Öğrencilerin Biyoloji Korkuları ve Biyolojiye Yönelik Tutumları

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 80 - 97, 25.06.2021

Murat Ozarslan

https://doi.org/10.47215/aji.844015

Cited By: 2

Öz

Çalışmada ortaöğretim kız öğrencilerinin biyoloji korkusu ve sebeplerine ilişkin görüşleri ile biyolojiye yönelik tutumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, 2015-2016 akademik yılı sonunda, Marmara bölgesinin bir ilçe merkezinde Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine devam eden 9. ve 10. sınıftan toplam 70 kız öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu, kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiştir. Betimsel araştırma yaklaşımının benimsendiği araştırma da veriler nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin eş zamanlı olarak uygulandığı çeşitleme yöntemi ile elde edilmiştir. Veriler Biyoloji Bilimine ve Dersine Yönelik Tutum Ölçeği ve Biyoloji Korkusu Anketi ile elde edilmiştir. Öğrencilerin biyoloji korkusunun çoğunlukla başarısız olma, konuları anlayamama, öğrendiklerini karıştırma şeklinde olduğu ve bu korkuların sınavlarda soruların çözümünde zorlanma, konuların karışık ve zor olması kaynaklandığı tespit edilmiştir. Biyoloji konularında yeralan böcek, virüs, bakteri, bağırsak solucanı, yılan vb. canlıların öğrenciler tarafından tehlikeli, tiksindirici veya korkutucu olarak algılanması sebebiyle biyoloji korku oluştuğu belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin genetik, insan vücudu gibi zorlandığı biyoloji konulara yönelik korkularının geliştiği bulunmuştur. Öğrencilerin biyoloji ve biyoloji dersine yönelik tutum puanların düşük düzeyde olduğu, bazı öğrencilerin biyoloji dersini sevmedikleri, sıkıcı gördükleri ve ilgilerini çekmediği sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda öğrencilerin biyoloji korkusunun azaltılması ve tutumlarının olumlu yönde geliştirilmesi noktasında eğitimcilere önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Biyoloji korkusu, , tutum, biyoloji eğitimi

