İmam-Hatip Liselerinde İdarecilerin Karşılaştıkları Sorunlara Yönelik Nitel Bir Çalışma

Yıl 2015, Sayı: 5, 145 - 171, 30.11.2015

Tuncay Karateke

https://doi.org/10.18498/amauifd.51200

Cited By: 5

Öz

Bu çalışmanın amacı, İmam-Hatip Liseleri’nde
yaşanan sorunlara ilişkin, idarecilerin görüşlerini ortaya koymaktır. Bu araştırmada
nitel araştırma yöntemlerinden görüşme tekniği kullanılmıştır. Bu amaçla
İmam-Hatip Lisesindeki idarecilere, okulların fiziki yapıları, öğretmenleri,
öğrencileri, öğretim programı ve öğrenci velileri ile ilgili karşılaştıkları
sorunlar ve bu sorunları çözmek için neler yapılabileceğini belirlemeye yönelik 5 adet açık uçlu yarı yapılandırılmış
soru sorulmuştur. İdarecilerin verdikleri cevaplar içerik analizi yapılarak
kodlanmıştır. Daha sonra temalar oluşturulmuş ve yorumlanmıştır.

Araştırmanın sonunda; İmam-Hatip
Lisesi’ndeki idareciler, okulların fiziki boyutunda yeterli derslikler
bulunmadığını, okul bahçesinin yetersiz olduğunu, spor salonunun olmadığını,
mesleki tatbikat mescidinin bulunmadığını veya yetersiz olduğunu belirtmişlerdir.
Öğretmen boyutunda, yeni açılan İmam-Hatip Liseleri’nde yeterli sayıda meslek
dersleri öğretmeni olmadığı, bundan dolayı derslere ücretli öğretmenlerin ve
cami din görevlilerinin girdiği, mevcut öğretmenlerin kendilerini
yenilemedikleri, yeni atanan meslek dersleri öğretmenlerinden bayan olanların
camilerdeki uygulama alanlarında yer alamadıkları veya yeni atanan meslek
dersleri öğretmenlerinin bu alanda yetersiz oldukları şeklinde
değerlendirmelerde bulunmuşlardır. Öğrenci boyutunda, İmam-Hatip Ortaokulu ile
İmam-Hatip Lisesi öğrencilerinin gelişim özellikleri farklılıklarından dolayı
aynı ortamı kullanmalarının sakıncalarının ortaya çıktığını, öğrenci kılık
kıyafet yönetmeliğinin öğrencileri olumsuz etkilediğini, öğrencilerin derslere
karşı kayıtsız, öğretmenlere karşı saygısızca davrandıklarını, İmam-Hatip
Lisesi’ni tercih eden öğrencilerin akademik anlamda yetersiz olduklarını,
öğrencilerin öğretmenlerini Milli Eğitim Bakanlığı’na “alo 147” telefon
hattıyla şikâyet ettiklerini ifade etmişlerdir. Öğrenci velileri boyutunda, bir
kısım öğrenci velisinin İmam-Hatip Liseleri’nden çok şey beklediklerini,
bazılarının ise öğrencilere karşı ilgisiz davrandıklarını, okulla ilgili
herhangi bir olumsuz durumda, öğrencilerin sözleri ile hareket ettiklerini belirtmişlerdir.
Öğretim programı boyutunda, meslek derslerinin çoğunun son sınıfta olmasına
rağmen, son sınıftaki bir çok öğrencinin sağlık raporu aldığından derslerin boş
geçtiği, Hitabet ve Mesleki Uygulama dersinin içerik bakımından kız öğrencilere
hitap etmediği şeklinde görüşler bildirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Din Eğitimi, İmam-Hatip Lisesi, İdareci, Problem.

A Qualitative Study About the Problems Confronted by the School Managers in Imam Hatip High Schools

Öz

The aim of this study is to present the views of Imam-Hatip
administrators about the problems experienced in high schools. In this
research, interviewing techniques of qualitative research methods were
employed. For this purpose, Imam-Hatip to administrators in high schools were
asked 5 open ended, half-structured questions to determine their problems with
the physical structure of the schools, the teachers, the students, the
curriculum and the students' parents with the view of finding possible
solutions to these problems. Responses of the administrators were coded by
content analysis. Then themes were created and interpreted.

