Öz
To study the reponse of precipitation hardenable alloys of Al-Cu-Mg and Al-Li-Cu-Mg system to natural ageing, a series of ternary and quaternery Alalloys were used in the present investigation. Samples supplied in the form of rolled sheets are fully recrystallised after solution treatment at 803 K for 1.2x103 sec and water quenching to 298 K. Alloys were aged naturally at room temperature (298 K) up to 2.59x106 sec. By using Differential Scanning Calorimetry (DSC) in the temperature range of (298–573) K, Differential Thermal Analyses (DTA) in the temperature range of (298– 873) K together with Vickers hardness measurements, the response of the alloys used in the present study to natural ageing were investigated. It was observed that in Al-Cu-Mg and 0.07wt%Li containing Al-Cu-Mg alloys, GPB(Cu,Mg) zones do form during water quenching at 298 K following solutionising heat treatment. Natural ageing of the same alloys cause formation of more GPB(Cu,Mg) zones, and in 0.75wt%Li containing AlCu-Mg alloys , GP(Li) zones in addition to GPB(Cu,Mg) zones do form. They also cause hardening in the alloys.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Erdoğan M., Al-Cu-Mg-(Li) Alaşımlarında Yaşlandırma Mekanizması Ve Termal Analiz, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 146, (1996).
- Assmann P., Age Hardened Al-Li Alloys, Z. Metallkunde, 118, 51, (1966).
- Sanders T. H. Jr., Starke E. A. Jr., Overview Of The Physical Metallurgy In The Al-Li-X Systems, Proc. Of The 3rd Int. Conf. On Al- Li Alloys, AİME, 217, II, (1989).
- Noble B., Thompson G. E., Precipitation Characteristics Of Al-Li Alloys, Met. Sci. J., 5, 114, (1971).
- Özbilen S., Flower H. M., Influance Of Li On Phase Transformations In Al-Cu-Mg Alloys, Vth Int. Conf. On Al-Li Alloys,TMS, Virginia, USA, (1989).
- Flower H. M., Gregson P. J., Tite C. N., Mukhopadhyay A. K., The Effect Microstructure/Property relationships In Al-Li-Cu-Mg Alloys, Al-Alloys : Phys. End Mech.Prop., 743, (1987). Heat Treatment Upon
- Özbilen S., Çifte Yaşlandırılmış Al-Cu-Mg-(Li) Alaşımlarında Heterojen S/ Ve T1 Çökelekleri kristalografisi, TÜBİTAK Mühendislik Ve Çevre Bilimleri Dergisi, 20, 103, (1996).
- Nozato R., Nakai G. R., Thermal Analyses Of Precipitation In Al-Li Alloys, Trans. JİM. , 18, 678, (1977).
- Özbilen S., Ph. D. Thesis, Uni. Of London, (1988).
- Alekseyev A., Ber L. S., Paulenko S. G., High Temperature Ageing Of The Al-1.3%Cu-1.3%Mg Alloys : Initial Stages Of Loss Of Coherence, Phys. Met.& Metallog., 162, (1982).
- Xiaoxin X., Study Of Hardening Of Al-Li-Cu-Mg-Zr Alloy 8091, Scripta. Met., 26, 1587, (1992).
- Papazian J. M., Silgi C., Sanchez J. M., New Evidence For GP Zones In Binary Al-Li Alloys, Sripta. Met., 20, 201, (1986).
- Silcock J. M., The Structural Ageing Characteristics Of Al-Cu-Li Alloys, J. Of İnst. Metals, 88, 357, (1960).
