NİSPETİZM - MIŞ GİBİ YAPMAK: SOSYAL MEDYADA NİSPET DAVRANIŞLARI ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 40 - 51, 12.01.2019

Mustafa Karaca Tuğba Mutlu

Öz

Son
yıllarda teknolojinin hızlı gelişmesiyle birlikte ortaya çıkan yenilik ve
değişimler, insanların gündelik hayatlarını kolaylaştırmasının yanı sıra bir
takım dezavantajları da beraberinde getirmiştir. Bunlardan biri de nispetizm
diğer adıyla -mış gibi yapmak olarak adlandırılabilecek bir olgu olarak ortaya
çıkmaktadır.  İnsanların sosyal medya aracılığı
ile çevresindekilere hava atmak, gösteriş yapmak, kendini ispatlama çabası,
varlığını kanıtlama mücadelesi olarak nitelendirilebilecek davranışları içeren bu
kavram, insanları gerçek dünyadan soyutlayarak sanal bir dünyanın içine almakta
ve insanları iki yüzlü, narsist kişiliklere dönüştürmektedir.  Bu kapsamda henüz literatürde yeni olan ve sınırlı
sayıda çalışma yapılmış bu kavramı daha derinlemesine tanımlamak amacıyla
nispetizm, sosyal medyada nispet davranışları ve sonuçlarına yönelik
değerlendirmelerde bulunulmuştur. Çalışma kavramsal olarak ele alınmış ve
literatüre tanımlayıcı katkı sunulmaya çalışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Nispetizm, Sosyal Medya, Narsizm, Nitel Çalışma

Kaynakça

• AKTAN, Ercan (2018). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Erciyes İletişim Dergisi. Cilt: 5, Sayı: 4, ss. 405-421.ASLAY, Fulya, ÜNAL, Sevtap ve AKBULUT, Özlem (2013). Materyalizmin Statü Tüketimi Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 27, Sayı: 2, ss.43-59.BARUT, Derya ve GÜNEŞ, Serkan (2018). Gösterişçi Tüketimin Nedenleri ve Mobilya Firmalarının Gösteriş Üzerine Geliştirdikleri Algı. International Journal of Academic Value Studies, Cilt: 4, Sayı18, ss. 81-88.BOZACI, İbrahim (2015). Düşük Fiyatlı Ürünler Aracılığıyla Gösteriş Tüketimi: Kırıkkale İlinde Gerçekleştirilen Görgül Bir Çalışma. International Journal of Social Science. Sayı:35, ss.213-223.ÇAKMAK, Veysel ve BAŞ, Ümmügül (2017). Benlik Sunum Aracı Olarak Instagram Kullanımı: Öğrenciler Üzerine Nitel Bir Araştırma. Uluslararası Hakemli İletişim ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. Sayı: 17, ss.96-113.DAL, Nil Esra (2017). Tüketim Toplumu Ve Tüketim Toplumuna Yöneltilen Eleştiriler Üzerine Bir Tartışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt:9, Sayı:19, ss.3-15.GÜLEÇ, Cansu ( 2015). Thorsteın Veblen Ve Gösterişçi Tüketim Kavramı. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,.Sayı:38, Yıl: 2015/1, ss.62-82.HIZ, Gülay (2011). Gösterişçi Tüketim Eğilimi Üzerine Bir Alan Araştırması. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. Cilt :3, Sayı, s.118.KIRIK, Ali Murat ve YAZICI, Nazlı (2017). Instagram Örneği Üzerinden Sosyal Medyada Hikaye Anlatıcılığı. Erciyes İletişim Dergisi. Cilt:5, Sayı:2, ss. 82-99. KOÇAK, Pınar (2017). Gösterişçi Tüketim Üzerine Teorik Ve Uygulamalı Bir Çalışma: Pamukkale Üniversitesi Örneği. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi XLIII, 2017/2, ss. 79-112.TIĞLI, Mehmet ve Akyazgan, Manolya (2003). Özellikli (Lüks) Tüketim Ürünlerinde Enderlik Prensibi ve Bir Uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (5) 2003/1, ss. 21-37.TOSUN, Babür ve CESUR, Damla (2018). Tüketimin Paranormali: Gösterişçi Tüketim Ve Paranormal İnanç İlişkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi. Cilt: 13, Sayı :49, ss. 167-186. TUĞCU, Şule (2004). Tüketim Kültüründe Satın Alma Davranışının Oluşması. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi. 3 (1), ss.143-149.TUTKUN, Aylin ( 2015). Sosyal Medya Bağımlılığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi. İstanbul.YILDIZ, Harun (2017). Sosyal Medya Çağında Nispetizm Fenomeni. Harvard Business Review Türkiye. Sayı:6, ss. 94-98.ZENGİN, Mücahid, ZENGİN Güldane ve ALTUNBAŞ, Hüseyin (2015). Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi. Cilt:3, Sayı:2, ss.113-132.