Covid-19 Pandemisinin Türkiye’de Tüketici Kredileri Hacmi Üzerindeki Etkisi: 2013-2020 Dönemi Zaman Serisi Analizi

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 3, 85 - 99, 30.09.2020

Münevver Bayar , Nuran Varışlı

Öz

İlk olarak Aralık 2019'da Çin'in Wuhan kentinde görülen Covid-19 virüsü kısa sürede tüm dünyaya sıçramış ve küresel bir pandemi haline gelmiştir. Bu beklenmedik gelişme, küresel olarak negatif ekonomik ve sosyal sonuçlara neden olmuştur. Dünyadaki hemen hemen tüm ekonomileri olumsuz etkileyen bu salgının yıkıcı etkilerine karşı uluslararası kuruluşlar ve ulusal hükümetler sert önlemler almıştır. Türkiye'de hükümet çeşitli teşvikler ve karşılıksız transferlerle kamu harcamalarını artırarak salgınla mücadele etmektedir. Öte yandan hükümet, kamu bankaları aracılığıyla tüketicilere avantajlı finansal ürünler sağlamaktadır. Bu finansal ürünlerden biri de, ödemesiz dönemler ve düşük faiz oranları gibi avantajları içeren tüketici kredileridir. Bu çalışmada Covid-19 pandemisinin Türkiye’de tüketici kredileri hacmi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu amaçla, En Küçük Kareler yöntemi ile zaman serisi regresyon metodu kullanılmıştır. Sonuçta Covid-19 pandemisinin Türkiye’de tüketici kredileri hacmi üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğu anlaşılmıştır. Diğer yandan, bankalarca açılan kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranlarının, enflasyonun ve de döviz kurunun ise tüketici kredileri hacmi üzerinde istatistiki olarak anlamlı ve negatif etkisi olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Kredileri, Covid-19, Enflasyon, Faiz Oranı

THE IMPACT OF COVID-19 PANDEMIC ON THE VOLUME OF CONSUMER LOANS IN TURKEY: TIME SERIES ANALYSIS FOR THE PERIOD OF 2013-2020

Öz

The Covid-19 virus, which was first seen in Wuhan, China in December 2019, has spread to the whole world in a short time and become a global epidemic. This unexpected development has caused negative economic and social consequences globally. International organizations and national governments have taken strict measures against the devastating effects of this epidemic, which adversely affects almost all economies in the world. In Turkey, the government fight against the pandemic via increasing the public expenditure through various incentives and unrequited transfers. On the other hand, the government provide the consumers with advantageous financial products via public banks. One of these financial products has been the consumer loans, which include advantages such as grace periods and low interest rates. In this study, the effect of the Covid-19 pandemic on the volume of consumer loans in Turkey is examined. For this purpose, the Ordinary Least Squares method as time series regression is used. In conclusion, Covid-19 pandemic is found to be statistically significant and positive effect on the volume of consumer loans in Turkey. On the other hand, it has been determined that the weight average interest rates applied to the loans extended by banks, inflation and the exchange rate have a statistically significant and negative effect on the volume of consumer loans.

