Arşivsel Değerlendirme: Arşivciliğin İlk Adımı

Yıl 2013, Sayı: 14-15, 36 - 40, 31.12.2013

Burçak Şentürk

Öz

Arşivsel uygulama, arşivlik malzeme üzerinde gerçekleştirilen ve bir zincirin halkaları gibi birbirine bağlı ve bağımlı olan bir dizi süreçten oluşmaktadır. Arşivlik malzemenin değerlendirilmesi bu zincirin ilk halkasını oluşturan aşamadır. Değerlendirme stratejik bir süreçtir, çünkü zincirin ilk halkası ne kadar güçlü olursa diğer halkalar da bir o kadar güçlü olabilecektir. Bununla beraber arşivci bu süreçte hangi malzemenin yaşayacağı ve hangilerinin imha edileceğini kapsayan stratejik bir karar vermektedir. Bu nedenle değerlendirme arşivsel uygulamanın en zor kısımlarından biri olarak görülmektedir. Bu durum da bu süreçte bilimsel teknik ve süreçler kullanılması ve malzeme ile ilgili her türlü unsurun göz önünde bulundurulması gerekliliğini doğurmaktadır. Arşivsel değerlendirme konulu bu çalışmada, arşivsel değerlendirmenin ne olduğu, nasıl yapılması gerektiği, bu süreçte dikkat edilmesi gereken unsurlar ve bu süreç ile ilgili diğer teknik detaylar irdelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arşivsel Uygulama, Arşiv Malzemesi, arşiv

Archival Appraisal :The First Step of Archival Science

Öz

Archival practice consists of a series of processes that are realized with archival material and which are connected and dependent upon one another like the links in a chain. The first link of this chain is the appraisal of archival material. Appraisal is a strategic process; if the first link is strong then the other links will be strong. In addition, in this process the archivist makes a strategic decision about which material will survive and which is to be disposed. Therefore, archival appraisal is seen as one of the most delicate processes in archival practice. This situation creates the need for scientific techniques, processes and taking into consideration all possible facts concerned with the archival material. In this study, entitled “Archival Appraisal: The First Step of Archival Science”, the meaning of archival appraisal, how it should be carried out, the facts that should be considered and other technical details will be examined.

Anahtar Kelimeler

Appraisal, Archival Practice

Kaynakça

• Ataman, Bekir Kemal. Arşivcilik Terimleri Sözlüğü, Librairie de Pera, İstanbul, 1995.
• Bradsher, James Gregory (Edit.), Managing Archives and Archival Institutions, London, Mansell Publishing, 1988.
• Couture, Carol. “Archival Appraisal: A Status Report”, 59, Archivaria, 2005, ss.83-107.
• Cox, Richard J. Managing Institutional Archives, Greenwood Press, New York, 1992.
• Duranti, Luciana. “The Concept of Appraisal and Archival Theory”, American Archivist, 57, 1994, s.328-344.
• Ellis, Judith (Edit.), Keeping Archives, 2nd edition, Thorpe, Melbourne, 1993.
• Karakaş, H.Sekine, Fatih Rukancı ve Hakan Anameriç, Belge Yönetimi ve Arşiv Terimleri Sözlüğü, Ankara, 2009, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü.
• Millar, Laura A. Archives: Principles and Practices, Facet Publishing, London, 2010.
• Moses, Pearce Richard. A Glossary of Archival and Records Terminology, Chicago: 2005, The Society of American Archivists.
• Ricks, Betty R. ve Kay F.Gow, Information Resource Mangement, Ohio:South Western Publishing Company,1988.
• Schellenberg, T.R., Modern Archives: Principles and Techniques. 1956, Midway Reprint, Chicago. ern Archivist, XI (1), 1986, s. 15-26.
• Pearce-Moses, Richard. A Glossary of Archival and Records Terminology, The Society of American Archivists, Chicago 2005, 2 Aralık 2011 tarihinde http://www2.archivists.org/glossary/terms/u/user adresinden erişildi.
• Snow , Kellie, ve diğerleri. “Considering the User Perspective: Research into Usage and Communication of Digital Information”, D-Lib Magazine, 14 (5/6), May/June 2008, 2 Aralık 2011 tarihinde http://www.dlib.org/dlib/may08/ross/05ross.html adresinden erişildi.
• Şentürk, Burçak. “Kullanıcı Odaklı Arşiv Hizmetlerinin Temel Unsurları – Erişim”, Bilgi Dünyası, 12(2), 2011, s. 319–333.
• Yakel, Elizabeth. Torres, Deborah A. “AI: Archival Intelligence and User Expertise”, American Archivist, 66, Spring /Summer 2003, s. 51-78.