Kişi-Örgüt Uyumu, Nötrleştirme ve Algılanan Yönetici Desteğinin Sanal Kaytarmaya Etkisi: Ampirik Bir Çalışma

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 4, 100 - 113, 31.12.2016

Gökhan Kerse Mesut Soyalın Canan Nur Karabey

Öz

The aim of this study is to investigate the factors impacting cyberloafing which refers to the use of organization’s computer and
internet systems for personal purposes during working hours. In this context, the effects of person-organization fit, perceived
supervisor support and neutralization techniques on cyberloafing are addressed. To test hypotheses, a survey was conducted
on employees of a bank selected according to simple probability sampling technique and data were collected through question
forms. The data obtained from 120 respondents were analysed and it was found that ‘denial of injury and responsibility’
dimension of neutralization had a positive impact on minor cyberloafing. ‘Denial of injury and responsibility’ and ‘the
condemnation of the condemners’ dimensions of cyberloafing were found to have impact on major cyberloafing only at the
confidence level of p=0.10. 

Anahtar Kelimeler

Person-organization fit, neutralization, cyberloafing

Kişi-Örgüt Uyumu, Nötrleştirme ve Algılanan Yönetici Desteğinin Sanal Kaytarmaya Etkisi: Ampirik Bir Çalışma

Öz

Bu çalışmanın amacı, çalışanların iş saatleri içerisinde örgütün bilgisayar ve internet sistemlerini kişisel amaçları için
kullanmasını ifade eden sanal kaytarma olgusunu etkileyen unsurları araştırmaktır. Bu kapsamda kişi-örgüt uyumu, algılanan
yönetici desteği ve nötrleştirme tekniklerini benimseme derecesinin sanal kaytarma davranışları üzerindeki etkisi
incelenmektedir. Hipotezleri test etmek amacıyla bir bankanın çalışanları üzerinde tesadüfi örneklemeye dayanan bir alan
araştırması yapılmış ve anket tekniğiyle veri toplanmıştır. 120 çalışandan elde edilen verilere uygulanan analizler sonucunda
nötrleştirmenin ‘zararın ve sorumluluğun inkârı’ boyutunun önemsiz sanal kaytarmayı olumlu yönde etkilediği bulunmuştur.
Nötrleştirmenin ‘zararın ve sorumluluğun inkârı’ ve ‘kınayanların kınanması’ boyutlarının ise ancak p= 0,10 önem düzeyinde
önemli sanal kaytarmayı etkilediği belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Kişi-örgüt uyumu, nötrleştirme, yönetici desteği, sanal kaytarma.

