TELEVİZYON REKLAMLARI VE DİL İLLÜZYONLARI

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 15, 103 - 122, 08.05.2018

Ebru Şenocak

https://doi.org/10.31126/akrajournal.389977

Öz

Tüketicinin
taleplerini arttırmak, ürünün tanıtımını yapmak, anımsanabilmek vb. gibi
amaçlarla hazırlanan reklamlar, mesajı tüketiciye özel bir dil ile iletir.
Tüketicilerin algılarına, tercihlerine, gelenek ve göreneklerine göre
oluşturulan reklam dili, toplumun sosyo-ekonomik ve kültürel analizleri
yapılarak hazırlanır. Hedef kitleye yönelik reklamların özel sunumları ve
sloganlarında, toplumun yaşadığı coğrafya, yaş, cinsiyet, kültür ve inanış
özellikleri göz önünde bulundurulurken, dilin büyülü dünyasından da faydalanılır.

            Televizyon reklamlarında kullanılan
dil illüzyonları ve Türk folklorunun (masal, mani, ninni, türkü, bilmece, halk
temaşası, vb. gibi) unsurları bilinçli olarak tercih edilir. Böylece hazırlanan
televizyon reklamlarında, üreticiden tüketiciye iletilen tek yönlü mesaj ile düşündürme, hayal kurdurma, çağrışım yapma,
"biz" duygusu uyandırma ve tüketiciyi ikna etme hedeflenmektedir.
Robert Dilts'in "Dil İllüzyonları" adlı eserinden
hareketle, reklam dilindeki dil illüzyonları (küçük parçalar, büyük parçalar,
gerçeklik stratejisi, sonuç kalıbı, yeni bir dünya modeliyle algılama vb. gibi)
çözümlenerek, Televizyon reklamlarındaki dil-kültür ilişkisi ve dil-kültürün
arz-talep ilişkisi üzerindeki etkisi değerlendirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Dil, kültür, dil illüzyonları

Kaynakça

• *Batı, Uğur (2012), Reklamın Dili, Alfa Yayıncılık, İstanbul.*Duygu Aydın (2011), Reklam Hafızası/Reklam Hafızası ve Reklam Beğenirliği İlişkisi: Televizyon Reklamlarına İlişkin Deneysel Bir Çalışma, Nobel Yayınları, Ankara.*Dilts, Robert (2005), Dil İllüzyonları/Kelimelerin Büyüsüyle Mutluluğa Ulaşmak, (Çev. A. Volkan Çubukçu), Kişisel Gelişim Yayınları, İstanbul.*Elden, Müge-Uğur Bakır (2010), Reklam Çekicilikleri/Cinsellik, Mizah, Korku, İletişim Yayınları, İstanbul.*Heath, Robert (2013), Bilinçaltımdaki Reklamlar/Reklamlar Bizi Nasıl Etkiler?, Mediacat Yayınları, İstanbul.*Ildız, Özlem (2010), Reklam Dilinde Kültür ve Dil Kalıpları, Elazığ, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Semineri)*Kocabaş, Füsun-Müge Elden (2013), Reklamcılık/ Kavramlar, Kararlar, Kurumlar, İletişim Yayınları, İstanbul.*Köprülü, Sevtap Günay -Derya Oğuz (2016), “Reklam Filmi Çeviri Sorunsalı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 43,Nisan, s. 268-275.*G. Rengin Küçükerdoğan (2005), Reklam Söylemi, Es Yayınları, İstanbul.*Özer, Özlem (2013), Reklamlarda Türk Folklorunun İzleri, Elazığ, (Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Yüksek Lisans Tezi.*www.cnnturk.com/ekonomi/sirketler/iste-turkiyede-en-cok-satan-10-otomobil, (01.10.2016).