Sürdürülebilirlik Raporları Kapsamında İşletmelerde Hizmet İçi Eğitim Faaliyetleri: Türkiye Örneği

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 3, 21 - 40, 30.09.2020

Ercan Gürültü Ebuzer Kayhan , Hakan Karatas

Öz

Bu çalışmada amaç, Türkiye’deki bazı kurumsal şirketlerin sürdürülebilirlik raporlarından hareketle bu kurumların uyguladıkları çeşitli eğitim faaliyetlerini belirlemek, yeni gelişmeye ve kurumsallaşmaya başlayan kurum veya işletmelere bu konuda bir resim sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, doküman incelemesi yoluyla gerçekleştirilmiştir. Bunun için Türkiye’nin sanayi veya hizmet sektöründen bankacılık, otomotiv ve enerji alanında faaliyet yürüten şirketlerin sürdürülebilirlik raporları incelenmiştir. Araştırmaya dahil edilen sürdürülebilirlik raporlarının hangilerinin olacağı belirlenirken her sektörden dört sürdürülebilirlik raporu araştırmaya dahil edilerek maksimum çeşitlilik sağlanmaya çalışılmıştır. Bunun sonucunda otomotiv, bankacılık ve enerji alanında 12 şirkete ait 2016 yılı sürdürülebilirlik raporları araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmada faaliyet raporları içerik analizi yöntemi yoluyla analiz edilmiştir. Böylece raporlarda yer alan eğitim faaliyetleri ve hizmet içi eğitim uygulamaları ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Elde edilen veriler için kodlar belirlenmiş, bu kodlar farklı başlıklar altında gruplandırılarak kategoriler geliştirilmiş ve uygun temalarla eşleştirilmiştir. İçerik analizi sonucunda sürdürülebilirlik raporlarında yer alan eğitim faaliyetleri ve hizmet içi eğitim uygulamaları; 4 tema ile 6 kategori altında 34 koddan oluşan 210 ifade ile dile getirilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre ilgili kurumların en çok kişisel gelişim ve mesleki gelişim eğitimine ağırlık verdikleri görülmüştür. Ayrıca iş sağlığı ve güvenliği eğitimi, tedarikçi ve bayi eğitimi, ar-ge çalışmaları, sosyal sorumluluk projeleri, MEB ve üniversitelerle işbirliği eğitimleri de yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hizmet içi eğitim programı, program inceleme, sürdürülebilirlik raporu, özel şirketler

IN-SERVICE TRAINING ACTIVITIES IN PRIVATE COMPANIES WITHIN THE SCOPE OF SUSTAINABILITY REPORTS: THE EXAMPLE OF TURKEY

Öz

The aim of this study is to determine the various in service training activities that corporate companies apply based on their sustainability report and present a Picture for companies or firms that are recently developing and institutionalizing regarding in service training activities. This study was conducted via document review for this aim. Sustainability reports of companies which conduct their businesses in banking, automotive and energy fields from industry and service sectors in Turkey. To choose which sustainability reports to use within the context of this study, four sustainability reports from each sector was decided to be included in the study to reach the maximum variety. Therefore, sustainability report of 12 companies in 2016 from banking, automotive and energy fields were studied for this research. Activity reports were analyzed via content analysis. It was aimed to reveal the education activities and in service training activities placed in these reports. Codes were determined forthe data; categories were formed by grouping the codes under different titles and were matched with appropriate themes. Education activities and in service training activities placed in sustainability reports was uttered with 210 expressions which was compromised of 34 codes under 6 categories and 4 themes as a result of content analysis. The results showed that companies studied paid attention to individual and professional development. Besides, occupational health and safety training, supplier and dealer training, research-development studies, social responsibility projects and MEB and university cooperation trainings were concluded to be conducted.

Anahtar Kelimeler

In-service training programs, Program review, Sustainability reports, Private companies

