Sıcak Dalgalarının Toplum Sağlığına Etkileri

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 817 - 827, 30.11.2024

Ezgi Çebi , Mine Ocaktan

https://doi.org/10.35341/afet.1463781

Öz

Sıcak dalgalarının; sıklığı, boyutu, yoğunluğu ve süresi her geçen yıl artmaktadır ve bunun ana sebebinin insan kaynaklı küresel iklim değişikliği olduğu gözlemlenmiştir. Meteoroloji Genel Müdürlüğü sıcak dalgalarını “sıcaklığın en yüksek sıcaklık ortalamalarının 5°C veya daha üzerinde aşırı nemle birlikte en az 3 gün aralıksız devam etmesi” olarak tanımlamıştır. İnsanlarda termoregülasyon sisteminin dengeleyici mekanizmalarını aşan miktarlarda sıcağa ve neme maruz kalmak mevcut hastalıkların kötüleşmesine, güneş çarpması/ısı yorgunluğu/ısı krampı gibi ısı ilişkili hastalıklara ve ölümlere yol açabilir. İncelenen çalışmalar sonucunda sıcak dalgalarının ve buna bağlı ısı ilişkili hastalıkların, hastane başvurularının ve ölümlerin sıklığının yıllar içinde arttığı görülmüştür. Yaşın, ek hastalıkların ve çalışma koşullarının ısı ilişkili hastalıklar ve ölümlerle ilişkili olduğu bulunmuştur. Ayrıca sıcak dalgasının riskleri ve hastaneye başvuru konusunda bilgi, tutum ve davranış eksikliğinin saptandığı ve yapılan bilgilendirici müdahale çalışmalarının etkili olduğunun gösterildiği çalışmalar mevcuttur. Bu derleme çalışmasında sıcak dalgalarının toplum sağlığına olumsuz etkilerini ve ısı ilişkili hastalıkların epidemiyolojisini çeşitli çalışmalardan örneklerle ele almak ve bu olumsuz sağlık sonuçlarını önlemek için öneriler sunmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Güneş Çarpması, Isı İlişkili Hastalıklar, Isı Krampı, Isı Yorgunluğu, Sıcak Dalgaları, Toplum Sağlığı

Effects of Heat Waves on Public Health

Öz

The frequency, size, intensity and duration of heat waves have been increasing every year and the main reason for this is global climate change. Meteorological Service defines heat waves as "continuation of the highest temperature averages of 5°C or more with excessive humidity for at least 3 days." In humans, exposure to heat and humidity in amounts that exceed the compensatory mechanisms of the thermoregulatory system can lead to worsening of existing diseases, heat-related illnesses such as sunstroke/heat exhaustion/heat cramps, and death. As a result of the studies examined, it was observed that the frequency of heat waves and related heat-related illnesses, hospital admissions and deaths increased over the years. Age, comorbidities, and working conditions have been found to be associated with heat-related illnesses and deaths. In addition, there are studies that have determined the lack of knowledge, attitude and behavior regarding the risks of heat waves and hospital admissions and that informative intervention studies have been shown to be effective. In this review study, it is aimed to show the negative effects of heat waves on public health and the epidemiology of heat-related illnesses with examples from various studies and to offer suggestions to prevent these negative health consequences.

Anahtar Kelimeler

Heat Waves, Public Health, Heat-Related Illnesses, Heat Stroke, Heat Exhaustion, Heat Cramp

