Öz
Planlama alanı kapsamındaki arazilerin kullanım şekilleri imar planları ile belirlenir. Bir terzinin elindeki kumaşı kesip biçmek suretiyle şekil vermesi gibi, imar planı kapsamındaki araziler de parselasyon işlemi ile yapılaşmaya uygun imar parsellerine dönüştürülür. Arazilerin parsellere ayrılma işlemi sonrasında da alınan ruhsatlar sonucunda imar ve inşa faaliyetlerine başlanır. İmar ve inşa faaliyetleri sonrasında da yeni şehirler vücuda getirildiği gibi mevcut şehirler de gelişerek büyümeye devam eder.
İdari işlemlerden biri olan parselasyonun nasıl yapılacağı İmar Kanunu’nun 18 ve 19. maddelerinde düzenlenmiştir. Tipik bir idari işlem olan parselasyon işleminin hukuksal mahiyetinin tespiti önem arz eder. Zira parselasyon işleminin düzenleyici ve/veya bireysel işlem olması her şeyden önce dava açma süresinde kendisini gösterir. Yapılaşmaya ilişkin ana kuralları koyan İmar Kanunu’nda “parselasyon planı” ibaresi kullanılmıştır. Her ne kadar kanun koyucu tarafından bu ibare tercih edilmişse de kendisi düzenleyici işlem olan imar planının uygulama işlemlerinden sadece biri olan parselasyon işleminin neden gerçek manada bir plan olmadığı doktrin ve yargısal içtihatlarla ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
İdari yargı idari işlem imar planı parselasyon hukuksal mahiyet dava açma süresi
Kaynakça
- Akyılmaz B / Sezginer M / Kaya C, Türk İdare Hukuku, Savaş Yayınevi, 12. Baskı, Ankara, 2020.
- Akyılmaz B / Sezginer M / Kaya C, Türk İdari Yargılama Hukuku, Savaş Yayınevi, Yenilenmiş 7. Baskı, Ankara, Ekim 2022.
- Artukmaç S, Türk İmar Hukuku, Ayyıldız Matbaası, Dördüncü Baskı, Ankara, 1976.
- Atay E. E, İdare Hukuku, Gazi Kitabevi, Ankara, 2006.
- Büyük Türkçe Sözlük, (www.tdk.gov.tr).
- Candan T, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Maliye ve Hukuk Yayınları, 2. Baskı, Ankara, Ekim 2006.
- Çelik K, Planlama ve İmar Kanunu Uygulaması Arazi ve Arsa Düzenlemesi, Devran Matbaacılık, Ankara, 2006.
- Erkut C, İptal Davasının Konusunu Oluşturma Bakımından İdari İşlemin Kimliği, Danıştay Yayınları, No: 51, Ankara, 1990.
- Evren Ç. C, “İdari Yargıda Uygulama İşlemi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, Y. 2013, S. 1-2.
- Giritli İ / Bilgen P, İdare Hukuku, Der Yayınları, İstanbul, 2001.
- Gözler K / Kaplan G, İdare Hukuku Dersleri, Ekin Yayınevi, 21. Baskı, Bursa, 2019.
- Gözübüyük A. Ş, / Tan T, İdare Hukuku, C. I, Genel Esaslar, Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 14. Baskı, Ankara, Eylül 2021.
- Gülan A, Türk İmar Hukukunda “Hamur Kuralı” Uygulaması, 3194 Sayılı Kanun’un 18. Madde Uygulamasına Teorik Bir Yaklaşım, İstanbul, 2000, (Basılmamış Doçentlik Çalışması).
- Kalabalık H, İmar Hukuku Dersleri, Seçkin Yayınları, Güncelleştirilmiş Genişletilmiş 9. Baskı, Ankara, 2019.
- Kanlıgöz C, “İdari İşlemlerde Yazılı Bildirim”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XL, Y. 1988, S. 1-4.
- Kaplan G, İdari Yargıda Dava Açma Süreleri, Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 3. Bası, Ankara 2011.
- Kara S, Danıştay Kararları Işığında İmar Planı Değişikliği, Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
- Kara S, İmar Hukukunun Dehlizlerinden Biri: Parselasyon, Yetkin Yayınları, Ankara 2022.
- Karavelioğlu C / Karavelioğlu E. C, Değişiklik, Açıklama ve İçtihatlarla İmar Kanunu 18. Madde Uygulaması, Arazi ve Arsa Düzenlemeleri-Parselasyon, Seçkin Yayınları, 5. Baskı, Ankara, 2010.