Kaynakça

• Anderson, L. W. (1988). Attitudes and their measurement. Educational research methodology and measurement: An international handbook. (Edit. Keeves, J. P. Oxford) England: Pergamon.
• Arrindell, W. A. (2000). Phobic dimensions: IV. The structure of animal fears. Behaviour Research and Therapy, 38(5), 509-530.
• Atik, A.D., & Erkoç, F. (2015). The investigation of 9th grade students’ attitudes towards the science and the course of biology in terms of various variables. Adıyaman University Journal of Educational Sciences, 5 (2), 211-244. doi:http://dx.doi.org/10.17984/adyuebd.91698Atik.
• Atik, A. D., Tan, Ş., Doğan, Y., & Erkoç, F. (2018). Lise öğrencilerinin biyolojiye yönelik tutum, öz-yeterlik ve akademik başarıları arasındaki ilişki. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 170-187.
• Ay-Solmaz, B. (2017). Korkusu olan ve olmayan 3-6 yaş arası çocukların, anne baba tutumlarının ve anne baba kaygısının çocukların korkularına olan etkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bahar, M., Johnstone, A.H., & Hansell M. .H., 1999, Revisiting learning diffucilties in biology. Journal of Biological Education, 33, (2), 84-86.
• Berberoğlu, G. (2007). Türk bakış açısından PISA araştırma sonuçları. [Online], (24 Mayıs 2019), http://www.konrad.org.tr/Egitimturk/07girayberberoglu.pdf. Burkovik, Y., & Tan, O. (2006). Korkacak ne var! Korkunun psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Büyüköztürk, S., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2018). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri, 25. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Chiappetta, E. L., & Fillman, D. A. (2007). Analysis of five high school biology textbooks used in the United States for inclusion of the nature of science. International Journal of Science Education, 29(15), 1847-1868.
• Chuang, H.F. & Cheng, Y. J. (2003). A study on attitudes toward biology and learning environment of the seventh grade students. Chinese Journal of Science Education, 11(2), 171–194.
• Çepni, S. (2010). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Kendi tarafından basılmıştır, 5. Baskı, 145.
• Davey, G. C. (1994). Self‐reported fears to common indigenous animals in an adult UK population: the role of disgust sensitivity. British Journal of Psychology, 85(4), 541-554.
• Demirbaş, M., & Yağbasan, R. (2006). Fen bilgisi öğretiminde bilimsel tutumların işlevsel önemi ve bilimsel tutum ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanma çalışması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 271-299.
• Dervişoğlu, S., Yaman, M., & Soran, H. (2004). Orta öğretim öğrencilerinin biyoloji dersine ve biyoloji konularına ilgilerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 67-73.
• Dhindsa, H. S., & Chung, G. (2003). Attitudes and achievement of Bruneian science students. Internalational Journal of Science Education, 25, 907-922
• Ekici, G., & Hevedanlı, M. (2010). Lise öğrencilerinin biyoloji dersine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 97-109.
• Erten, S. (2008). Interests of 5th throuhg 10th grade students toward human biology. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35), 135-147.
• Fauzi, A., & Mitalistiani, M. (2018). High school biology topics that perceived difficult by undergraduate students. Dıdaktıka bıologı: Jurnal Penelitian Pendidikan Biologi, 2(2), 73-84.
• Freedman, J. L., Sears, D. O., & Carlsmith, J. M. (1989). Sosyal Psikoloji. (Çev. A. Dönmez), İstanbul: Ara Yayınları.
• Fraser, H., & Honeyford, G. (2000). Children, parents and teachers enjoying numeracy: Numeracy hour success through collaboration. London: David Fulton. Green, G. W. (1999). Çocuğuma matematiği nasıl anlatırım? (Çev., A. Yurdaçalış), İstanbul: Beyaz Yayınları.
• Goetz, T., Frenzel, A. C., Pekrun, R., Hall, N. C., & Lüdtke, O. (2007). Between-and within-domain relations of students' academic emotions. Journal of Educational Psychology, 99(4), 715.
• Güneş, M. H., & Güneş, T. (2005). İlköğretim öğrencilerinin biyoloji konularını anlama zorlukları ve nedenleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 169-175.
• Güneş, M. H., Şener, N., Germi, N. T., & Can, N. (2013). Fen ve teknoloji dersinde laboratuvar kullanımına yönelik öğretmen ve öğrenci değerlendirmeleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 1-11.
• Harrison A. G., & Treagust D. F., (2000). Learning about atoms, molecules, and chemical bonds: a case study of multiple-model use in Grade 11 Chemistry. Science Education, 84(3), 352–381.
• Hoffman, B. (2010). I think I can, but I'm afraid to try: The role of self-efficacy beliefs and mathematics anxiety in mathematics problem-solving efficiency. Learning and Individual Differences, 20(3), 276-283.
• Huberman, M., & Miles, M. B. (2002). The qualitative researcher's companion. Thousand Oaks: SAGE Publications Inc.
• Hruschka, D. J., Schwartz, D., St. John, D. C., Picone-Decaro, E., Jenkins, R. A., & Carey, J. W. (2004). Reliability in coding open-ended data: Lessons learned from HIV behavioral research. Field Methods, 16(3), 307-331.
• İnceoğlu, M. (2010). Tutum, algı, iletişim. İstanbul: Beykent Üniversitesi Yayınları.
• Jameson, M. M. (2010). Math anxiety: Theoretical perspectives on potential influences and outcomes. Anxiety in schools: The causes, consequences, and solutions for academic anxieties, (Edit. Jerrell C. Cassady ), Newyork: Peter Lang Inc.
• Johnstone, A. H., & Mahmoud, N. A. (1980). Isolating topics of high perceived difficulty school biology. Journal of Biological Education, 14(2), 163-166.
• Köknel, Ö. (2004). Korkular, takıntılar, saplantılar. 5. Basım, İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Kubiatko, M. (2012). Kindergarten children's perception of animals focusing on the look and fear of animals. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(4), 3181-3186.