At the end of the research; Administrators of Imam-Hatip schools stated
physical conditions lacked enough number of classrooms, they do not have any
gyms, Masjids for professional practice are inadequate and school gardens are
insufficient. And as for teachers; there are not enough well qualified teachers
in the newly opened Imam-Hatip schools. Therefore, some unqualified teachers or
imams are teaching instead. And while current teachers do not innovate
themselves, newly assigned teachers (who are not men) cannot find suitable places
in practice areas of mosques. And finally, it is seen that newly assigned main
course teachers at school do not have enough knowledge in their branches. And
in respect of students; because of the difference in growth of Imam-Hatip High
Schools and Secondary Schools, it is seen unsuitable to use the same building.
Because of school uniform guidelines, students are affected negatively and they
are also uninterested in lessons. At the same time students behave
disrespectfully towards their teachers. These students are not academically
proficient and calling "Alo 147" (which is a special line of Ministry
of National Education) to complain about teachers is frequently reported. And
as for students' parents; some of them expect too much from Imam-Hatip High
Schools and some are indifferent to students. And when something negative about
the school happens, parents just listen to words of students which affect them
more than anything else. And in respect of education program; because of
students receiving reports from doctors, most  main course subjects which
are taken at final year cannot be taught effectively. And finally it is noticed
that Rhetoric and vocational practice lessons are not suitable for girls.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Education, Imam-Hatip High School, Administrator, Problem.

Kaynakça

• Akşit, Bahattin, Coşkun, Mustafa Kemal, “Türkiye’nin Modernleşmesi Bağlamında İmam-Hatip Okulları”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce İslamcılık, İletişim Yay., sayı: 6, İstanbul, 2004.
• Ayhan, Halis, Türkiye’de Din Eğitimi, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul, 1999.
• Buyrukçu, Ramazan, Din Görevlisinin Mesleği Temsil Gücü, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara, 2005.
• Büyüköztürk, Şener ve diğerleri, Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yay., 13. bs., Ankara, 2012.
• Cebeci, Suat, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye’de Din Eğitimi, Akçağ Yay., 2. bs., Ankara, 2005.
• Cresswell, John W., Educational Research, Pearson Education Pub., 4nd. Ed., Boston, 2012.
• Cresswell, Research Design Qualitative, Quantitative and Mixed Methods Approaches, Sage Pub., 2nd. Ed., London, 2009.
• Dinçer, Nahid, 1913’ten Günümüze İmam-Hatip Okulları Meselesi, Şule Yay., İstanbul, 1998.
• Ergin, Osman, Türkiye Maarif Tarihi, c. I-V, Eser Matbaası, İstanbul, 1977.
• http://www.elazizliyiz.biz/gundem/ogretmen-ogrencisi-tarafindan-bicaklandi-h1693.html
• http://www.posta.com.tr/3Sayfa/HaberDetay/Imam-Hatip-ogrencisi-ogretmenini-bicakladi.htm?ArticleID=180673, (07.06.2013).
• Merriam, Sharan B., Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber, çev., Selahattin Turan, Nobel Yay, 3. bs., Ankara, 2013.
• Öcal, Mustafa, İmam-Hatip Liseleri ve İlköğretim Okulları, Ensar Neşriyat, İstanbul, 1994.
• Öcal, “Müdürlerine Göre İmam-Hatip Liseleri”, Din Öğretimi Dergisi, sayı: 30, Ankara, 1991.
• Öcal, “Türk Hukuk Mevzuatında Din Eğitimi ve Öğretiminin Yeri ve Uygulama Biçimi” (Avrupa Birliği Sürecinde Dini Kurumlar ve Din Eğitimi), Ensar Neşriyat, İstanbul, 2007.
• Öcal, 100. Yılında İmam-Hatip Liseleri (1913-2013), Ensar Neşriyat, İstanbul, 2013.
• Özdemir, Murat, “Nitel Veri Analizi: Sosyal Bilimlerde Yöntembilim Sorunsalı Üzerine Bir Çalışma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c. 11, sayı: 1, Eskişehir, 2010.
• Parmaksızoğlu, İsmet, Türkiye’de Din Eğitimi, Milli Eğitim Bakanlığı Yay., Ankara, 1966.
• Patton, M. Quinn, Qualitative Research & Evaluation Methods, Sage Pub., 3nd. ed., Thousand Oaks, 2002.
• Saldana, Johnn, Fundamentals of Qualitative Research, Oxford Universty Press, New York, 2011.
• Ünsür, Ahmet, Kuruluşundan Günümüze İmam-Hatip Liseleri, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2005.
• Yıldırım, Ali, Şimşek, Hasan, Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yay., 8. bs., Ankara, 2011.
• Yin, Robert K., Qualitative Research from Start to Finish, Guilford Pub., London, 2011.