ÖRGÜTSEL STRES YÖNETİMİ

Yıl 1993, Cilt: 11 Sayı: 1, 159 - 173, 30.06.1993

Çiğdem Kırel

Öz

Stres günlük yaşantımıza girmiş ve giderek yaygınlık kazanan bir kelime olmuştur. Günümüzde hemen hemen bütün ülkelerde, özelliıkle gelişmiş ve gelişmekte olanlarda, insanlamn bedensel ya da ruhsal yakınrnalarırıın pek çoğu strese bağlanmaktadır. Durmadan çalışan amaçlarına ulaşmak, beklentilerini gerçekleştirmek için çaba gösteren insanlar sürekli gerginlik, endişe, çatışma ve aBke içersinde günlük yaşamlarını sürdürürler. Stres günlük yaşantımızda olduğu kadar, iş hayatımızda da bizim bir parçamızı
oluşturur .Stres olarak bilinen problemleri doğuran iş şartları çalışanlar üzerinde baskı ve zorlanmalar yaratırlar. Bu zorlanmaların uzun sürmesi de bireysel ve örgütsel olarak ciddi sonuçların doğmasına sebep' olur. Öngütlerde çalışan her yönetici ya da her bireyin stres faktörü ile karşılaşması kaçınılmazdır. Örgütte karşılaşılan tüm stres faktörlerı olumsuz olarak nitelendirilemez. Çünkü stresin 'bazı durumlarda motive edici etkisinin de olduğu bir gerçektir. Ancak yanlış yönetilmiş bir stresin hem bireysel hem de örgütsel maliyeti
oldukça fazladır. Stresin bireyler üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmada kullanılacak yöntemler bireysel ve örgütsel olmak üzere iki grupta incelenmektedir. Stresi önlemede uygulanılan bireysel yöntemlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
-Dinlenme ve Meditasyon
- Biofeedback
-Düzenli tatil ve sağlık kontrolu
-Düzenli aerobik egzersizleri
- Dengeli beslenme
- Hobiler bulma
- Kendini eğitme ve geliştirme
-K!endini tanıma ve anlama
Bu makaledeki amacımız stresi önlemede kullanılabilecek örgütsel yöntemleri incelemek olduğundan, bireysel yöntemler üzerinde durulmayacaktır.Ancak ne bireysel ne de örgütsel yöntemler stresi önlemede tek başına yeterli değildir. En uygunu her iki yönteminde birarada kullanılmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Örgüt, Stres Yönetimi

Kaynakça

• ALBERCHT Karl, Stress and Management .Erıglewood New Jersey: Prentice I-IıaiI,J, 1979.
• COOPER Carry L., SMITH Michael, Job Stress and Blue Collar Worker, John Wiley Sons, New York, 1905.
• DRENTH, P.J.lD., TH'IERRY H., WILLEM C.J. Handbook of Work and Organlzatlonal Psychology, VoL 1, John Wiley Sons, New York, 1984.
• ERERA, lrit Pavline, "Social Support Under Conditiorıs of Organizational Ambiguity" Human Relations Toward the Integration of the Social Sciences, Vol. 45, No. 3 (March 1992).
• GIBSON James V. IVANOEVICH John, M. DONNELLY James, Behavior Structure Processes, Business Publication, Inc., Texas. 1985.
• HELRJEGEL Don, SLOCUM John W., WOODMAN Richard W., Organization Behavior,West Publishirıg Company, New York, 1986.
• MOSS Lconard. Management Stress, Addison Wesley Pu'b., London, 1970.
• QUICK, James c.. QUICK Jonathan D. Management at the Organizational (September -October 1984).
• REYNOLD Shirley, SHARPO David A., "Stress Reduction in Transition: Conceptual Problem İn the Design, Implemertation and Evaluation of Worksite Stress Marıagement Intervention", Human Relations, Vol. 44, No. 7 (Judy 1991).
• SABUNCUOGLU Zeyyat, Çalışma Psikolojisi, Bursa ,1984.
• ŞENCAN Hüner, Yönetici Geriliminde Kişilik Başaçıkma Süreçleri ilişkisi ve Metal Sanayiinde Uygulamalı Bir Araştırma, İstanbul, 1986.
• WATSON David, PENNEBAKER James W. "Health Cumplaints, Stress and Distress: Explorirıg the Central Role of Negative Affecctivity", Pscholcgical Review, Vd. 96, No. 2 (ApriI1989).