Kaynakça

• Akbaş, T. T. (2010). Örgütsel Etik İklim, Kişi-Örgüt Uyumu, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi: Görgül Bir Araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi. Askew, K., Buckner, J. E., Taing, M. U., Ilie, A., Bauer, J. A., Coovert, M. D. (2014). Explaining Cyberloafing: The Role of the Theory of Planned Behaviour, Computers in Human Behavior, 36: 510-519. Behram, N. K. ve Dinç, E. (2014). Algılanan Kişi-Örgüt Uyumunun Kişilerarası Çatışma ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi, 2. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Melikşah Üniversitesi, 7-8 Kasım, s. 269-274. Bhanthumnavin, D. (2003). Perceived Social Support from Supervisor and Group Members’ Psychological and Situational Characteristics as Predictors of Subordinate Performance in Thai Work Units, Human Resource Development Quarterly, 14(1): 79-97. Blanchard, A.L. ve Henle, C.A. (2008). Correlates Of Different Forms of Cyberloafing: The Role of Norms and External Locus of Control, Computers in Human Behavior, 24: 1067- 1084. Block, W. (2001). Cyberslacking, Business Ethics and Managerial Economics, Journal of Business Ethics, 33: 225- 231. Candan, H. ve İnce, M. (2016). Siber Kaytarma ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Emniyet Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(1): 229-235. Chatman, J. A. (1989). Improving Interactional Organizational Research: A Model of Person-Organization Fit, Academy of Management Review, 14(3): 333-349. Chatman, J. A. (1991). Matching People and Organizations: Selection and Socialization in Public Accounting Firms, Administrative Science Quarterly, 36, s. 459-484. Cheng, L., Li, W., Zhai, Q. ve Smyth, R. (2014). Understanding Personal Use of the Internet at Work: An Integrated Model of Neutralization Techniques and General Deterrence Theory, Computers in Human Behavior, 38: 220- 228. Cropanzano, R. ve Mitchell, M. (2005). Social Exchange Theory: An İnterdisciplinary Review, Journal of Management, 31(6): 874–900. S a y f a |111 AKSARAY ÜNİVERSİTESİ İİBF DERGİSİ, Aralık 2016, Cilt 8, Sayı 4 Çakmak-Otluoğlu, K. Ö. (2012). Protean and Boundaryless Career Attitudes and Organizational Commitment: The Effects of Perceived Supervisor Support, Journal of Vocational Behaviour, 80: 638-646. Çalı, H.H. ve Tombul, F.(2014). Nötrleştirme Teknikleri ve Kentsel Mekânda İşlenen Hırsızlık Suçları: Erzurum Alan Araştırması Örneği, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(51): 307-328. Dabney, D. (1995). Neutralization And Deviance in the Workplace: Theft of Supplies and Medicines by Hospital Nurses, Deviant Behavior, 16(4): 311-313. Dawley, D., Houghton, J. D. Ve Bucklew, N. S. (2010). Perceived Organizational Support and Turnover Intention: The Mediating Effects of Personal Sacrifice and Job Fit, The Journal of Social Psychology, 150(3): 238-257. Eisenberger, R., Stinglhamber, F., Vandenberghe, C., Sucharski, I.L. ve Rhoades, L. (2002). Perceived Supervisor Support: Contributions to Perceived Organizational Support and Employee Retention, Journal of Applied Psychology, 87(3): 565-573. El Akremi, A., Vandenberghe, C. ve Camerman, J. (2010). The Role of Justice and Social Exchange Relationships in Workplace Deviance: Test of a Mediated Model, Human Relations, 63(11): 1687–1717. Holland, J. L. (1973). Making Vocational Choices: A Theory of Careers, Prentice-Hall, Englewood Cliffs. Hollinger, R. C. (1990). Neutralizing in the Workplace: An Empirical Analysis of Property Theft and Production Deviance, Deviant Behavior, 12: 169-202. Kaplan, M. ve Çetinkaya, A. Ş. (2014). Sanal Kaytarma ve Demografik Özellikler Açısından Farklılıklar: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25 (1): 26-34. Kaplan, M. ve Öğüt, A. (2012). Algılanan Örgütsel Adalet ile Sanal Kaytarma Arasındaki İlişkinin Analizi: Hastane Çalışanları Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 13(1): 1-13. Karimi, L., Gilbreath, B., Kim, T. ve Grawitch, M., (2014). Come Rain or Come Shine: Supervisor Behavior and Employee Job Neglect, Leadership & Organization Development