfa:149-158.
• Muşmal, Hüseyin, “Konya Eyaleti Ilgın Kazası’nda Yaşanan 1866 Depremi Üzerine İnceleme”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 20, Konya 2008.
• Öncü, Ziya, Burdur Fay Zonunda Deprem Erken Uyarı Sisteminin Geliştirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, Isparta 2007.
• Şemseddin Sâmi, Kâmûs-i Türkî, Dersaadet 1317.
• Tekeli, İlhan-İlkin Selim, Osmanlı İmparatorluğu’nda Eğitim ve Bilgi Üretim Sisteminin Oluşumu ve Dönüşümü, Ankara 1993.
• Umar, Bilge, Türkiye’deki Tarihsel Adlar, İstanbul-(bty.).
• Ürekli, Fatma, İstanbul’da 1894 Depremi, İstanbul 2000.
• Vogt, Jean, “Osmanlı Topraklarında Tarih Boyunca Depremsellik Batılı Kaynaklardan ve Tanıkların İfadelerinden Örnekler”, Osmanlı İmparatorluğu’nda Doğal Afetler, Editör: Elizabeth Zachariadou Çeviri: Gül Çağalı Güven-Saadet Öztürk, İstanbul 2001.