Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Turkish Adaptation of Heart Failure Specific Health Literacy Scale: Validity, Measurement Invariance and Reliability Study

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 3, 363 - 370
https://doi.org/10.46332/aemj.1517042

Öz

Purpose: The aim of this study was to adapt a heart failure-specific health literacy scale into Turkish.

Materials and Methods: This methodological study was conducted between January and May 2024 with 748 heart failure patients who visited the cardiology outpatient clinic of a hospital in eastern Turkey. Data were collected using a personal information form and a heart failure-specific health literacy scale. To assess the scale's validity, exploratory factor analysis, confirmatory factor analysis, measurement invariance analysis, and convergent and divergent validity analysis were performed. For reliability, Cronbach's alpha, McDonald's omega internal consistency coefficient, corrected item-total correlation, and intraclass correlation coefficient analyses were conducted.

Results: There was no significant difference between the personal characteristics of the two data sets in the study (p>0.05). The content validity index was 0.93. Exploratory factor analysis revealed a three-factor structure with factor loadings ranging from 0.74 to 0.87. In confirmatory factor analysis, one of the goodness-of-fit indices for the three-factor model showed an acceptable fit, while the other six indices indicated excellent fit. The measurement invariance of the scale between genders was found to be satisfactory, meeting the criteria for differences between models (configural, metric, scalar, and strict). The Cronbach's alpha coefficient of the scale was 0.73, and McDonald's omega coefficient was 0.74.

Conclusion: The heart failure-specific health literacy scale was found to be a higly valid and reliable measurement tool for the Turkish population.

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

  • 1. Savarese G, Becher PM, Lund LH, Seferovic P, Rosano GMC, Coats AJS. Global burden of heart failure: a comprehensive and updated review of epidemiology. Cardiovasc Res. 2023;118(17):3272-3287.
  • 2. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Heart disease and stroke statistics-2023 update: a report from the American Heart Association. Circulation. 2023;147(8):93-621.
  • 3. Macabasco-O'Connell A, DeWalt DA, Broucksou KA, et al. Relationship between literacy, knowledge, self-care behaviors, and heart failure-related quality of life among patients with heart failure. J Gen Intern Med. 2011;26(9):979-986.
  • 4. Chen AM, Yehle KS, Plake KS, Murawski MM, Mason HL. Health literacy and self-care of patients with heart failure. J Cardiovasc Nurs. 2011;26(6):446-451.
  • 5. Erünal M, Mert H. Does Health Literacy Affect Self-Care in Patients with Heart Failure? J. Nurse Pract. 2020;16(9):699-702.
  • 6. Wu JR, Holmes GM, DeWalt DA, et al. Low literacy is associated with increased risk of hospitalization and death among individuals with heart failure. J Gen Intern Med. 2013;28(9):1174-1180.
  • 7. Gomez R, Andrey JL, Puerto JL, et al. Health literacy and prognosis of heart failure: a prospective propensity-matched study in the community. Eur J Cardiovasc Nurs. 2023;22(3):282-290.
  • 8. Barati M, Taheri-Kharameh Z, Farghadani Z, Rásky É. Validity and Reliability Evaluation of the Persian Version of the Heart Failure-Specific Health Literacy Scale. Int J Community Based Nurs Midwifery. 2019;7(3):222-230.
  • 9. Matsuoka S, Kato N, Kayane T, et al. Development and Validation of a Heart Failure-Specific Health Literacy Scale. J Cardiovasc Nurs. 2016;31(2):131-139.
  • 10. Yue M, Zhang L, Lu Y, Jin C. Translation and psychometric evaluation of the Chinese version of the Heart Failure-Specific Health Literacy Scale. International J. Nurs. Sci. 2016;3(4):342-346.
  • 11. Kalkim A, Karaman E, Birdal O, Tosun Taşar P. Validity and reliability of the heart failure-specific health literacy scale in Turkish. Scientific Reports. 2024;14(1):10338.
  • 12. Jiang G, Mai Y, Yuan KH. Advances in Measurement Invariance and Mean Comparison of Latent Variables: Equivalence Testing and A Projection-Based Approach. Front Psychol. 2017;8:1823.
  • 13. Putnick DL, Bornstein MH. Measurement Invariance Conventions and Reporting: The State of the Art and Future Directions for Psychological Research. Dev Rev. 2016;41:71-90.
  • 14. Orcan F. Exploratory and Confirmatory Factor Analysis: Which One to Use First? J. Meas. Eval. Educ. Psychol. 2018;9(4):414-421.
  • 15. Schumacker RE, Lomax RG. A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. New York: Routledge; 2015.
  • 16. Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. Using multivariate statistics. Boston, MA; Pearson.2013.
  • 17. Wild D, Grove A, Martin M, et al. Principles of Good Practice for the Translation and Cultural Adaptation Process for Patient-Reported Outcomes (PRO) Measures: Report of the ISPOR Task Force for Translation and Cultural Adaptation. Value in Health. 2005;8(2):94-104.
  • 18. Polit DF, Beck CT, Owen SV. Is the CVI an acceptable indicator of content validity? Appraisal and recommendations. Res Nurs Health. 2007;30(4):459-467.
  • 19. Hair JF, Babin BJ, Black WC, Anderson RE. Multivariate Data Analysis. Cengage; 2019.
  • 20. Cheung GW, Cooper-Thomas HD, Lau RS, Wang LC. Reporting reliability, convergent and discriminant validity with structural equation modeling: A review and best-practice recommendations. Asia Pac. J. Manag. 2024;41(2):745-783.
  • 21. Henseler J, Ringle CM, Sarstedt M. A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Acad. Mark. Sci. Rev. 2015;43(1):115-135.
  • 22. Clark JC. Evaluating model fit for longitudinal measurement invariance with ordered categorical indicators. Brigham Young University; 2020.
  • 23. Rutkowski L, Svetina D. Measurement invariance in international surveys: Categorical indicators and fit measure performance. Appl. Meas. Educ. 2017;30(1): 39-51.
  • 24. Koo TK, Mae YL. A Guideline of Selecting and Reporting Intraclass Correlation Coefficients for Reliability Research. J Chiropr Med. 2016;15(2):155-163.
  • 25. Malkewitz CP, Schwall P, Meesters C, Hardt J. Estimating reliability: A comparison of Cronbach's α, McDonald's ωt and the greatest lower bound. Soc. Sci. Humanit. Open. 2023;7(1):100368.
  • 26. Schreiber JB. Issues and recommendations for exploratory factor analysis and principal component analysis. Res Social Adm Pharm. 2021;17(5):1004-1011.
  • 27. Yaşlıoğlu MM. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. IUJSB. 2017;46:74-85.
  • 28. Matsunaga M. How to Factor-Analyze Your Data Right: Do's, Don'ts, and How-To's. Int. j. psychol. res. 2010;3(1):97-110.
  • 29. Çapık C. Geçerlik ve güvenirlik çalişmalarinda doğrulayici faktör analizinin kullanimi. Anadolu hemşire sağlık bilim. derg. 2014;17(3):196-205.
  • 30. Hair JF, Babin BJ, Anderson RE. Multivariate Data Analysis. Cengage; 2019.
  • 31. Fornell C, Larcker DF. Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. J. Mark. Res. 1981;18(1):39-50.
  • 32. Field A. Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. SAGE Publications; 2018.

Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği ve Güvenilirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 3, 363 - 370
https://doi.org/10.46332/aemj.1517042

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı kalp yetersizliğine özgü sağlık okuryazarlığı ölçeğini Türkçeye uyarlamaktır.

Araçlar ve Yöntem: Metodolojik bir çalışmadır: Bu metodolojik çalışma Ocak-Mayıs 2024 tarihleri arasında Türkiye'nin doğusundaki bir hastanenin kardiyoloji polikliniğine başvuran 748 kalp yetersizliği hastası ile yürütülmüştür. Veri toplamak için bir kişisel bilgi formu ve kalp yetersizliğine özgü bir sağlık okuryazarlığı ölçeği kullanılmıştır. Ölçek geçerliliği için; açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, ölçüm değişmezliği analizi, yakınsak ve ıraksak geçerlilik analizleri yapılmıştır. Güvenirlik için ise cronbach alpha ve Mc Donald's omega iç tutarlılık katsayısı, düzeltilmiş madde toplam korelasyonu ve sınıf içi korelasyon katsayısı analizleri yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmadaki iki veri setinin kişisel özellikleri arasında anlamlı bir fark yoktur (p˃005). Kapsam geçerlilik indeksi 0.93'tür. Açıklayıcı faktör analizi, faktör yükleri 0.74-0.87 arasında değişen üç faktörlü bir yapı ortaya koymuştur. Doğrulayıcı faktör analizinde, üç faktörlü model için uyum iyiliği indekslerinden biri kabul edilebilir uyum, diğer altısı ise mükemmel uyum göstermiştir. Ölçeğin cinsiyetler arası ölçüm değişmezliğinin tatmin edici düzeyde olduğu ve modeller arası farklılık kriterlerini (yapısal, metrik, skaler ve katı) karşıladığı belirlenmiştir. Ölçeğin Cronbach alfa katsayısı 0.73, Mc Donald's omega katsayısı ise 0.74’tür.