Journal, 35( 3): 210-225. Keklik, B., Kiliç, R., Yildiz, H. ve Yildiz, B. (2015). Sanal Kaytarma Davranışlarının Örgütsel Öğrenme Kapasitesi Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Business & Economics Research Journal, 6(3): 129-144. Khan, S. I., Kanwal, S. ve Shoaib, M. (2015). How Perceived Organizational Support and Perceived Supervisor Support Impact Workplace Deviance, Science International (Lahore), 27(3): 2463-2468. Khan, S. I., Mahmood, A., Kanwal, S. ve Latif, Y. (2015). How Perceived Supervisor Support Effects Workplace Deviance? Mediating Role of Perceived Organizational Support, Pakistan Journal of Commerce and Social Sciences, 9 (3): 940- 967. Kim, S. (2012). Does Person-Organization Fit Matter in the Public Sector? Testing the Mediating Effect of Person- Organization Fit in the Relationship between Public Service Motivation and Work Attitudes, Public Administration Review, 72(6): 830-840. Kim, S. J. ve Byrne, S. (2011). Conceptualizing personal web usage in work contexts: A preliminary framework, Computers in Human Behavior, 27: 2271-2283. Kim, T. Y., Aryee, S., Loi, R. ve Kim, S. P. (2013). Person- organization fit and employee outcomes: test of a social exchange model, The International Journal of Human Resource Management, 24(19): 3719-3737. Kristof, A. L. (1996). Person-Organization Fit: An Integrative Review of Its Conceptualizations, Measurement, and Implications, Personnel Psychology, 49: 1-49. Kottke, J. L. ve Sharafinski, C. E. (1988). Measuring Perceived Supervisory and Organizational Support, Educational and Psychological Measurement, 48: 1075-1079. Köse, S., Oral, L. ve Türesin, H. (2012). İş Yaşamında Sosyal Kolaylaştırma Kavramı ve Sanal Kaytarma ile İlişkisi: Araştırma Görevlileri Üzerinde Bir Araştırma, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1): 287-295. Kutanis, R.Ö., Karakiraz, A. ve Aras, M. (2014). İş Stresi Sanal Kaytarma Üzerinde Etkili Midir?, 2. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Melikşah Üniversitesi, 7-8 Kasım, 49-55. Kuvaas, B., ve Dysvik, A. (2010). Exploring alternative relationships between perceivedinvestment in employee development, perceived supervisor support and employee outcomes. Human Resource Management Journal, 20(2), 138- 156. Lambert, E. ve Hogan, N. (2009). Creating a Positive Workplace Experience: The Issue of Support from Supervisors and Management in Shaping the Job Stress, Job Satisfaction, and Organizational Commitment of Private Correctional Staff, Journal of Applied Security Research, 4: 462-482. Lim, V. K. G. (2002). The IT Way of Loafing on the Job: Cyberloafing, Neutralizing and Organizational Justice, Journal of Organizational Behavior, 23: 675-694. Lim, V. K. G. (2005). The Moderating Effect of Neutralization Technique on Organizational Justice and Cyberloafing, Pacific Asia Conference on Information Systems, PACIS 2005, Bangkok, Thailand, July 7-10, 207-219. Lim, V. K. G. ve Chen, D. J. Q. (2012). Cyberloafing at the Workplace: Gain or Drain on Work?, Behaviour & Information Technology, 31(4): 343-353. Lim, V. K. G. ve Teo, T. S. H. (2005). Prevalence, Perceived Seriousness, Justification and Regulation of Cyberloafing in Singapore: An Exploratory Study, Information & Management, 42: 1081–1093. Mallin, M. L. ve Serviere-Munoz, L. (2013). An Exploratory Study of the Role of Neutralization on Ethical Intentions among Salespeople, The Marketing Management Journal, 23(2): 1-20. Morgan, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. W. ve Barrett, K. C. (2004). SPSS for Introductory Statistics: Use and Interpretation, Lawrence Erlbaum Associates, London. S a y f a |112
