A CRİTİCAL APPORACH TO THE BUİLDİNG REGİSTRATİON CERTİFİCATE AS AN ADMİNİSTRATİVE ACT

Yıl 2024, Cilt: 82 Sayı: 4, 105 - 136, 31.10.2024

Onur Küçükkahraman

https://doi.org/10.30915/abd.1467104

Öz

The building registration certificate is a typical administrative act in zoning law. In our law, the building registration certificate has taken its place with the Zoning Law No. 3194, the Law No. 7143 on the Restructuring of Taxes and Some Other Receivables and the Law on the Amendment of Certain Laws and the regulatory acts issued accordingly. The building registration certificate can be issued for illegal structures. With this document, the owner of the illegal building gains the opportunity to use the building that is contrary to the zoning legislation. Therefore, the building registration certificate becomes more important.
In this study, the building registration certificate, has been discussed on the basis of the following issues, taking into account its elements: (i) In the context of determining the competent authority for the issuance of the building registration certificate, the issue of which authority will be competent in case it is obtained electronically via e-Devlet; (ii) In light of the subject matter of the administrative action in question; the evaluation of the results attached to the building registration certificate; (iii) In the event that the building with a building registration certificate is classified as a "risky building", whether the sanctions stipulated for risky buildings in Law No.6306 are compatible with the results provided by the building registration certificate. At the end of the study, the criticisms made in terms of these elements of the building registration certificate are summarized and suggestions are made for possible changes.

Anahtar Kelimeler

building registration certificate, unlawful structure, administrative act, risky building, demolition decision, retrofit permission

BİR İDARİ İŞLEM OLAN YAPI KAYIT BELGESİNE ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

Öz

Yapı kayıt belgesi, imar hukukunda tipik bir idari işlem olarak karşımıza çıkmaktadır. Hukukumuzda yapı kayıt belgesi, 3194 sayılı İmar Kanunu, 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile buna istinaden çıkarılan düzenleyici işlemlerle yerini almıştır. Yapı kayıt belgesi kaçak yapılara ilişkin düzenlenebilir. Bu belgeyle birlikte kaçak yapı sahibi, imar mevzuatına aykırı olan yapısını kullanabilme olanağına kavuşmaktadır. Bu yüzden yapı kayıt belgesi, daha önemli bir hale gelmektedir.
Bu çalışmada yapı kayıt belgesi, unsurları göz önünde bulundurularak şu konular ekseninde tartışılmıştır: (i) Yapı kayıt belgesinin düzenlenmesinde yetkili olan makamın belirlenmesi bağlamında, e-Devlet üzerinden elektronik olarak alınması durumunda hangi makamın yetkili olacağı meselesi; (ii) Söz konusu idari işlemin konusu ışığında; yapı kayıt belgesine bağlanan sonuçların değerlendirilmesi; (iii) Yapı kayıt belgeli yapının “riskli yapı” statüsüne girmesi durumunda, 6306 sayılı Kanun’da riskli yapılar için öngörülen yaptırımların yapı kayıt belgesinin sağladığı sonuçlarla bağdaşıp bağdaşmadığı hususu. Çalışmanın sonucunda ise yapı kayıt belgesinin bu unsurları yönünden yapılan eleştiriler özetlenmiş ve yapılabilecek değişimler için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

yapı kayıt belgesi, kaçak yapı, idari işlem, riskli yapı, yıkım kararı, güçlendirme izni

