İŞ SÖZLEŞMESİNİN AHLAK VE İYİNİYET KURALLARINA AYKIRILIK VE BENZERİ NEDENLERLE FESHİNİN (İŞ KANUNU m. 25/II) CEZA HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2023, Cilt: 81 Sayı: 2, 137 - 171, 10.05.2023

Devrim Aydın

https://doi.org/10.30915/abd.1184490

Cited By: 2

Öz

İşçinin iş sözleşmesinin haklı nedenle derhal fesih nedenlerinden bir bölümünü 4857 sayılı İş Kanunu m. 25/II’de “işçinin ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzeri davranışlarına dayalı nedenler” oluşturmaktadır. İş. Kanunu m. 25/II’teki fiillerin bir bölümü ceza hukuku açısından suç oluşturan fiiller (cinsel taciz, hırsızlık, mala zarar verme) niteliğinde olsa da bir bölümü, içeriği belirsiz ifadelerle açıklanan davranışlardan oluşmaktadır.
İş sözleşmesinin feshedilmesi üzerine işveren durumu Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) yaptığı bildirimde, işçiyi hangi gerekçe ile işten çıkardığını bir kod numarasıyla işaretleyerek bildirmek zorundadır. İş Kanunu m. 25/II yer alan “ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerlerine dayalı davranışlar” SGK’nın 1 Nisan 2021 tarihli genelgesiyle yapılan değişikliğe kadar, SGK’ye “Kod-29” olarak bildirilmekteydi. İş Kanunu’ndaki söz konusu hükme dayanılarak çok sayıda iş akdine son verilmesi ve durumun SGK’ye Kod-29 olarak bildirilmesine yönelik eleştiriler üzerine SGK, bir genelgeyle Kod-29’daki fiillerin her biri için 42’den 50’ye kadar ayrı ayrı kodlar belirlemek yoluna gitmiştir.
Çalışmada, İş Kanunu m. 25/II’de yer alan ve bir kısmı suç oluştururken bir kısmı suç oluşturmayan fiillerden dolayı iş akdinin feshi, ceza hukuku açısından tartışılarak hukuki denetimin sağlanabilmesi için işverene haklı fesih hakkı veren İş Kanunu m. 25/II’deki hallerin içeriğinin somutlaştırılması önerilerek, işçinin keyfi olarak işten çıkarıldığının ispatlanması durumunda, işverenin sorumluluğu ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İŞ HUKUKU, İŞ SÖZLEŞMESİ, HAKLI FESİH, CEZA HUKUKU, SUÇ

INTERPRETATION OF THE TERMINATION OF EMPLOYEE'S EMPLOYMENT CONTRACT FOR CONSERVATION WITH THE RULES OF ETHICS AND GOODNESS AND FOR SIMILAR REASONS (LABOR LAW art. 25/II) IN TERMS OF CRIMINAL LAW

Öz

Some of the reasons for the immediate termination of the employee's employment contract for rightful reasons are regulated in the Labor Law No. 4857, art. 25/II as "The situations that do not comply with the moral and goodness rules of the worker and the reasons based on similar behaviors". Some of the acts in 25/II are offenses in terms of criminal law. However some of them are behaviors that are described with ambiguous terms. In case the employment contract is terminated, the employer has to notify the Social Security Institution of the situation and notify the employee with a code number for the reason for the dismissal. The reasons in 25/II were reported as “Code-29” until the amendment made in this article on April 2021.

In this article, it is suggested to embody the reasons that give the employer the right to terminate for a just cause in order to provide legal supervision by discussing the termination of employment contract due to acts in Labor Law, art. 25/II, some of which constitute a crime and some that do not.

Anahtar Kelimeler

Labor law, Employment contract, Rightfull termination, Criminal Law, Crime

Kaynakça

• Aydın, Devrim, Ceza Muhakemesinde Deliller, Yetkin Yay., Ankara, 2014 Mollamahmutoğlu, Hamdi/ Astarlı, Muhittin/ Baysal, Ulaş, İş Hukuku Ders Kitabı, C.1; Bireysel İş Hukuku, Seçkin Yay., Ankara, 2017 Özcan, Durmuş, Öğreti ve Uygulamada İş Sözleşmesinin Feshi, Adalet Yay., Ankara, 2011 Senyen-Kaplan, Emine Tuncay, Bireysel İş Hukuku, Yenilenmiş 10. B., Gazi Kitabevi, Ankara, 2019 Süzek, Sarper, İş Hukuku, Yenilenmiş 19. B, Beta Yay., İstanbul, 2020 Yenisey, Feridun/ Nuhoğlu, Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 8. Baskı, Seçkin Yan, Ankara, 2020