Anahtar Kelimeler

Consumer Loans, Covid-19, Inflation, Interest Rate

Kaynakça

• Borowski, J., Jaworski, K. & Olipra, J. (2017). Economic, institutional and socio-cultural determinants of consumer credit in the context of monetary integration. NBP Working Papers 254, Narodowy Bank Polski Economic Research Department, (1-44).
• Durmuş, S. ve Şahin, D. (2019). Türkiye’de Enflasyon, Döviz Kuru ve Tüketici Kredileri Arasındaki Nedensellik İlişkisinin Analizi, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 23: 95-112.
• Gujarati, D. N. (2004). Basic Econometrics. (4th ed). New York: McGraw- Hill.
• ESA (2020) Coronavirus lockdown leading to drop in pollution across Europe. [Çevrimiçi: https://www.esa.int/Applications/Observing_the_Earth/Copernicus/Sentinel-5P/Coronavirus_lockdown_leading_to_drop_in_pollution_across_Europe], Erişim tarihi: 15.04.2020.
• TCMB (2020). Elektronik Veri Dağıtım Sistemi. [Çevrimiçi: https://evds2.tcmb.gov.tr/], Erişim tarihi: 24.06.2020.
• WHO (2020). Coronavirus disease (COVID-19) pandemic. [Çevrimiçi: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019], Erişim tarihi: 17.06.2020.
• WHO (2020). WHO Coronavirus Disease. (COVID-19) Dashboard [Çevrimiçi: https://covid19.who.int/], Erişim tarihi:11.08.2020.
• BLOOOMBERG (2020). Fed’s ‘Infinite Cash’ Put to the Test in a World of Leverage. [Çevrimiçi: https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2020-03-23/coronavirus-fed-s-infinite-cash-tested-in-world-of-leverage] /], Erişim tarihi: 15.07.2020
• ESA (2020). Coronavirus lockdown leading to drop in pollution across Europe. [Çevrimiçi: https://www.esa.int/Applications/Observing_the_Earth/Copernicus/Sentinel-5P/Coronavirus_lockdown_leading_to_drop_in_pollution_across_Europe], Erişim tarihi:15.04.2020
• NTV (2020). ABD'de işsizlik maaşı başvuruları 6,6 milyonla rekor kırdı. [Çevrimiçi: https://www.ntv.com.tr/ekonomi/abdde-issizlik-maasi-basvurulari-6-6-milyonla-rekor-kirdi,hA8IUFk6tUCbD_Fq1mVKGA], Erişim tarihi 16.07.2020.
• IMF (2020). Transcript of April 2020 World Economic Outlook Press Briefing. [Çevrimiçi: https://www.imf.org/en/News/Articles/2020/04/14/tr041420-transcript-of-april-2020-world-economic-outlook-press-briefing], Erişim tarihi: 15.04.2020.
• IMF (2020). The Great Lockdown: Worst Economic Downturn Since the Great Depression. [Çevrimiçi: https://blogs.imf.org/2020/04/14/the-great-lockdown-worst-economic-downturn-since-the-great-depression/],Erişim tarihi: 15.04.2020.
• IMF (2019). World Economic Outlook: Global Manufacturing Downturn, Rising Trade Barriers. October, Washington D.C.
• Iwedi, M. (2016). Financial intermediation: A philosophical approach. Journal for Studies in Management and Planning, 2(10), 8-21.
• İbicioğlu, M.ve Karan, M. B. (2009). Türkiye’de Faiz Oranlarının Tüketici Kredileri Üzerindeki Etkisi. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 3(2), 11-30.
• Kalkınma Bakanlığı (2014). Yurtiçi Tasarruflar. Onuncu Kalkınma Planı Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• Küçükkocaoğlu, G., Kuzu, D.A. & Göksu, G. (2019) Türk Bankacılık Sektörünün Kredi Hacmini Etkileyen Değişkenler ve Etki Düzeyleri, Bankacılar Dergisi, 109, 3-21.
• Micco, A. ve Panizza, U. (2004). Bank ownership and lending behavior. Central bank of Chile working paper no 369.
• Manole, S. D., Petrescu, C. & Vlada, R. I. (2016). Determinants of Household Loans. Theoretical and Applied Economics, Asociatia Generala a Economistilor din Romania - AGER, 0(4(609), W), p89-102.
• OECD. (2020)..Coronavirus: The World Economy at Risk. Interim Economic Assessment.
• Pham, T. H. H. (2015). Determinants of Bank Lending.” Working Papers. HAL, https://econpapers.repec.org/paper/halwpaper/hal-01158241.htm, Erişim tarihi: 25.08.2020.
• Quagliariello, M. (2009). Macroeconomic uncertainty and banks' lending decisions: The case of italy. Applied Economics, 41(3), 323- 336.
• Shafinar, I., Othman, R., Kamalrulzaman, S. N. H., Jahya, A.,Idris, N. H., Zaitun, S. & Izren, F. (2013). Determinants of Personal Loans Borrowing: An Empirical Study. 2013 IEEE Symposium on Business, Engineering and Industrial Applications, [Çevrimiçi: https://www.researchgate.net/publication/260985991_Determinants_of_Personal_Loans_Borrowing_An_Empirical_Study], Erişim tarihi: 28.07.2020.
• Tekirdağ, A. (2009). Türkiye’de Bireysel Kredi Artışı ve Risk Analizi. Uzmanlık Yeterlilik Tezi, T.C Merkez Bankası Bankacılık ve Finansal Kuruluşlar Genel Müdürlüğü Ankara.
• TKHK (2020) Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, [Çevrimiçi:https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6502.pdf]. Erişim tarihi: 26.07.2020.
• United Nations (2019). World Economic Situation and Prospects 2019, New York.
• Ünal, S. Z. ve Ocak, M. (2020). Türkiye’de 2003-2018 Yılları Arasında Tüketici Kredi Hacmini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (12), 3-18.
• World Bank (2019). Tukey Economic Monitor. October, Washington D.C.