• Lazarowitz, R., & Penso, S. (1992). High school students' difficulties in learning biology concepts. Journal of Biological Education, 26(3), 215-223.
• Lazarus, R. S. (1991). Emotion and Adaptation, New York: Oxford University Press.
• MEB (2015). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı (PISA) 2015 ulusal rapor. (24.05.2019),http://pisa.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2014/11/PISA2015_ UlusalRapor.pdf
• Mineka, S., & Zinbarg, R. (2006). A contemporary learning theory perspective on the etiology of anxiety disorders: It's not what you thought it was. American psychologist, 61(1), 10.
• Morgan, J. M. (1992). A theoretical basis for evaluating wildlife-related education programs. The American Biology Teacher,54 (3), 153–157.
• Morgan, D. (1995). Invisible women: Young women and feminism. Feminist activism in the 1990s, (Edit. Gabriele Griffin), London: Taylor and Francis.
• Mutlu, M. (2006). The relation between the learning styles of the students in Anatolian high schools, Anatolian teachers high schools science high schools and their attitudes towards biology course. International Journal of Environmental and Science Education, 1(2), 148–162.
• Oghii, O. (2015). Anaokulu ve ilkokula giden çocukların cinsiyet, yaş ve kültürel farklılıklarına göre korkuları: Kültürler arası araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara. Tez No:399923.
• Oğuz, V. (2019). Fear and reasons of children in preschool. Journal of Human Sciences, 16(1), 192-204. doi:10.14687/jhs.v16i1.5657
• Ormrod, J. E. (2013). Öğrenme psikoloji. (Çev: Ed. M. Baloğlu), Ankara: Nobel Yayınları.
• Osborne, J., Simon, S., & Collins, S. (2003). Attitudes towards science: A review of the literature and its implications. International Journal of Science Education, 25(9), 1049–1079.
• Özarslan, M. (2019). Üstün zekâlı ve yetenekli olan ve üstün zekâlı ve yetenekli olmayan öğrencilerin biyolojiye ilişkin algılarının karşılaştırılması: Metaforik çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45, 310-334.
• Özarslan, M., & Çetin, G. (2018). Öğrencilerin sağlıklı beslenme hakkındaki düşüncelerinin çizme-yazma tekniği ile belirlenmesi. İnonu University Journal of the Faculty of Education, 19(1), 101-118.
• Özbaş, S. (2016). Lise öğrencilerinin biyoloji dersine yönelik tutumları. Electronic Turkish Studies, 11(9), 659-668, DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.
• Özel, M., Prokop, P., & Uşak, M. (2009). Cross-cultural comparison of student attitudes toward snakes. Society & Animals, 17(3), 224-240.
• Öztop, F., & Toptaş, V. (2017). İlkokul 4. Sınıf öğrencilerinin matematik dersine yönelik korkusu ve altında yatan sebepler. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 2(3), 162-173.
• Prokop, P., Fančovičová, J., & Kubiatko, M. (2009). Vampires are still alive: Slovakian students' attitudes toward bats. Anthrozoös, 22(1), 19-30.
• Prokop, P., Kubiatko, M., & Fančovičová, J. (2008). Slovakian pupils' knowledge of, and attitudes toward, birds. Anthrozoös, 21(3), 221-235.
• Prokop, P., Prokop, M., & Tunnicliffe, S. D. (2007). Is biology boring? Student attitudes toward biology. Journal of Biological Education, 42(1), 36-39.
• Prokop, P., & Tunnicliffe, S. D. (2008). " Disgusting" Animals: Primary school children's attitudes and myths of bats and spiders. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 4(2), 87-97.
• Prokop, P., Uşak, M., Erdoğan, M., Fancovicova, J., & Bahar, M. (2011). Slovakian and Turkish students’ fear, disgust and perceived danger of invertebrates. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(40), 344-352.
• Randler, C., Ilg, A., & Kern, J. (2005). Cognitive and emotional evaluation of an amphibian conservation program for elementary school students. Journal of Environmental Education, 37 (1), 43–52.
• Robins, L. N., & Regier, D. A. (1991). Psychiatric disorders in America. New York: The Free Press.
• Rodrigues, K. J. (2012). It does matter how we teach math. Journal of Adult Education, 41(1), 29-33.
• Staeck, L. (1995). Perspectives for biological education-challenge for biology instruction at the end of the 20th century. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(11), 29-35.
• Şimşek, H., & Yıldırım, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Taş, U. E., Arıcı, Ö., Ozarkan, H. B., & Özgürlük, B. (2016). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı. PISA 2015 ulusal raporu. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, [Online], (24 Mayıs 2019), http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. 4. Baskı, Ankara: Nobel Yayınları.
• Tekbıyık, A., & Akdeniz, A. R. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programını kabullenmeye ve uygulamaya yönelik öğretmen görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(2), 23-37.
• Tobias, S., & Weissbrod, C. (1980). Anxiety and mathematics: An Update. Harvard Educational Review, 50 (1). 63–69. Doi: 10.17763/haer.50.1.xw483257j6035084.
• Tomažič, I. (2008). The influence of direct experience on students’ attitudes to, and knowledge about amphibians. Acta Biologica Slovenica, 51(1), 39-49.
• Uyanık, G. K., Güler, N., Teker, G. T., & Demir, S. (2019). The analysis of elementary science education course activities through Many-Facet Rasch Model. Kastamonu Education Journal, 27(1), 139-150.
• White, R., & Gunstone, R. (1998). Probing understanding. USA: The Falmer Press.
• Whyte, J., & Anthony, G. (2012). Maths anxiety: The fear factor in the mathematics classroom. New Zealand Journal of Teachers’ Work, 9(1), 6-15.
• Yapıcı, İ. (2015). Lise öğrencilerinin biyoloji kavramına ilişkin metaforik algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 139-147.
• Yeşilyurt, S., & Gül, Ş. (2008). Ortaöğretimde daha etkili bir biyoloji öğretimi için öğretmen ve öğrenci beklentileri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 145-162.