Seed Potato Production and Its Importance

Yıl 2017, , 99 - 104, 23.06.2017

Erdoğan Öztürk , Taşkın Polat

https://doi.org/10.28955/alinterizbd.285638

Cited By: 5

Öz

Our country has different agricultural regions showed different
ecological properties in terms of climate and soil characteristics increase the
plant variety. Within this variety the potato is one of the most important plants
for agriculture and economic of our country, also it is an important food
source for human. It is important to use productive and quality seed for
healthy agricultural production. With the using of good quality seed, can be
obtained about 20% increase in yield. Certified seeds are produced by certain
institute, under controlled conditions within a specific program, it is the
best guarantee of yield. The certified seeds should be renewed every 2 or 4
yearly periods because the seed yield can reduce if they are used every year.
200-600 kg seed amount used per hectare and it can change depending on purpose,
the variety, ecological conditions, the size of tubers and planting density. Seed
costs are the most important item in production inputs. In Turkey the amount of
certified seed production has increased and consequently there has been an
increase in meeting the need of seed amount, in recent years. Turkey certified
seed production was 175,397 tons and the needed amount was 230,819 tons in
2015. It has met 76% the need amount. In our country, the seed potato sector is
commonly worked marketing of reproduced seed of the imported rootstocks stage
within the country. in the event of insufficient seed Certified production, as
producers are forced to use their seed, procured from their own products or
obtained from each other. This practice, in addition to decrease in yield, it
also causes the spread of many pathogens that threated the sustainability of
our potato production.

Anahtar Kelimeler

Potato, certification, cultivar, seed quality, seed production

Tohumluk Patates Yetiştiriciliği ve Önemi

Öz

Ülkemizin iklim
ve toprak özellikleri bakımından farklı ekolojik özellikler gösteren tarım
bölgelerine sahip olması ürün çeşitliliğini arttırmaktadır. Bu çeşitlilik
içerisinde yer alan patates, insan beslenmesinde önemli bir besin kaynağı olup,
ülke tarımı ve ekonomisinde çok önemli bir yere sahip bitkilerden biridir.
Ülkemiz, yılın her döneminde patates yetiştiriciliğine uygun koşullara
sahiptir. Tarımda sağlıklı üretimin ön şartı, verimli ve kaliteli ürün veren
tohumluk kullanımıdır. İyi ve kaliteli tohumluk kullanımı ile verimde %20
oranında artışlar sağlanmaktadır. Sertifikalı tohumluklar iyi verimin
garantisidir. Çünkü bu tohumluklar belirli kuruluşlar tarafından, belirli bir
program dahilinde devamlı kontrol altında üretilir. Ancak bu tohumlukların da
her yıl üst üste kullanılmaları durumunda, verim azalacağından 2 ile 4 sene
arasında yenilenmesi gerekmektedir. Kullanım amacına, çeşide, ekolojik şartlara,
yumrunun iriliğine ve dikim sıklığına
bağlı olarak dekara 200-600 kg arasında tohumluk kullanılabilmektedir. Tohumluk
maliyeti, üretimin en büyük girdi kalemini oluşturmaktadır. Türkiye’nin yıllar itibariyle üretimi
gerçekleştirilen sertifikalı tohumluk miktarında ve ihtiyacı karşılama yönünde artışlar
olmuştur. Türkiye sertifikalı tohumluk üretimi 2015 yılında 175 397 ton
olurken, ihtiyaç duyulan miktar 230 819 ton ve bu miktarın karşılanma oranı %76
olmuştur. Ülkemizde patates tohumculuk sektörü büyük oranda, ithal edilen anaç
kademe tohumluğun ülke içerisinde bir kez çoğaltılarak pazarlanması seklinde
çalışmaktadır. Sertifikalı tohumluk üretiminin yetersiz olması durumunda
üreticiler, zorunlu olarak kendi ürünlerinden ayırdıkları veya birbirlerinden
temin ettikleri patates yumrularını tohumluk olarak kullanmaktadırlar. Bu durum
verim düşüklüğü yanında, birçok hastalık etmeninin de yaygınlaşmasına neden
olarak, patates üretimimizin sürdürülebilirliğini tehdit edici noktaya
gelmesine neden olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Patates, çeşit, sertifikasyon, tohumluk kalitesi, tohumluk üretimi

Kaynakça

• Anonim, 2014a. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Verileri.
• Anonim, 2014b. Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr
• Anonim, 2015. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Verileri.
• Arıoğlu H, Çalışkan ME, Onaran H, 2006. Türkiye’de patates üretimi, sorunları ve çözüm önerileri. IV. Ulusal Patates Kongresi, 06-08 Eylül 2006, Bildiler Kitabı, s:1-10, Niğde.
• Arslan N, Uyanık M, Gümüşçü A, 1999. Türkiye’nin patates tohumluğu ithalatı ve patateste tohumluk problemleri. II. Ulusal Patates Kongresi, 28-30 Haziran 1999, s. 1-9, .Erzurum.
• Baydar H, 2012. Tarla Bitkileri Ders Kitabı. Süleyman Demirel Üniv. Ziraat Fak. Tarla Bitkileri Bölümü.
• Çaylak Ö, 2002. Ham yumru kalitesini belirleyen faktörler. Patates Tarımı, (Editör: Doç. Dr. Yaşar ŞİMŞEK) Sayfa: 104-110. Kar Tarım, Ankara.
• Çalışkan ME, Onaran H, Arıoğlu H, 2010. Overview of the turkish potato sector: Challenges, achievements and expectations. Potato Research, 53: 255-266.
• Çalışkan ME, Karaat EF, Çelen H, 2011. Türkiye ve bazı ülkelerin tohumluk patates üretim ve sertifikasyon sistemlerinin karşılaştırılması. IV. Tohumculuk Kongresi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, 14-17 Haziran 2011, Samsun.
• Esendal E, 1990. Nişasta Şeker Bitkileri ve Islahı. OMÜ Ziraat Fakültesi 1: 221, Patates-Samsun.
• FAO, 2014. FAO Statistical Databases. http://www.fao.org
• Günel E, 2002. Dünden yarına patates yetiştiriciliği. III. Ulusal Patates Kongresi, 23-27 Eylül 2002, s: 21-38, İzmir.
• Günel E, Çalışkan ME, Tortopoğlu Aİ, Kusman N, Tuğrul KM, Yılmaz A, Dede Ö, Öztürk M, 2005. Nişasta ve seker bitkileri üretimi. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, Ankara, 431-457.
• Günel E, Çalışkan ME, Kuşman N, Tugrul KM, Yılmaz TA, Ağırnasligil T, Onran H, 2010. Nişasta ve şeker bitkileri üretimi. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-1, 11-15 Ocak 2010, Ankara.
• Haverkort A, 1981. Potato Production in Turkey, and its İmprovement in The Gudalan Valley. International Potato Center (Region IV), and The Turkish National Potato Research and Training Programme, pp. 35, Menemen, Turkey.
• Kara K, 2012. Tohumluk Patates Yetiştiriciliği. Lisans Üstü Ders Notları. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi, Erzurum.
• Kuşman N, 2002. Türkiye patates tohumluk endüstrisinin teknolojik, ticari ve hukuksal yapısı. III. Ulusal Patates Kongresi, 23-27 Eylül 2002, İzmir.
• Struik PC, Wiersema SG, 1999. Seed potato technology. Wageningen Pers, 388 s.