Sonuç: Kalp yetersizliğine özgü sağlık okuryazarlığı ölçeği Türk toplumunda yüksek düzeyde geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak bulunmuştur.

Etik Beyan

Araştırma öncesinde etik kurul izni alındı. Araştırmanın yapılacağı kurumdan gerekli izinler alınmıştır. Katılımcılardan yazılı ve sözlü bilgilendirilmiş onam alındı. Araştırmanın yürütülmesinde Helsinki Deklarasyonu ilkelerine uyulmuştur.

Destekleyen Kurum

yok.

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

araştırmaya katılan hastalara teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • 1. Savarese G, Becher PM, Lund LH, Seferovic P, Rosano GMC, Coats AJS. Global burden of heart failure: a comprehensive and updated review of epidemiology. Cardiovasc Res. 2023;118(17):3272-3287.
  • 2. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Heart disease and stroke statistics-2023 update: a report from the American Heart Association. Circulation. 2023;147(8):93-621.
  • 3. Macabasco-O'Connell A, DeWalt DA, Broucksou KA, et al. Relationship between literacy, knowledge, self-care behaviors, and heart failure-related quality of life among patients with heart failure. J Gen Intern Med. 2011;26(9):979-986.
  • 4. Chen AM, Yehle KS, Plake KS, Murawski MM, Mason HL. Health literacy and self-care of patients with heart failure. J Cardiovasc Nurs. 2011;26(6):446-451.
  • 5. Erünal M, Mert H. Does Health Literacy Affect Self-Care in Patients with Heart Failure? J. Nurse Pract. 2020;16(9):699-702.
  • 6. Wu JR, Holmes GM, DeWalt DA, et al. Low literacy is associated with increased risk of hospitalization and death among individuals with heart failure. J Gen Intern Med. 2013;28(9):1174-1180.
  • 7. Gomez R, Andrey JL, Puerto JL, et al. Health literacy and prognosis of heart failure: a prospective propensity-matched study in the community. Eur J Cardiovasc Nurs. 2023;22(3):282-290.
  • 8. Barati M, Taheri-Kharameh Z, Farghadani Z, Rásky É. Validity and Reliability Evaluation of the Persian Version of the Heart Failure-Specific Health Literacy Scale. Int J Community Based Nurs Midwifery. 2019;7(3):222-230.
  • 9. Matsuoka S, Kato N, Kayane T, et al. Development and Validation of a Heart Failure-Specific Health Literacy Scale. J Cardiovasc Nurs. 2016;31(2):131-139.
  • 10. Yue M, Zhang L, Lu Y, Jin C. Translation and psychometric evaluation of the Chinese version of the Heart Failure-Specific Health Literacy Scale. International J. Nurs. Sci. 2016;3(4):342-346.
  • 11. Kalkim A, Karaman E, Birdal O, Tosun Taşar P. Validity and reliability of the heart failure-specific health literacy scale in Turkish. Scientific Reports. 2024;14(1):10338.
  • 12. Jiang G, Mai Y, Yuan KH. Advances in Measurement Invariance and Mean Comparison of Latent Variables: Equivalence Testing and A Projection-Based Approach. Front Psychol. 2017;8:1823.
  • 13. Putnick DL, Bornstein MH. Measurement Invariance Conventions and Reporting: The State of the Art and Future Directions for Psychological Research. Dev Rev. 2016;41:71-90.
  • 14. Orcan F. Exploratory and Confirmatory Factor Analysis: Which One to Use First? J. Meas. Eval. Educ. Psychol. 2018;9(4):414-421.
  • 15. Schumacker RE, Lomax RG. A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. New York: Routledge; 2015.
  • 16. Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. Using multivariate statistics. Boston, MA; Pearson.2013.
  • 17. Wild D, Grove A, Martin M, et al. Principles of Good Practice for the Translation and Cultural Adaptation Process for Patient-Reported Outcomes (PRO) Measures: Report of the ISPOR Task Force for Translation and Cultural Adaptation. Value in Health. 2005;8(2):94-104.
  • 18. Polit DF, Beck CT, Owen SV. Is the CVI an acceptable indicator of content validity? Appraisal and recommendations. Res Nurs Health. 2007;30(4):459-467.
  • 19. Hair JF, Babin BJ, Black WC, Anderson RE. Multivariate Data Analysis. Cengage; 2019.
  • 20. Cheung GW, Cooper-Thomas HD, Lau RS, Wang LC. Reporting reliability, convergent and discriminant validity with structural equation modeling: A review and best-practice recommendations. Asia Pac. J. Manag. 2024;41(2):745-783.
  • 21. Henseler J, Ringle CM, Sarstedt M. A new criterion for assessing discriminant validity in variance-based structural equation modeling. Acad. Mark. Sci. Rev. 2015;43(1):115-135.
  • 22. Clark JC. Evaluating model fit for longitudinal measurement invariance with ordered categorical indicators. Brigham Young University; 2020.
  • 23. Rutkowski L, Svetina D. Measurement invariance in international surveys: Categorical indicators and fit measure performance. Appl. Meas. Educ. 2017;30(1): 39-51.
  • 24. Koo TK, Mae YL. A Guideline of Selecting and Reporting Intraclass Correlation Coefficients for Reliability Research. J Chiropr Med. 2016;15(2):155-163.
  • 25. Malkewitz CP, Schwall P, Meesters C, Hardt J. Estimating reliability: A comparison of Cronbach's α, McDonald's ωt and the greatest lower bound. Soc. Sci. Humanit. Open. 2023;7(1):100368.
  • 26. Schreiber JB. Issues and recommendations for exploratory factor analysis and principal component analysis. Res Social Adm Pharm. 2021;17(5):1004-1011.
  • 27. Yaşlıoğlu MM. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. IUJSB. 2017;46:74-85.
  • 28. Matsunaga M. How to Factor-Analyze Your Data Right: Do's, Don'ts, and How-To's. Int. j. psychol. res. 2010;3(1):97-110.
  • 29. Çapık C. Geçerlik ve güvenirlik çalişmalarinda doğrulayici faktör analizinin kullanimi. Anadolu hemşire sağlık bilim. derg. 2014;17(3):196-205.
  • 30. Hair JF, Babin BJ, Anderson RE. Multivariate Data Analysis. Cengage; 2019.
  • 31. Fornell C, Larcker DF. Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. J. Mark. Res. 1981;18(1):39-50.
  • 32. Field A. Discovering Statistics Using IBM SPSS Statistics. SAGE Publications; 2018.
Toplam 32 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Epidemiyolojik Yöntemler
Bölüm Bilimsel Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Hasan Evcimen 0000-0003-4352-101X

