Application and Comparison of Three Different Measurement Methods for Plant-Covered Area on the Akpinar Highland Range of Kemer District of Burdur

Yıl 2002, Cilt: 15 Sayı: 2, 1 - 7, 01.12.2002

S. Çakmakçı B. Aydınoğlu Y. Özyiğit M. Arslan M. Tetik

Öz

In this research, loop, transect and point-frame methods were used to measure plant-covered area and botanic compositions on the Akpinar highland range of Kemer district of Burdur (Turkey). The study used 1280 ha experimental area which was divided into 6 different areas and 10 transect, 10 loop and 30 point frame method measurements were applied on the five of the six areas while 8 transect, 6 loop and 6 point-frame method measurements were used on the last experimental area. The results indicated that average plant-covered area measurement values were 43.58%, 39.42% and 44.95% in transect, loop and point-frame measurements, respectively. The ratio of Poaceae family in plant covered area of the experimental pasture was 25.05%, 23.98% and 24.53% in transect, loop and point-frame measurements, respectively. Although there were differences among the measurement methods in different areas, no differences could be observed in the overall pasture condition. Loop and point-frame measurements resulted in much closer measurements on the areas. Overall results indicated that area under the study was an arid pasture.

Anahtar Kelimeler

Plant-covered area, measurement methods, botanic composition

Burdur-Kemer İlçesi Akpınar Yaylasında Bitki ile Kaplı Alanın Belirlenmesinde Üç Farklı Ölçüm Yönteminin Kullanılması ve Karşılaştırılması

Öz

Karasal iklimin hakim olduğu Burdur ili Kemer ilçesi Akpınar yaylası doğal merasında transekt, lup ve nokta çerçeve yöntemleri kullanılarak bitki ile kaplı alan ve botanik kompozisyon ölçümleri yapılmıştır. 1280 ha’lık mera alanında belirlenen 6 bölgenin ilk beşinde 10’ar transekt, 10’ar lup ve 30’ar nokta çerçeve biriminde; son bölgede ise 8 transekt, 6 lup ve 6 nokta çerçeve biriminde ölçümler gerçekleştirilmiştir. Ölçümler sonucunda meranın genel ortalaması olarak bitki ile kaplı alan değerleri transekt yönteminde % 43.58, lup yönteminde % 39.42 ve nokta çerçeve yönteminde % 44.95 şeklinde belirlenmiştir. Bitki ile kaplı alan içinde buğdaygillerin oranı yöntemlerde sırasıyla % 25.05, % 23.98 ve % 24.53’ tür. Baklagil+geniş yapraklı otların oranı ise sırasıyla % 18.53, % 15.44 ve % 20.42’dir. Ölçüm yöntemleri arasında bölgeler bazında farklılıklar görülmesine karşın meranın genel durumu açısından belirgin farklılıklar saptanamamıştır. Bölgeler bazında lup ve nokta çerçeve yöntemleri daha yakın değerler vermiştir. Tüm veriler meranın kıraç mera tipinde olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bitki İle Kaplı Alan, Ölçüm Yöntemleri, Botanik Kompozisyonu