• KERSE, SOYALIN, KARABEY / Kişi-Örgüt Uyumu, Nötrleştirme ve Algılanan... Netemeyer, R. G., Boles J. S., Mckee, D. O. ve Mcmurrian, R. (1997). An Investigation into the Antecedents of Organizational Citizenship Behaviors in a Personal Selling Context, Journal of Marketing, 61(3): 85-98. Ozler, D. E. ve Polat, G. (2012). Cyberloafing Phenomenon in Organizations: Determinants and Impacts, International Journal of e-Business and e-Government Studies, 4(2):1-15. Örücü, E. ve Yıldız, H. (2014). İşyerinde Kişisel İnternet ve Teknoloji Kullanımı: Sanal Kaytarma, Ege Akademik Bakış, 14(1): 99-114. Özkalp, E., Aydın, U. ve Tekeli, S. (2012). Sapkın Örgütsel Davranışlar ve Çalışma Yaşamında Yeni Bir Olgu: Sanal Kaytarma (Cyberloafing) ve İş İlişkilerine Etkileri, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası, Mart: 18-33. Pekdemir, I., Koçoğlu, M. ve Gürkan, G. Ç. (2013). Birey Örgüt Uyumunun Açıkça Konuşma Davranışı Üzerindeki Etkisinde Algılanan Yönetici Desteğinin Aracılık Rolü: MBA Öğrencilerine Yönelik Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 75: 83-104. Polatçı, S., Özçalık, F. ve Cindiloğlu, M. (2013). Kişi-Örgüt Uyumunun, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Üzerindeki Etkisi, 1. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi, 15-16 Kasım, 203-209. Robinson, S. L. ve Bennett, R. J. (1995). A Typology of Deviant Workplace Behaviors: A Multidimensional Scaling Study, Academy of Management Journal, 38: 555–572. Saraç, M. ve Meydan, M. (2013). Birey-Örgüt Uyumunun Bireysel Düzeydeki Sonuçlarının İncelenmesine Yönelik Boylamsal Bir Çalışma, 1. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi, 15-16 Kasım, 210-214. Shanock, L., ve Eisenberger, R. (2006). When supervisors feel supported: Relationships with subordinates’ perceived supervisor support, perceived organizational support and performance. Journal of Applied Psychology, 91, 689-695. Sharkawi, S., Abdul Rahim, A. ve Azuradahalan, N. (2013). Relationship between Person Organization Fit, Psychological Contract Violation on Counterproductive Work Behaviour, International Journal of Business and Social Science, 4(4):173- 183. Sharma, A. ve Thakur, K. (2016). Display of Counter Productive Work Behaviour in Relation to Person Organization Fit, Global Journal of Human-Social Science, 16(1): 1-8. Shigihara, A. M. (2013). It’s Only Stealing a Little a Lot: Techniques of Neutralization for Theft among Restaurant Workers, Deviant Behavior, 34(6): 494-512. Super, M. A. (2008). Why You Might Steal from Jay-Z: An Examination of File Sharing Using Techniques of Neutralization Theory, Unpublished Master Thesis, Texas: The University of Texas at El Paso, s. 6-9. Sykes, G. M. ve Matza, D. (1957). Techniques of Neutralization: A Theory of Delinquency, American Sociological Review, 22(6): 664-670. Turgut, T. (2011). Çalışmaya Tutkunluk: İş Yükü, Esnek Çalışma Saatleri, Yönetici Desteği ve İş-Aile Çatışması ile İlişkileri, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4): 155-179. Ulukapı, H., Çelik, A. ve Yılmaz, A. (2014). Algılanan İşe Adanmışlığın Sanal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Selçuk Üniversitesi Örneği, 2. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, Melikşah Üniversitesi, 7-8 Kasım, 65-72. Ünal, Ö. F. ve Tekdemir, S. (2015). Sanal Kaytarma: Bir Kamu Kurumunda Ampirik Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 20(2): 95-118. Yıldız, B. ve Yıldız, H. (2015). İş Yaşamındaki Sanal Kaytarma Davranışlarının Hukuki Yönden İncelenmesi, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(3): 1-17. Yıldız, H., Yıldız, B. ve Ateş, H. (2015). Sanal Kaytarma Davranışlarının Sergilenmesinde Örgütsel Adalet Algısının Rolü Var Mıdır?, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi,10(2): 55-66. Yıldız, H., Yıldız, B. ve İyigün, N. Ö. (2016). Psikolojik Sözleşme Algısı ile Sanal Kaytarma Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 47: 147-165. Yoon, J. ve Lim, J. C. (1999). Organizational Support in the Workplace: The Case of Korean Hospital Employees, Human Relations, 52(7): 923-945. Zhang, Y., Liao, J., Yan, Y. ve Guo, Y. (2014). Newcomers’ Future Work Selves, Perceived Supervisor Support, and Proactive Socialization in Chinese Organizations, Social Behavior and Personality, 42(9): 1457-1472. Zoghbi-Manrique-De-Lara, P. (2009). Inequity, Conflict, and Compliance Dilemma as Causes of Cyberloafing, International Journal of Conflict Management, 20(2): 188-201. http://www.surveysystem.com/sscalc.htm(Erişim 15.03.2015).