Fatoş Uncu 0000-0001-8077-4652

Proje Numarası YOK
Erken Görünüm Tarihi 12 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 16 Temmuz 2024
Kabul Tarihi 15 Ekim 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 8 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Evcimen, H., & Uncu, F. (2024). Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği ve Güvenilirlik Çalışması. Ahi Evran Medical Journal, 8(3), 363-370. https://doi.org/10.46332/aemj.1517042
AMA Evcimen H, Uncu F. Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği ve Güvenilirlik Çalışması. Ahi Evran Med J. Aralık 2024;8(3):363-370. doi:10.46332/aemj.1517042
Chicago Evcimen, Hasan, ve Fatoş Uncu. “Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği Ve Güvenilirlik Çalışması”. Ahi Evran Medical Journal 8, sy. 3 (Aralık 2024): 363-70. https://doi.org/10.46332/aemj.1517042.
EndNote Evcimen H, Uncu F (01 Aralık 2024) Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği ve Güvenilirlik Çalışması. Ahi Evran Medical Journal 8 3 363–370.
IEEE H. Evcimen ve F. Uncu, “Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği ve Güvenilirlik Çalışması”, Ahi Evran Med J, c. 8, sy. 3, ss. 363–370, 2024, doi: 10.46332/aemj.1517042.
ISNAD Evcimen, Hasan - Uncu, Fatoş. “Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği Ve Güvenilirlik Çalışması”. Ahi Evran Medical Journal 8/3 (Aralık 2024), 363-370. https://doi.org/10.46332/aemj.1517042.
JAMA Evcimen H, Uncu F. Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği ve Güvenilirlik Çalışması. Ahi Evran Med J. 2024;8:363–370.
MLA Evcimen, Hasan ve Fatoş Uncu. “Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği Ve Güvenilirlik Çalışması”. Ahi Evran Medical Journal, c. 8, sy. 3, 2024, ss. 363-70, doi:10.46332/aemj.1517042.
Vancouver Evcimen H, Uncu F. Kalp Yetersizliğine Özgü Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlilik, Ölçüm Değişmezliği ve Güvenilirlik Çalışması. Ahi Evran Med J. 2024;8(3):363-70.

Dergimiz, ULAKBİM TR Dizin, DOAJ, Index Copernicus, EBSCO ve Türkiye Atıf Dizini (Turkiye Citation Index)' de indekslenmektedir. Ahi Evran Tıp dergisi süreli bilimsel yayındır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. Makalelerin sorumlulukları yazarlara aittir.

Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.