- Karavelioğlu C / Karavelioğlu E. C, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Adalet Yayınları, 8. Baskı, Ankara, 2015.
- Keleş R, Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara, 1990.
- Onar S. S, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. I, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
- Onar S. S, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. II, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
- Özay İ.H, Günışığında Yönetim, İstanbul, 2002.
- Özkaya E, İmar Kanunu Şerhi ve Mevzuatı, Seçkin Yayınları, Ankara, 1997.
- Şahin C, Acele Kamulaştırma, On İki Levha Yayınları, İstanbul, Mayıs 2018.
- Şimşek S, İmar Kanunu 18. Madde Uygulamaları (Arazi ve Arsa Düzenlemeleri) İtiraz ve Dava Yolları, Seçkin Yayınları, Güncellenmiş 2. Baskı, Ankara, Nisan 2019.
- Ulusoy A.D., İdari Yargılama Hukuku, Yetkin Yayınları, Gözden Geçirilmiş 4. Baskı, Ankara, 2025.
- Yaşar H.N, İmar Hukuku, İmar Planları ve Değişiklikleri, Yapı Kuralları, Filiz Kitabevi, İstanbul 2008.
- Yayla Y, İdare Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 1990.
- Yayla Y, Şehir Planlamasının Başlıca Hukuki Meseleleri ve İstanbul Örneği.
- Yıldırım T / Yasin M / Kaman N / Özdemir H.E / Üstün G / Tekinsoy O, İdare Hukuku, XII Levha Yayınları, Güncellenmiş 5. Baskı, İstanbul 2013.
- Yılmaz E, Hukuk Sözlüğü, Yetkin Yayınları, Yenilenmiş 11. Baskı, Ankara 2023.
- Zanobını G, İdare Hukuku, C. 1, Çev: Akgüç A / Erman S, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, M. Sadık Kağıtçı Matbaası, İstanbul 1945.
- (http://www.sozluk.adalet.gov.tr.)
- (http:///anayasa.gov.tr).
- (http://www.dergipark.org.tr.).
- (https://hudoc.echr.coe.int.).
- (www.mevzuat.gov.tr).
- (https://sozluk.gov.tr).
- (www.taa.gov.tr).
- (https://uyap.gov.tr).
Öz
The manner in which lands within the scope of a planning area are to be used is determined by zoning plans. Similar to how a tailor shapes a piece of fabric by cutting and sewing it, lands within the scope of a zoning plan are transformed into zoning parcels suitable for construction through the process of parcellation. Following the division of lands into parcels, construction and building activities commence based on the permits obtained. As a result of these construction activities, new cities are created, and existing cities continue to develop and expand.
The method for carrying out parcellation, one of the administrative acts, is regulated under Articles 18 and 19 of the Zoning Law. Determining the legal nature of parcellation, which is a typical administrative act, is of significant importance. This is because whether parcellation constitutes a regulatory and/or individual act primarily affects the time limit for filing a lawsuit. Although the term “parcellation plan” is used in the Zoning Law, which sets out the main rules regarding construction, it has been sought—through legal doctrine and judicial precedents—to demonstrate why parcellation, being merely one of the implementation measures of a zoning plan (which itself is a regulatory act), does not in fact qualify as a plan in the true sense.
Anahtar Kelimeler
Administrative jurisdiction administrative action Administrative jurisdiction administrative action zoning plan parcellation legal nature time limit for filing a lawsuit
Kaynakça
- Akyılmaz B / Sezginer M / Kaya C, Türk İdare Hukuku, Savaş Yayınevi, 12. Baskı, Ankara, 2020.
- Akyılmaz B / Sezginer M / Kaya C, Türk İdari Yargılama Hukuku, Savaş Yayınevi, Yenilenmiş 7. Baskı, Ankara, Ekim 2022.
- Artukmaç S, Türk İmar Hukuku, Ayyıldız Matbaası, Dördüncü Baskı, Ankara, 1976.
- Atay E. E, İdare Hukuku, Gazi Kitabevi, Ankara, 2006.
- Büyük Türkçe Sözlük, (www.tdk.gov.tr).
- Candan T, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Maliye ve Hukuk Yayınları, 2. Baskı, Ankara, Ekim 2006.
- Çelik K, Planlama ve İmar Kanunu Uygulaması Arazi ve Arsa Düzenlemesi, Devran Matbaacılık, Ankara, 2006.
