İŞVERENİN ALT İŞVERENİN İŞÇİLERİ ÜZERİNDEKİ KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 19 - 34, 17.06.2020

Deniz Boz Eravcı

Öz

İş Hukukuna ilişkin düzenlemeler esas olarak işçinin korunmasına yönelik olarak gerçekleştirilir. İşçinin korunmasına yönelik olmasının en büyük nedeni, işçinin işverenehem ekonomi hem de kişisel yönden sözlemesi ile bağımlı olmasıdır. İşçinin sadakat borcunun bir karşılığı olarak işveren işçiyi korumak ve gözetmekle yükümlü tutulmuştur. Bu koruma ve gözetme kavramı, alt işveren işçileri için de genişletilebilir bir kavramdır. Asıl işveren ve alt işveren işçileri arasında sözleşme anlamında bir bağ bulunmaz ancak alt işveren işçilerinin iş görme ediminin alacaklısı asıl işveren olduğundan, koruma yükümlülüğü bu çerçevede genişletilmelidir. Nitekim, 4857 sayılı İş Kanunu ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu işverenin koruma yükümlülüğünü alt işverenlik minvalinde de ele almıştır. Bu çalışmada alt işverenlik ilişkisinin hangi durumlarda kurulabildiği, alt işverenlik sözleşmesinin gerektirdiği koşullar ve muvazaa sorunu ayrıntılı şekilde incelenerek, işverenlerin alt işveren işçileri üzerindeki koruma yükümlülükleri mevzuat çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Asıl işveren, Alt işveren, Muvazaa sorunu, İş Sağlığı ve Güvenliği

Kaynakça

• Akpınar, T., & Çakmakkaya, B. Y. (2014). İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından İşverenlerin Risk Değerlendirme Yükümlülüğü. 1 (40), s. 273-304.
• Aktay, N., Arıcı, K., & Senyen Kaplan, E. (2011). İş Hukuku. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Akyiğit, E. (2011). İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Alt İşverenlik (Taşeronluk) İlişkisi. Ankara: Seçkin.
• Alpagut, G. (2014). 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun Genel Esasları. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası , LXXII (2), s. 31-46.
• Aydın, U. (2015). 6552 Sayılı (Torba) Yasa Sonrası Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkileri. Sosyal Güvenlik Dergisi , 5 (1), s. 9-31.
• Aydınlı, İ. (2013). 6331 Sayılı Kanun'da Düzenlenen İŞ Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerinin Alt İşveren İlişkisinde Gösterdiği Özellikler ve Hukuki Sorumluluk. Sicil (30), s. 37-42.
• Aydınlı, İ. (2014). 6552 Sayılı Kanunla Alt İşveren Kurumunda Yapılan Yeni Düzenlemeler ve Değişiklikler. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , XVIII (3-4), s. 77-99.
• Aydınlı, İ. (2005, Kasım). İşçinin Kişiliğinin Korunmasına Yönelik Düzenlemeler ve Borçlar Kanunu Tasarısının Konuyla İlgili Maddelerinin Değerlendirilmesi. TÜHİS , s. 21-42.
• Aydınlı, İ. (2004). İşverenin Koruma Yükümlülüğüne İlişkin Düzenlemelerin Normun Koruma Amacı (Hukuka Aykırılık Bağı) Bakımından Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , 12 (1-2), s. 51-64.
• Balkır, Z. G. (2012, Ocak). İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkının Korunması: İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Organizasyonu. Sosyal Güvenlik Dergisi , 2 (1), s. 56-91.
• Baybora, D. (2010). İşletmelerde Asıl İşveren-Alt İşveren Uygulaması ve Ortaya Çıkan Sorunlar. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi , 2 (2), s. 19-26.
• Belverenli, D. (2016). Alt İşveren İlişkisinden Doğan İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülükleri. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası , 74, s. 171-221.
• Canpolat, T. (1992). Türk İş Hukukunda Asıl-Alt İşveren İlişkileri. İstanbul.
• Çankaya, O. G., & Çil, Ş. (2011). İş Hukukunda Üçlü İlişkiler (3 b.). Ankara: Yetkin Yayınları.
• Çankaya, O., & Çil, Ş. (2006, Eylül). 4857 Sayılı İş Kanunu'na Göre Asıl İşveren Alt İşveren İlişkisi. Sicil , s. 54-80.
• Eravcı, D. B. (2019). 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri Çerçevesinde İşverenin Yükümlülükleri. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi , 8 (22), s. 330-355.
• Güzel, A. (2004). İş Yasasına Göre Alt İşveren Kavramı ve Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin Sınırları. Çalışma ve Toplum , 1, s. 31-65.
• Hekimler, A. (2012). Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin 4857 Sayılı İş Kanunu Kapsamındaki Yasal Çerçevesi. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi , 1 (2), s. 1-10.
• Kaplan, E. T. (2003). İşverenin Koruma ve Gözetme Borcunun Kapsamı. Kamu-İş , 7 (2), s. 1-16.
• Koç, M. (2016, Eylül). Kamuda Bir İstihdam Modeline Dönüşen Alt İşverenlik. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 4 (2), s. 65-90.
• Korkusuz, M. H. (2014). Asıl İşveren ile Alt İşverenin Müteselsil Sorumluluğu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası , LXXII (2), s. 209-232.
• Mutlay, F. B., & Işık, M. (2019). 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu Uyarınca Görev. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi , 3 (68), s. 565-634.
• Özcan, Ş. (2014). İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Alt İşverenlik. Mühendis ve Makina , 55 (655), s. 37-44.
• Süzek, S. (2014). İş Hukuku (Cilt 10). İstanbul: Beta.
• Şen, M., & Naneci, A. (2009, Eylül). Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisi ve Alt İşverenlik Sözleşmesi. Sicil (15), s. 24-53.
• Tiftik, M., & Adıgüzel, A. (2016). İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'na Göre Genel Hizmet Sözleşmesinde İşverenin İşçiyi Koruma Borcu. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi (1), s. 319-356.
• Yılmaz, E. (2009). Alt İşverenlik İlişkisinin Muvazaalı Olduğunu Tespit Eden İş Müfettişi Raporuna İtiraz Davası. Çimento İşveren Dergisi , s. 4-21.