Kaynakça

• Açar, Emre, “6306 Sayılı Kanun Kapsamında Riskli Yapı Kavramı”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Sayı 57, Ocak 2024, s.225¬-246.
• Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya, Türk İdare Hukuku, Ankara, Savaş, 15. Baskı, 2022.
• Ayanoğlu, Taner, Yapı Hukukunun Genel Esasları, İstanbul, Vedat, 4. Baskı, 2014.
• Aydın, Gurur Kutay, İmar Kirliliği Kapsamında Adli ve İdari Yaptırımlar (Yüksek Lisans Tezi, Danışman Alphan Dinçkol), İstanbul, Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, 2020 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 630049).
• Bell, John ve François Lichére, Contemporary French Administrative Law, Cambridge, Cambridge University Press, 1. Baskı, 2022.
• Boz, Selman Sacit ve Yunus Eraslan, “İdari Yargılama Usulünde Karar Verilmesine Yer Olmadığı Kararları”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 24, Sayı 2, Mayıs, 2020, s.389-423.
• Çağıran, Ahmet Can, İmar Barışı Adı Altında Getirilen Düzenlemenin İmar Kanunu İle Korunan Kamusal Yarara Etkisi (Yüksek Lisans Tezi, Danışman Ali Akyıldız), Ankara, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, 2021 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 662554).
• Çakır, Hüseyin Melih, “Yapı Kayıt Belgesi” İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, Eylül, 2018, s.15-92.
• Çakır, Hüseyin Melih ve Barış Ülker, “6306 Sayılı Kanun Kapsamında Riskli Yapılarda Pay(Hisse) Satışı” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 27, Sayı 2, Aralık, 2021, s.1066-1106.
• Çal, Sedat, Türk İdare Hukukunda Ruhsat, İstanbul, Seçkin, 2. Baskı, 2012.
• Demirkol, Selami ve Zuhal Bereket Baş, “Kentsel Dönüşümün, 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Ele Alınması” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Cilt 108, Eylül, 2013,
• Ellek, Ahmet Arif, “Riskli Yapı Hakkında Karar Alma Usulü ve Usuli Eksikliklerin Kararın Geçerliliğine Etkisi” Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 7, Sayı 2, Temmuz 2021, s.375-393.
• Ergen, Cafer ve Veli Böke, Kaçak Yapı, Ankara, Seçkin, 2. Baskı, 2006.
• Ersöz, Ahmet Kürşat, “Bir İdari İşlem Olarak Yıkım Kararı” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 19, Sayı 3, Temmuz 2015, s.103-150.
• Gök, Hasan, “Küçük Ev (Tıny House) ve Ağaç Evlerin (Bungalov) İmar Hukukundaki Yeri” Kırklareli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, Aralık 2023, s.559-574.
• Gözübüyük, A. Şeref, Turgut Tan, İdari Yargılama Hukuku, Ankara, Turhan, 9. Baskı, 2017.
• Güçlü, Yaşar, İdari Para Cezaları ve Diğer İdari Yaptırımlar, Ankara, Seçkin, 4. Baskı, 2020.
• Güleç, Elif Merve, İmar Hukukunda Ruhsatsız Yapılar ve Ruhsatsız Yapılara Uygulanacak İdari İşlemler (Yüksek Lisans Tezi, Danışman Metin Günday), Ankara, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, 2019 (https://tez.yok.gov.tr, Tez No: 605933).
• Günday, Metin, İdare Hukuku, Ankara, İmaj, 11. Baskı, 2017.
• Kalabalık, Halil, İmar Hukuku Dersleri, Ankara, Seçkin, 12. Baskı, 2023.
• Karahanoğulları, Onur, İdare Hukuku, Ankara, Turhan, 1. Baskı, 2022.
• Karahanoğulları, Onur, İdari Yargı: İdarenin Hukukla Zorlanması, Ankara, Turhan, 1. Baskı, 2019.
• Kasapoğlu Turhan, Mine, “Yapı Kayıt Belgeli Yapılara Verilen Güçlendirme İzni” Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 2, Aralık 2021, s.779-824.
• Kaya, Cemil, “İptal Davalarında Menfaatin Aktüel Olması Şartının Anlamı ve Kapsamı” Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, Haziran 2008, s.117-141.
• Levin, Ronald M., “Administrative Procedure and Judicial Restraint” Harvard Law Review, Cilt 129, Sayı 7, Mayıs 2016, s.338-349.
• Özay, İl Han, Günışığında Yönetim, İstanbul, Filiz, 3. Baskı, 2017.
• Özdemir, Selman, “Mukayeseli Bir İnceleme: Yapı Denetiminde ‘İnşaata’ Başlama ve Yapı Ruhsatında ‘Yapıya’ Başlama” Hasan Kalyoncu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 13, Sayı 25, Ocak 2023, s.63-106.
• Özkaya Özlüer, Ilgın, “İmar Barışı Düzenlemesine Hukuki Bir Yaklaşım” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 2, Aralık 2018, s.313-340.
• Sancakdar, Oğuz, İmar Hukuku, Ankara, Seçkin, 2. Baskı, 2024.
• Seçkin, Sinan, “Yapı Kayıt Belgesinin İdarenin Deprem Dolayısıyla Sorumluluğuna Etkisi”, in Ayşe Nuhoğlu ve Fulya İlçin Gönenç (Ed.), Ulusal ve Uluslararası Yargı Kararları Işığında Deprem Sempozyumu, İstanbul, Medipol Üniversitesi Yayınları, 2021.
• Sümer, Nuray, “Kamu Hizmetine Özgülenen Taşınmazlarda Ecrimisil Sorunu: İdareler Arası Ecrimisil Uyuşmazlıklarına İlişkin Danıştay Kararlarının Düşündürdükleri” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 26, Sayı 2, Aralık 2020, s.900-922.
• Ulu, Güher, İdari İşlemin Yetki Unsuru, Ankara, Seçkin, 1. Baskı, 2012.
• Uşak, Burak ve Güler Yalçın, “İmar Barışı Düzenlemesi Üzerine Bir İçerik Analizi” Türkiye Arazi Yönetimi Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, Aralık 2019, s.1-10.