- Erkut C, İptal Davasının Konusunu Oluşturma Bakımından İdari İşlemin Kimliği, Danıştay Yayınları, No: 51, Ankara, 1990.
- Evren Ç. C, “İdari Yargıda Uygulama İşlemi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII, Y. 2013, S. 1-2.
- Giritli İ / Bilgen P, İdare Hukuku, Der Yayınları, İstanbul, 2001.
- Gözler K / Kaplan G, İdare Hukuku Dersleri, Ekin Yayınevi, 21. Baskı, Bursa, 2019.
- Gözübüyük A. Ş, / Tan T, İdare Hukuku, C. I, Genel Esaslar, Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 14. Baskı, Ankara, Eylül 2021.
- Gülan A, Türk İmar Hukukunda “Hamur Kuralı” Uygulaması, 3194 Sayılı Kanun’un 18. Madde Uygulamasına Teorik Bir Yaklaşım, İstanbul, 2000, (Basılmamış Doçentlik Çalışması).
- Kalabalık H, İmar Hukuku Dersleri, Seçkin Yayınları, Güncelleştirilmiş Genişletilmiş 9. Baskı, Ankara, 2019.
- Kanlıgöz C, “İdari İşlemlerde Yazılı Bildirim”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XL, Y. 1988, S. 1-4.
- Kaplan G, İdari Yargıda Dava Açma Süreleri, Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 3. Bası, Ankara 2011.
- Kara S, Danıştay Kararları Işığında İmar Planı Değişikliği, Yetkin Yayınları, Ankara 2016.
- Kara S, İmar Hukukunun Dehlizlerinden Biri: Parselasyon, Yetkin Yayınları, Ankara 2022.
- Karavelioğlu C / Karavelioğlu E. C, Değişiklik, Açıklama ve İçtihatlarla İmar Kanunu 18. Madde Uygulaması, Arazi ve Arsa Düzenlemeleri-Parselasyon, Seçkin Yayınları, 5. Baskı, Ankara, 2010.
- Karavelioğlu C / Karavelioğlu E. C, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Adalet Yayınları, 8. Baskı, Ankara, 2015.
- Keleş R, Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara, 1990.
- Onar S. S, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. I, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
- Onar S. S, İdare Hukukunun Umumi Esasları, C. II, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul, 1966.
- Özay İ.H, Günışığında Yönetim, İstanbul, 2002.
- Özkaya E, İmar Kanunu Şerhi ve Mevzuatı, Seçkin Yayınları, Ankara, 1997.
- Şahin C, Acele Kamulaştırma, On İki Levha Yayınları, İstanbul, Mayıs 2018.
- Şimşek S, İmar Kanunu 18. Madde Uygulamaları (Arazi ve Arsa Düzenlemeleri) İtiraz ve Dava Yolları, Seçkin Yayınları, Güncellenmiş 2. Baskı, Ankara, Nisan 2019.
- Ulusoy A.D., İdari Yargılama Hukuku, Yetkin Yayınları, Gözden Geçirilmiş 4. Baskı, Ankara, 2025.
- Yaşar H.N, İmar Hukuku, İmar Planları ve Değişiklikleri, Yapı Kuralları, Filiz Kitabevi, İstanbul 2008.
- Yayla Y, İdare Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 1990.
- Yayla Y, Şehir Planlamasının Başlıca Hukuki Meseleleri ve İstanbul Örneği.
- Yıldırım T / Yasin M / Kaman N / Özdemir H.E / Üstün G / Tekinsoy O, İdare Hukuku, XII Levha Yayınları, Güncellenmiş 5. Baskı, İstanbul 2013.
- Yılmaz E, Hukuk Sözlüğü, Yetkin Yayınları, Yenilenmiş 11. Baskı, Ankara 2023.
- Zanobını G, İdare Hukuku, C. 1, Çev: Akgüç A / Erman S, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, M. Sadık Kağıtçı Matbaası, İstanbul 1945.
- (http://www.sozluk.adalet.gov.tr.)
- (http:///anayasa.gov.tr).
- (http://www.dergipark.org.tr.).
- (https://hudoc.echr.coe.int.).
- (www.mevzuat.gov.tr).
- (https://sozluk.gov.tr).
- (www.taa.gov.tr).
- (https://uyap.gov.tr).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hukuk (Diğer) |
| Bölüm | KAMU HUKUKU |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 8 Ekim 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 8 Ekim 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Ağustos 2025 |
| Kabul Tarihi | 11 Eylül 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 75 |
