Interpretation of the Eur opean Convention on Hum an Rights within the conte xt of Individual Applications to the Constitutional Court

Yıl 2014, Sayı: 4, 0 - 0, 01.07.2014

Ersoy Kontacı

Öz

Individual application to the Constitutional Court in Turkey was introduced on the
bases of the lessons learned from the Country’s bitter experiences before the European
Court of Human Rights. This fact is reflected even by the actual wording of the
Constitution. Nevertheless, these “utilitarian” expectations from the importing of the
institution into the Turkish legal system is so overemphasized and highlighted that
the actual function of the institution, i.e., the effective protection of human rights, is
somewhat shadowed. What is more, The Constitutional Court itself seems, at times,
to have misinterpreted the reference to the European Convention of Human Rights
made by the Constitution and therefore restricting the scope of several constitutional
rights through a restrictive interpretation of the Convention. However, such understanding
is a violation of both the Constitutional norms referring to the universal
standards of human rights protection and the conflict rules of the Convention itself

Anahtar Kelimeler

European Convention on Human Rights, right to a fair trial, grounds for restriction, restrictive interpretation, scope of constitutional rights.

Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin Yorumu

Öz

Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel başvuru kurumu, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi önünde yaşadığı olumsuz deneyimlerin etkisiyle getirilmiş bir kurumdur.
Bu durum, kurumun Anayasa’daki düzenleniş biçiminden de açıkça görülebilmektedir.
Ne var ki, anılan kurumun Türk Hukuku düzenine ithal edilmesindeki
bu “faydacı” amacın, kurumun esas işlevi olan “insan haklarının etkin biçimde
korunması” işlevini gölgeleyecek kadar vurgulandığı ve öne çıkarıldığı görülmektedir.
Dahası, Anayasa Mahkemesi’nin de, zaman zaman Anayasa’da Avrupa
İnsan Hakları Sözleşmesi’ne yapılan açık atfı yanlış yorumladığı ve Sözleşme’yi,
Anayasamız’da korunan çeşitli hakların kapsamının belirlenmesinde “daraltıcı”
etki sahibi olan bir metin olarak değerlendirdiği görülmektedir. Bu durum ise,
bir yandan Anayasa’nın evrensel insan hakları standartlarına gönderme yapan
hükümlerinin, diğer yandan da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde yer alan
çatışma normlarının ihlâli anlamını taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, adil yargılanma hakkı, sınırlama sebepleri, daraltıcı yorum, anayasal hakların kapsamı.