Afyon Yöresi Mermerlerinin Kayma Emniyetinin Analizi

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 1, 155 - 166, 30.04.2015

Gültekin Coşkun , Ali Sarıışık

Öz

Bu çalışma, hastane, otogar, metro, alışveriş  merkezleri, okullar, endüstriyel mutfaklar gibi insan
yoğunluğunun fazla olduğu alanlarda zemin kaplama malzemesi olarak kullanılan farklı yüzey işleminde
ve plaka boyutundaki Afyon mermerlerinin, kayma potansiyellerinin belirlenmesi ile kullanım alanlarına
göre sınıflamasının tespit edilmesi için yapılan bir araştırmayı kapsamaktadır. Çalışmada, yüzeyleri
işlenmiş  mermerlerin zemin kaplama malzemesi olarak kullanılmasında önemli birer parametre olan
kayma açıları, DIN 51130 “Kuru Bölgelerin Yağlanmasıyla Kaymayı Önleme Özelliğinin Belirlenmesi” ile
kayma dirençleri ise TS EN 14231    “Pandül Deney Donanımıyla Kayma Direncinin Tayini” standartları
kullanılarak saptanmıştır. Kayma potansiyeline etkisinin var olduğu düşüncesiyle, mermer örneklerinin
yüzey pürüzlülük parametreleri DIN EN ISO 4287 standardına göre çalışan Mitutoyo SJ – 400 yüzey
pürüzlülük test cihazı kullanılarak ölçülmüştür.    Mermer örneklerinin kayma potansiyelini etkileyen
parametrelerin yüzey işleme teknikleri, plaka boyutları ve yüzey pürüzlülüğü olduğu tespit edilmiş ve bu
parametreler arasındaki ilişkiyi belirlemek için istatistiksel analiz yapılmıştır. Kuru ortamda elde edilen
kayma açısı ve kayma direnci değerlerinin yağlı‐ıslak ortamlara göre daha yüksek olduğu tespit
edilmiştir. Mermer örneklerinin, elde edilen kayma açısı, kayma direnci ve yüzey pürüzlülük parametresi
Rz (µm) değerleri dikkate alınarak, kayma potansiyellerine göre sınıflaması yapılmış ve kullanım alanları
belirlenmiştir. Elde edilen veriler ışığında ayakkabı ile yürünen kuru ve yağlı zemin kaplamalarında P1
(30.5x30.5x2x0 cm) plaka boyutunda ve Y3 (Eskitme) yüzey işlemli mermer örneklerinin kullanılması
önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mermer, Yüzey işleme teknikleri, Kayma açısı, Kayma Direnci Pendülüm yöntemi, Eğik düzlem yöntemi, Kayma emniyeti