Karar Verme Stilleri ile Sorun Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin Araştırılması

Yıl 2019, Cilt: 11 Sayı: 4, 49 - 60, 31.12.2019

Ertuğrul Köse

Öz

Araştırma karar verme stilleri ile sorun çözme
becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada iki
kavramsal yapı arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla alan yazından
yararlanılarak likert tipi ölçekler kullanılmıştır. Söz konusu ölçüm araçları
İstanbul ili sınırları içinde ticaret, imalat ve hizmet sektörü işletmelerinde
görev yapan yönetici ve iş görenlerin kapsama alındığı 400 kişiye uygulanmış,
katılımcılardan 316’sı anketi cevaplayarak geri dönüş yapmış, 32 anket formu
ise eksik veri içerdiğinden geçersiz sayılmıştır. Sonuç olarak, 284 anket form­und­aki
veriler üzerinden istatistikî analizler yapılmıştır. Araştırma kapsamında karar
verme stilleri, yaş ve iş deneyimi değişkenleriyle sorun çözme becerileri
arasındaki ilişkiler istatistikî analiz aracılığıyla belirl­enmiş­tir. Analiz
sonucunda rasyonel karar verme stili ile sorun çözme becerileri arasında anlamlı
ve pozitif; sezgisel, anlık ve kaçınan karar verme stilleri ile sorun çözme
becerileri arasında ise anlamlı ve negatif yönlü bir ilişki olduğu görülmüştür.
Demografik değişkenlerden yaş ve iş deneyimi ile sorun çözme becerileri
arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