DOĞAL YAŞLANDIRILMIŞ Al-Cu-Mg-(Li) ALAŞIM SİSTEMİNDE GPB(Cu,Mg), GP(Li) FAZ BÖLGELERİNİN DTA/DTK İLE ANALİZİ
Öz
Al-Cu-Mg ve Al-Li-Cu-Mg sisteminde çökelti sertleşmesi yapabilen alaşımların doğal yaşlandırmaya tepkilerini araştırmak için, bir seri üçlü ve dörtlü Al–alaşımları termal analiz yapıldı. Haddelenmiş levhalar halinde tedarik edilen numuneler 803 K’de 1.2x103s homojenleştirildikten sonra 298 K’de suda su verilerek tamamen yeniden kristalleşmiş yapıları elde edildi. Numuneler daha sonra 2.59x106 s’ye kadar oda sıcaklığında (298 K) doğal olarak yaşlandırıldı. (298–573) K sıcaklık aralığında Diferansiyel Tarama Kalorimetresi (DTK), (298–873) K sıcaklık aralığında Diferansiyel Termal Analiz (DTA), ilave olarak da Vickers sertlik ölçümleri kullanılarak çalışmada incelenen alaşımların doğal yaşlandırmaya tepkileri araştırıldı. Homojenleştirme sonrası 298 K’deki suda su verme esnasında Al-Cu-Mg ve %0.07Li’lu Al-Cu-Mg alaşımlarında GPB(Cu,Mg) bölgelerinin oluştuğu gözlendi. Tabii yaşlandırma, bu bölgelerin aynı alaşımlarda daha fazla oluşmasına; %0.75Li içeren Al-Cu-Mg alaşımlarında ise GPB(Cu,Mg) bölgelerine ilaveten GP(Li) bölgelerinin de oluşmasına neden olmaktadır. Sonuçta da alaşımların sertliği artmaktadır
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Erdoğan M., Al-Cu-Mg-(Li) Alaşımlarında Yaşlandırma Mekanizması Ve Termal Analiz, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 146, (1996).
- Assmann P., Age Hardened Al-Li Alloys, Z. Metallkunde, 118, 51, (1966).
- Sanders T. H. Jr., Starke E. A. Jr., Overview Of The Physical Metallurgy In The Al-Li-X Systems, Proc. Of The 3rd Int. Conf. On Al- Li Alloys, AİME, 217, II, (1989).
- Noble B., Thompson G. E., Precipitation Characteristics Of Al-Li Alloys, Met. Sci. J., 5, 114, (1971).
- Özbilen S., Flower H. M., Influance Of Li On Phase Transformations In Al-Cu-Mg Alloys, Vth Int. Conf. On Al-Li Alloys,TMS, Virginia, USA, (1989).
- Flower H. M., Gregson P. J., Tite C. N., Mukhopadhyay A. K., The Effect Microstructure/Property relationships In Al-Li-Cu-Mg Alloys, Al-Alloys : Phys. End Mech.Prop., 743, (1987). Heat Treatment Upon
- Özbilen S., Çifte Yaşlandırılmış Al-Cu-Mg-(Li) Alaşımlarında Heterojen S/ Ve T1 Çökelekleri kristalografisi, TÜBİTAK Mühendislik Ve Çevre Bilimleri Dergisi, 20, 103, (1996).
- Nozato R., Nakai G. R., Thermal Analyses Of Precipitation In Al-Li Alloys, Trans. JİM. , 18, 678, (1977).
- Özbilen S., Ph. D. Thesis, Uni. Of London, (1988).
- Alekseyev A., Ber L. S., Paulenko S. G., High Temperature Ageing Of The Al-1.3%Cu-1.3%Mg Alloys : Initial Stages Of Loss Of Coherence, Phys. Met.& Metallog., 162, (1982).
- Xiaoxin X., Study Of Hardening Of Al-Li-Cu-Mg-Zr Alloy 8091, Scripta. Met., 26, 1587, (1992).
- Papazian J. M., Silgi C., Sanchez J. M., New Evidence For GP Zones In Binary Al-Li Alloys, Sripta. Met., 20, 201, (1986).
- Silcock J. M., The Structural Ageing Characteristics Of Al-Cu-Li Alloys, J. Of İnst. Metals, 88, 357, (1960).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Aralık 2007 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Ağustos 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2007 Cilt: 7 Sayı: 2 |