Tekstil Atıklarının Kompozit Malzemelerde Takviye Elemanı Olarak Kullanımı

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 33 - 40, 15.06.2025

Setenay Gökçe Sultan Gül , Beyza Aslan , Ali Gürsel

https://doi.org/10.53448/akuumubd.1651963

Öz

Kompozit malzemeler geleneksel mühendislik malzemelerinin karşılayamadığı özellikleri elde etmek amacıyla üretilmektedir. Kullanılan takviye elemanları da malzemenin mukavemetini arttırmak amacıyla kullanılmaktadır. Tekstil atıklarının takviye malzemesi olarak kullanımı, kompozit malzemelerin mukavemet özellikleri üzerinde belirgin bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Bu etki, lif yapısının malzemenin dayanıklılığını artırma potansiyeline dayanır. Bu alandaki araştırmalar, tekstil atıklarının uygun şekilde yönlendirilmesi ve düzenlenmesiyle kompozit malzemelerin mekanik özelliklerinin iyileştirilebileceğini göstermektedir. Estetik tasarım, atıkların bertaraf edilmesi veya değerlendirilerek hammadde tasarrufu sağlama gibi sebepler tekstil atıklarını kompozit malzemelere kullanımının diğer avantajları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, tekstil atıklarının kompozit malzemelerde takviye malzemesi olarak kullanımının mekanik özellikler üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Literatür taramasıyla farklı çalışmaların bulgularını sentezlenerek, tekstil atıklarının kompozit malzemelerin mekanik özelliklerine olan etkisi incelenmiştir. Çeşitli malzeme kombinasyonları ve üretim tekniklerinin uygulanması yoluyla tekstil atıklarının kompozit malzemelerdeki performansını optimize etmeye yönelik önerilen yaklaşımlar ele alınmıştır. Mevcut araştırma sonuçları, ilgili literatürle ilişkilendirilerek analiz edilmiş ve gelecekteki araştırmalar için öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tekstil Atıkları, Kompozit Malzemeler, Sürdürülebilirlik.

Kaynakça

• Aral, N., 2009. Tekstil Atıklarından Oluşturulan Kompozitlerin Performans Özelliklerinin İncelenmesi. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 99.
• Baccouch, W., Ghith, A., Yalçın-Enis, I., Sezgin, H., Miled, W., Legrand, X. ve Fayala, F., 2020. Investigation of the mechanical, thermal, and acoustical behaviors of cotton, polyester, and cotton/polyester nonwoven wastes reinforced epoxy composites. Journal of Industrial Textiles, 51(6), 876-899. https://doi.org/10.1177/1528083720901864
• Briga-Sa, A., Nascimento, D., Teixeira, N., Pinto, J., Caldeira, F., Varum, H. ve Paiva, A., 2013. Textile Waste As an Alternative Thermal Insulation Building Material Solution. Construction and Building Materials, 38, 155-160.
• Cuc, S. ve Vidovic, M., 2011. Environmental Sustainability Through Clothing Recycling, Operations and Supply Chain Management, 4(2), 108-115.
• Çelik, A.G., 2024. Tekstil Katı Atıklarından Üretilen Çeşitli İzolasyon Malzemelerinin Fizikomekanik Özellikleri. Yer Altı Kaynakları Dergisi 13(26), 59-68.
• Ertürk, L. ve Kıratlı, S., 2024. Atık Malzemelerin Epoksi Matrisli Kompozitlerde Katkı Olarak Kullanımına Yönelik Bir İnceleme. Uluslararası Mühendislik Araştırma ve Geliştirme Dergisi, 16(2), 621-629.
• Işık, A., 2008. Kompozit Malzemeden İmal Edilmiş Bir Takviye Elemanının Eğilme ve Burulma Yükü Altında Deneysel ve Sayısal Olarak İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 102.
• Kamble, Z. ve Behera, B., 2020. Mechanical properties and water absorption characteristics of composites reinforced with cotton fibres recovered from textile waste, Journal of Engineered Fibers and Fabrics, 15 Https://Doi.Org/10.1177/1558925020901530
• Selimoğlu, H., 2023. Atık Pamuk ve çam Talaşı Dolgulu Geri Dönüşüm Polipropilen Esaslı Kompozit Malzemelerin Mekanik Davranışlarının İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 67.
• Şaşmaz, E., 2022. Tekstil Atıklarından Kompozit Malzeme Üretimi ve Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 69.
• TÜİK, 2024, Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2024, https://www.tuik.gov.tr
• Vadicherla, T. ve Saravanan, D., 2014. Textiles and Apparel Development Using Recycled And Reclaimed Fibers. Book chapter of Roadmap To Sustainable Textiles and Clothing. Ed: Muthu S.S., Springer ScienceBusiness Media, Singapore. DOI: 10.1007/978-981-287-065-0_5
• Vishnoi, A., 2013. Environment Protection by Textile Recycling: A Route to Sustainability, http://tmu.ac.in/gallery/ viewpointsdcip2013/pdf/track1/T114.pdf.
• Yaldızcı, E.Ş., Büşra, A.V.C.I., Bağış, C., Bozkurt, F., Başboğa, İ. H., ve Mengeloğlu, F., 2015. Polyester Esaslı Kompozit Malzeme Üretilmesinde Kumaş Atıklarının Değerlendirilmesi. Selçuk-Teknik Dergisi, 14(2), 555-560.