Kaynakça

• Adil, A. (2011). Katılım Bankalarında Verilen Hizmet İçi Eğitimin Personel Algısına Etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi /Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akgemci, T. (1997). İnsan Kaynakları Yönetiminde Eğitim ve Geliştirme Etkinliklerinin Sağlanması. Ankara: Verimlilik Dergisi 4, Milli Prodüktivite Merkezi Yayını.
• Altınışık, S. (1996). Hizmet İçi Eğitim ve Türkiye’de Uygulama. Eğitim Yönetimi Dergisi, 3, 329-348.
• Arslan, M. ( 1991). İşletmelerde Hizmet İçi Eğitim İhtiyacının Saptanması ve Bir Uygulamanın Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ataklı, A. (1992). Eğitim ve Mesleki Başarı. Verimlilik Dergisi, 1, 65-71.
• Aydın, İ. (2014). Kamu ve Özel Sektörde Hizmet İçi Eğitim El Kitabı. Ankara: Pegem.
• Aytaç, T. (2000). Hizmet İçi Eğitim Kavramı ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar. Milli Eğitim Dergisi, 147, 66-69.
• Bilgin, K.U., Akay, A., Koyuncu, H.E. ve Haşar, E.Ç. (2007). Yerel Yönetimlerde Hizmet İçi Eğitim. Ankara: Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı.
• Bulley, Cynthia A. (2014). Strategıc Marketıng In Educatıon Servıces The Case Of A Prıvate Tertıary Instıtutıon In Ghana International Journal of Economics, Commerce and Management, Vol. II, Issue 6 page:1-17.
• Can, H., Akgün, A. ve Kavuncubaşı, Ş. (2001). Kamu ve Özel Kesimde İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Siyasal.
• Çap, İ.B. (2004). Kariyer Planlama ve Hizmet İçi Eğitim: Toyota Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi/ Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Çelik, S. (1988). Türkiye Emlak Kredi Bankası Eğitim Merkezindeki Hizmet İçi Eğitim Etkinliklerinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Demirtaş, Z. ((2010). Öğretmeni Hizmet İçinde Yetiştirmenin bir Aracı Olarak Denetim. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 142-52.
• Doğan, Ö. (2010). Bankalarda Hizmet İçi Eğitim Etkinliği Araştırması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi/Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Durukan, T. (2010). Türkiye’de Demir Çelik Fabrikalarında Uygulanan Hizmet İçi Eğitim Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ergül, H. F. (2006). İşletmelerde Eğitim Etkinliğinin Değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 7, 51-72.
• Ertürk, S. (1972). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Yelken.
• Görmüş, A. Ş. ve Kahya, V. (2010). Hizmet İçi Eğitim Programlarının Kamu Çalışanlarının Motivasyonuna Etkisi: Eti Maden İşletmelerinde Bir Uygulama. 1(1), 37-49. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/202151 [06.05.2018].
• Güçlü, F.C. ve Şahin, L. (2010). Genel Olarak Hizmet İçi Eğitim: Ülker Şirketler Topluğu Hizmet İçi Eğitim Süreci ve Uygulamaları. Sosyal Siyaset Konferansları, 59, 217-270.
• Güldür, M. M.(2014). Hazır Giyim Üretiminde Ütüleme Kalitesinin Hizmet İçi Eğitim Süreci ile İyileştirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Harmankaya, H., Aydın, S. ve Zerenler, M., (2010). Balanced Scorecard Sisteminin Hazır Giyim İşletmesinde Uygulanması. Selçuk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(20), 171-191.
• İçtüzer, E. (2009). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasında Çalışanlara Verilen Hizmet İçi Eğitimler Üzerine Bir Çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi /Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel.
• Kaya, Y.K. (2009). İnsan Yetiştirme Düzenimiz: Politika-Eğitim-Kalkınma. Ankara: Pegem.
• Kayhan, A., Baysan, O. ve Alcı, B.(2018). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 72, 545-559.
• Öztürk M. ve Sancak S. (2007). Hizmet İçi Eğitim Uygulamalarının Çalışma Hayatına Etkileri. Journal of Yasar University, 2 (7), 761-794. https://journal.yasar.edu.tr/wp-content/uploads/2012/05/No_7_vol2_10_ozturk.pdf [06.05.2018].
• Pehlivan, İ. (1992). Hizmet İçi Eğitim Verimlilik İlişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(1), 251-284.
• Sabuncuoğlu, Z. (2005). İnsan Kaynakları Yönetimi. Bursa: Alfa Aktüel.
• Selimoğlu, E. ve Yılmaz, H.B. (2009). Hizmet İçi Eğitimin Kurum ve Çalışanlar Üzerine Etkileri. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 5(1), 3-23.
• Serbest, F. (2002). Avrupa Birliğine Giriş Sürecinde Türk Özel Sektöründe İstihdam ve Eğitim Politikaları :Tofaş Türk Otomobil Fabrikası A.Ş Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Ankara Üniversitesi /Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Taymaz, A. H. (1997). Hizmet İçi Eğitim: Kavramlar, İlkeler, Yöntemler. Ankara: TAKAV.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.