karar verme stilleri, sorun çözme becerileri

Kaynakça

• Arın, A. (2007). Lise Yöneticilerinin Kullandıkları Karar Verme Stratejileri İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Konferansı (s. 1-16). Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Bagozzi, R. P., & Yi, Y. (2012). Specification, Evaluation, and Interpretation of Structural Equation Models. Journal of the Academy of Marketing Science, 40(1), 8-34.
• Bavol’ár, J., & Orosová, O. (2015). Decision-Making Styles and Their Associations with Decision-Making Competencies and Mental Health. Judgment and Decision Making, 10(1), 115-122.
• Beavers, A. S., Lounsbury, J. W., Richards,, J. K., Huck, S. W., Skolits, G. J., & Esquivel, S. L. (2013). Practical Considerations for Using Exploratory Factor Analysis in Educational Research. Practical Assessment, Research & Evaluation, 18(6), 1-13.
• Bodin, R., Chermack, T. J., & Coons, L. M. (2016). The Effects of Scenario Planning on Participant Decision-Making Style: A Quasi-Experimental Study of Four Companies. Journal of Futures Studies, 20(4), 21-40.
• Cook, C., & Gonzales , H. (2016). Australian Individual Decision Styles, Intuitive and Rational Decision Making in Business. International Proceeding of Economics Development and Research, 86, 93-100.
• Çam, S., & Tümkaya, S. (2016). Kişilerarası Problem Çözme Envanteri'nin (KPÇE) Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danısma ve Rehberlik Dergisi, 3(28), 95-111.
• Çelik, C., & Yurdakul, M. (2009). Hastane Yöneticilerinin Problem Çözme Becerileri: Bir Alan Araştırması. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 95-108.
• Demirtaş, H., & Dönmez, B. (2008). Ortaöğretimde Görev Yapan Öğretmenlerin Problem Çözme Becerilerine İlişkin Algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 177-198.
• D'Zurilla, T. J., Nezu, A. M., & Maydeu-Olivares, A. (2004). Social Problem Solving: Theory and Assessment. E. C. Chang, T. J. D'Zurilla, & L. J. Sanna içinde, Social Problem Solving Theory, Research and Training (s. 11-27). Washington, DC: American Psychological Association.
• Erdem, A., & Yazıcıoğlu, A. (2015). Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerileri İle Eleştirel Düşünme Becerileri Arasındaki İlişki. Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 5(9), 27-41.
• Gati, I., Landman, S., Davidovitch, S., Asulin-Peretz, L., & Gadassi, R. (2010). From Career Decision-Making Styles to Career Decision-Making Profiles: A Multidimensional Approach. Journal of Vocational Behavior, 76, 277-291.
• Girard, A. J., Reeve, J. L., & Bonaccio, S. (2016). Assessing Decision-Making Style in French-Speaking Populations: Translation and Validation of the General Decision-Making Style Questionnaire. Revue Européenne de Psychologie Appliquée/European Review of Applied Psychology, 66(6), 325-333.
• Gliem, J. A., & Gliem, R. R. (2003). Calculating, Interpreting, and Reporting Cronbach’s Alpha Reliability Coefficient for Likert-Type Scales. Midwest Research to Practice Conference in Adult, Continuing, and Community Education (s. 82-88). Columbus: The Ohio State University.
• Hamarta, E. (2009). A Prediction of Self-Esteem and Life Satisfaction by Social Problem Solving. Social Behavior and Personality, 37(1), 73-82.
• Heppner, P. P., & Baker, C. E. (1997). Applications of the Problem Solving Inventory. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 29, 229-241.
• Heppner, P. P., & Krauskopf, C. J. (1987). An Information-Processing Approach to Personal Problem Solving. The Counseling Psychologist, 15(3), 371-447.
• Heppner, P. P., Witty, T. E., & Dixon, W. A. (2004). Problem-Solving Appraisal and Human Adjustment: A Review of 20 Years of Research Using the Problem Solving Inventory. The Counseling Psychologist, 32(3), 344-428.
• Hesse, F., Care, E., Buder, J., Sassenberg, K., & Griffin, P. (2015). A Framework for Teachable Collaborative Problem Solving Skills. P. Griffin, & E. Care içinde, Assessment and Teaching of 21st Century Skills, Educational Assessment in an Information Age (s. 37-56). Springer.
• Izgar, H. (2008). Headteachers' Leadership Behavior and Problem-Solving Skills: A Comparative Study. Social Behavior and Personality, 36(4), 535-548.
• Köse, E. (2018). Karar Verme Yetkinliği ve Yönetsel Performans. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kutluca, A. Y. (2018). Öğretmen Adaylarının Problem Çözme Becerilerini Yordayan Değişkenlerin İncelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 6(1), 1-20.
• Leykin, Y., & DeRubeis, R. J. (2010). Decision-Making Styles and Depressive Symptomatology: Development of the Decision Styles Questionnaire. Judgment and Decision Making, 5(7), 506-515.
• Morera, O. F., Maydeu-Olivares, A., Nygren, T. E., White, R. J., Fernandez, N. P., & Skewes, M. C. (2006). Social Problem Solving Predicts Decision Making Styles Among US Hispanics. Personality and Individual Differences, 41, 307-317.
• Ölçüm, D., & Titrek, O. (2015). The Effect Of School Administrators’ Decision-Making Styles On Teacher Job Satisfaction. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 197, 1936-1946.
• Özgenel, M. (2018). Modeling the Relationships between School School Administrators' Creative and Critical Thinking Dispositions with Decision Making Styles and Problem Solving Skills. Educational Sciences: Theory and Practice, 18(3), 673-700.
• Remenova, K., & Jankelova, N. (2019). How Successfully Can Decision-Making Style Predict the Orientation Toward Well- or Ill- Structured Decision-Making Problems. Journal of Competitiveness, 11(1), 99-115.
• Scott, S. G., & Bruce, R. A. (1995). Decision-Making Style: The Development and Assessment of a New Measure. Educational and Psychological Measurement, 55(5), 818-831.
• Şahin, N., Nesrin, H. Ş., & Heppner, P. P. (1993). Psychometric Properties of the Problem Solving Inventory in a Group of Turkish University Students. Cognitive Therapy and Research, 17(4), 379-396.
• Thunholm, P. (2004). Decision-Making Style: Habit, Style or Both? Personality and Individual Differences, 36, 931-944.
• Uzonwanne, F. (2014). Leadership Styles and Decision-Making Models Among Corporate Leaders in Non-Profit Organizations in North America. Journal of Public Affairs, 15(3), 287-299.
• Ward, M. K. (2016). The Relationships Between Decision-Making Styles of Entrepreneurs and Organizational Performance . North Carolina State University, PhD Thesis.