Kaynakça

• Alınoğlu, N., 1969. Devamlı Otlatma ve Çeşitli Sürelerle Dinlendirmenin Mera Vejetasyonuna Etkisi Üzerinde Araştırmalar. Ankara Çayır-Mera ve Zootekni Araş. Enst. Yay. No: 16. Ankara.
• Altın, M. ve Tuna, M., 1991. Değişik Islah Yöntemlerinin Banarlı Köyü Doğal Merasının Verim ve Vejetasyonu Üzerindeki Etkileri. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. Ege Üniv. Basımevi. 95-105. İzmir
• Anonim, 1996. Kemer Mera Islahı Uygulama Projesi. T. C. Orman Bak. Ağaçlandırma ve Erozyon Kontr. Gen. Müd.
• Bakır, Ö., 1970. Vejetasyon Etüd ve Ölçümlerinde Kullanılan Bazı Önemli Metodların Mukayesesi. A. Ü. Zir. Fak. Yıllığı. A.Ü. Basımevi. Ankara.
• Bakır, Ö., 1991. Yeni Mera Kanunu Üzerinde Görüşler. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. Ege Üniv. Basımevi. 15. İzmir
• Büyükburç, U., 1996. Türkiye’de Çayır-Mera ve Yem Bitkileri İle Diğer Kaba Yem Kaynaklarının Değerlendirilmesi ve Geliştirilmesine Yönelik Öneriler. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. 32-42. Erzurum.
• Cornelius, D. R. ve Alınoğlu, N., 1962. Vejetasyon Ölçme Metodları ve Otlatma Kapasitesinin Tayini. Tarım Bak. Mesleki Kitaplar Serisi. Güven Matbaası. Ankara.
• Erkun, V., 1972. Bala İlçesi Meraları Üzerinde Araştırmalar. T. C. Tarım Bak. Hayvancılığı Geliştirme Projeleri Gn. Müd. Yay. 197
• Hyder, D. N., Bement, R. E., Remmanga, E. E. and Terwilliger, Jr. C., 1965. Frequency Sampling of Blue Grama Range. Jour. Range mngmt. 18: 90-94
• Özkaynak, İ. ve Mülayim, M., 1991. Konya Meralarının Durumu, Sorunları Ve Çözüm Yolları. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. Ege Üniv. Basımevi. 191-201. İzmir
• Şılbır, Y. ve Polat, T., 1996. Şanlıurfa İli Tektek Dağlarında Korunan ve Otlatılan Alanlarda Lup Yöntemine Göre Bitki Türleri ve Bitki Kompozisyonlarının Belirlenmesi Üzerinde Bir Çalışma. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. 90-97. Erzurum.
• Tarman Ö., 1972. Yembitkileri, Çayır ve Mera Kültürü. A. Ü. Zir. Fak. Yay.: 464, Ders Kitabı: 157, Cilt 1 (Genel Esaslar). Ankara.
• Tekeli, S. ve Mengül, Z., 1991. Orman İçi Merada Topoğrafyanın Botanik Kompozisyona ve Verim Üzerine Etkisi. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. Ege Üniv. Basımevi. 139-149. İzmir
• Tosun, F., 1960. Transekt Metodu İle Yapılan Mera Vejetasyonu Çalışmalarında Optimum Numune İntensitesinin Tespiti Üzerinde Bir Araştırma. A. Ü. Zir. Fak. Zir. Araşt. Enst. Araştırma Bülteni No: 27. Erzurum.
• Tosun, F., 1996. Türkiye’de Kaba Yem Üretiminde Çayır-Mera ve Yembitkileri Yetiştiriciliğinin Dünü, Bugünü Ve Yarını. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. 5-15. Erzurum.
• Tung, T., Avcıoğlu, R., Özel, N. ve Sabancı, İ. 1991. Orman Çevresi Meralarının Islahında Uygulanabilecek Teknikler Üzerinde Bir Araştırmanın İlk Sonuçları. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. Ege Üniv. Basımevi. 150-159. İzmir
• Yakar, M., ve Oran, N., 1991. Gediz Havzasında Bazı Mera İyileştirme Yöntemlerinin Toprak ve Su Korunumuna Etkilerinin Saptanması. Türkiye 2. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. Ege Üniv. Basımevi. 128-138. İzmir
• Yılmaz, T., 1975. Aslım Merasında Tuzluluk Taban Suyu Seviyeleri İle Vejetasyon İlişkileri. Köy İşl. Bak. Topraksu Gen. Müd. Konya Böl. Top. Araş. Enst. Yay. No: 34.
• Yılmaz, M. ve Büyükburç,U., 1996. Tokat İli Askeri Garnizonunda Korunan Doğal Bir Mera Vejetasyonunun Ekolojik ve Fitososyolojik Yönden İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 3. Çayır-Mera ve Yembitkileri Kongresi. 146-152. Erzurum.