Kaynakça

• Buttke, D. E., Raynor, B., & Schuurman, G. W., (2023), Predicting climate-change induced heat-related illness risk in Grand Canyon National Park visitors, Plos one, 18(8), e0288812. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0288812
• Can, G., Şahin, Ü., Sayılı, U., Dubé, M., Kara, B., Acar, H. C., ... & Gosselin, P, (2019), Excess mortality in Istanbul during extreme heat waves between 2013 and 2017, International journal of environmental research and public health, 16(22), 4348. https://doi.org/10.3390/ijerph16224348
• CRED ve EMDAT, (2023), Disasters in numbers 2022.
• CRED ve UNDRR, (2020), The human cost of disasters: an overview of the last 20 years (2000-2019).
• Gürkan, H., Ekşioğlu, O., Yazıcı, B., Şensoy , S., Kömüşçü, A., & Çalık, Y., (2017), Projected trends in heat and cold waves under effect of climate change, 8th Atmospheric Sciences Symposium – ATMOS 2017, İstanbul.
• Harduar Morano, L., Watkins, S., & Kintziger, K., (2016), A comprehensive evaluation of the burden of heat-related illness and death within the Florida population, International journal of environmental research and public health, 13(6), 551. https://doi.org/10.3390/ijerph13060551
• He, B. J., Zhao, D., Dong, X., Zhao, Z., Li, L., Duo, L., & Li, J., (2022), Will individuals visit hospitals when suffering heat-related illnesses? Yes, but…. Building and Environment, 208, 108587. https://doi.org/10.1016/j.buildenv.2021.108587
• Heinzerling, A., Laws, R. L., Frederick, M., Jackson, R., Windham, G., Materna, B., & Harrison, R. (2020). Risk factors for occupational heat‐related illness among California workers, 2000–2017. American journal of industrial medicine, 63(12), 1145-1154. https://doi.org/10.1002/ajim.23191
• Intergovernmental Panel on Climate Change, (2021), Climate Change 2021 The Physical Science Basis Summary for Policymakers, İsviçre.
• Oray, N. C., Oray, D., Aksay, E., Atilla, R., & Bayram, B., (2018), The impact of a heat wave on mortality in the emergency department, Medicine, 97(52). https://doi.org/10.1097/MD.0000000000013815
• Osborne, T. F., Veigulis, Z. P., Vaidyanathan, A., Arreola, D. M., & Schramm, P. J., (2023), Trends in Heat Related Illness: Nationwide Observational Cohort at the US Department of Veteran Affairs, The Journal of Climate Change and Health, 100256. https://doi.org/10.1016/j.joclim.2023.100256
• Öztürk, Y., Baltacı, H., & Akkoyunlu, B. O., (2023), The Impacts of Heat Waves on Hospital Admissions and Mortality in the Fethiye Province of Turkey, Portuguese Journal of Public Health, 41(2). https://doi.org/10.1159/000530747
• Shimazaki, J., Hifumi, T., Shimizu, K., Oda, Y., Kanda, J., Kondo, Y., ... & Miyake, Y., (2020), Clinical characteristics, prognostic factors, and outcomes of heat‐related illness (Heatstroke Study 2017–2018), Acute Medicine & Surgery, 7(1), e516. https://doi.org/10.1002/ams2.516
• Sugg, M. M., Konrad, C. E., & Fuhrmann, C. M. (2016). Relationships between maximum temperature and heat-related illness across North Carolina, USA. International journal of biometeorology, 60, 663-675. https://doi.org/10.1007/s00484-015-1060-4
• T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Çevre Sağlığı Daire Başkanlığı, (2015), İklim Değişikliğinin Sağlık Üzerine Olumsuz Etkilerinin Azaltılması Ulusal Programı ve Eylem Planı, Ankara.
• Takahashi, N., Nakao, R., Ueda, K., Ono, M., Kondo, M., Honda, Y., & Hashizume, M., (2015), Community trial on heat related-illness prevention behaviors and knowledge for the elderly, International journal of environmental research and public health, 12(3), 3188-3214. https://doi.org/10.3390/ijerph120303188
• Tran, N. Q. L., Nghiem, S., Chu, C., Luong, M. A., Ho, T. T., & Phung, D., (2023), The prevalence of heat-related illnesses and associated factors among rice farmers in Vietnam, Journal of agromedicine, 28(3), 486-496. https://doi.org/10.1080/1059924X.2022.2154086
• URL 1, Özalp, Y., Isı Dalgası - Isı Endeksi, https://www.mgm.gov.tr/genel/saglik.aspx?s=113, [Erişim 30 Kasım 2023]
• URL 2, Cleveland Clinic, (2021), Heat Illness, https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16425-heat-illness, [Erişim 30 Kasım 2023]
• URL 3, World Health Organization, (2018), Heat and Health, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/climate-change-heat-and-health, [Erişim 6 Aralık 2023]
• URL 4, Şahin, Ü., (2019), Sıcak Dalgaları: İklim Değişikliğiyle Artan Tehdit ve Sıcak-Sağlık Eylem Planları, https://ipc.sabanciuniv.edu/Content/Images/Document/sicak-hava-dalgalari-iklim-degisikligiyle-artan-tehdit-ve-sicak-saglik-eylem-planlari-9b0bdc/sicak-hava-dalgalari-iklim-degisikligiyle-artan-tehdit-ve-sicak-saglik-eylem-planlari-9b0bdc.pdf, [Erişim 5 Aralık 2023]
• URL 5, ICD WHO, (2019), ICD-10, https://icd.who.int/browse10/2019/en#T67, [Erişim 30 Kasım 2023]
• URL 6, Centers for Disease Control and Prevention, (2017), Warning Signs and Symptoms of Heat-Related Illness, https://www.cdc.gov/disasters/extremeheat/warning.html, [Erişim 8 Ocak 2024].
• URL 7, NSW Health, (2023), Learn the signs, symptoms, and first-aid for heat-related illness. https://www.health.nsw.gov.au/environment/beattheheat/Pages/heat-related-illness.aspx, [Erişim 30 Kasım 2023]
• URL 8, World Meteorological Organization, (2024), Climate change indicators reached record levels in 2023: WMO. https://wmo.int/news/media-centre/climate-change-indicators-reached-record-levels-2023-wmo, [Erişim 9 Ekim 2024]
• URL 9, Çağlayan, Ç., Yavuz, M., & İlhan, A., (2021), Bilgi Notu: Sıcak Dalgaları ve Halk Sağlığı, https://www.env-health.org/wp-content/uploads/2021/08/Brief_Heatwaves_Final.pdf, [Erişim 30 Kasım 2023]
• URL 10, World Health Organization, (2018), Heatwaves, https://www.who.int/health-topics/heatwaves#tab=tab_2, [Erişim 6 Aralık 2023]