AFET RİSK YÖNETİMİNİN İNSANİ GELİŞİM ENDEKSİ ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 2, 233 - 257, 29.06.2023

Feyza Çağla Oran

https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1185246

Öz

Risk yönetimi, afetlerin meydana gelmeden önce gerekli tedbirler alınarak başa çıkılabilir hale gelmesini sağlayan proaktif bir yönetim sürecidir. Bu kapsamda, çalışmanın ana konusunu ülkelerin risk sınıfı ve gelişmişlik düzeyleri arasındaki ilişki oluşturmaktadır. Çalışmada OECD’nin İnsani gelişim endeksi ve İnform risk endeksinden yararlanılarak, 173 ülkenin verisi alınmış ve SPSS 22.0 paket programında analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçları ülkelerin risk durumlarına göre gelişmişlik düzeyleri arasında farklılık olduğunu ve risk sınıfının ülkelerin gelişmişlik düzeyini etkilediğini göstermiştir. Ülkelerin gelişmişliklerine göre karşı karşıya kaldıkları tehlike ve maruz kalma riski, doğal riskler, insan kaynaklı riskler, yerinden edilmiş insanların riskleri, sağlık koşullarına ilişkin riskler ve eşitsizlik riskleri açısından farklılaştığı belirlenmiştir. Ülkelerin risk sınıflarına göre gelişmişlik düzeylerinin de farklılaştığı tespit edilmiştir. Ülkelerin gelişmişlik düzeyinin bulundukları risk sınıfları üzerinde etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Afet Yönetimi, Risk Yönetimi, İnsani Gelişim Endeksi, İnform Risk Endeksi, OECD

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

yok

ANALYSIS OF DISASTER RISK MANAGEMENT IN THE FRAMEWORK OF HUMAN DEVELOPMENT INDEX

Öz

Risk management is a proactive management process that ensures that disasters become manageable by taking necessary precautions before they occur. In this context, the main subject of the study is the relationship between the risk class and development levels of countries. In the study, using the OECD's Human Development Index and Inform Risk Index, data from 173 countries were taken and analyzed in the SPSS 22.0 package program. The results of the research showed that there is a difference between the development levels of the countries according to their risk status and the risk class affects the development level of the countries. It has been determined that countries differ according to their development in terms of the danger and exposure risk they face, natural hazard risks, human hazard risks, risks of displaced people, risks related to health conditions and inequality risks. It has been determined that the development levels of the countries differ according to the risk classes. It has been concluded that the level of development of the countries has an effect on the risk classes they are in.

Anahtar Kelimeler

Disaster Management, Risk Management, Human Development Index, Inform Risk Index, OECD

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Aldunce , P., Beilin, R., Howden, M., & Handmer, J. (2015). Resilience for disaster risk management in a changing climate: Practitioners’ frames and practices. Global Environmental Change, 30, 1-11.
• Chan, E. Y., Wright, K., & Parker, M. (2019). Health-emergency disaster risk management and research ethics. The Lancet, 393(10167), 112-113.
• Cvetkovic, V. M., Tanasic, J., Ocal, A., Kešetovic, Ž., Nikolic, N., & Dragaševic, A. (2021). Capacity development of local self-governments for disaster risk management. International Journal of Environmental Rearch and Public Health, 18, 2-33.
• Çilingir, A., & Güler, İ. Ö. (2020). Afet politikalarında risk unsuru ve afet mevzuatında risk yönetimi. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 3(1), 152-165.
• Çolak, S. Ö. (2015). Risk ve kriz yönetimi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi.
• Edinburgh, W. P. (2022). Internationally displaced people. British Dental Journal, 232(7), 425.
• European Commission. (2022). DRMKC - INFORM. 09 30, 2022 tarihinde https://drmkc.jrc.ec.europa.eu/inform-index/INFORM-Risk adresinden erişildi.
• Groeve, T. D., Poljansek, K., & Vernaccini, L. (2014). Index for risk management - InfoRM. Italy: European Commission Joint Research Centre Institute for the Protection and the Security of the Citizen.
• Kahraman , C. (2018). Afetlerde risk ve kriz yönetimi temel tanımlamalar. S. Çebi (Ed.), Afetlerde risk ve kriz yönetimi (s. 4-22) içinde. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Kasdan, D. O. (2022). Governance quality, administrative values and disaster risk management. Disaster Prevention and Management: An International Journal, 31(4), 349-360.
• Lavell, A., & Maskrey, A. (2014). The Future of disaster risk management. Environmental Hazards, 13(4), 267-280.
• Leblebici, Ö. (2014). Afetlerde kamu yönetiminin rolü ve toplum temelli afet yönetimine doğru. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 457-477.
• Maskrey, A. (2011). Revisiting community-based disaster risk management. Environmental Hazards, 10, 42–52.
• McGowran, P., & Donovan, A. (2021). Assemblage theory and disaster risk management. Progress in Human Geography, 45(6), 1601-1624.
• Mechler, R. (2016). Reviewing estimates of the economic efficiency of disaster risk management: Opportunities and limitations of using risk-based cost–benefit analysis. Nat Hazards, 81, 2121–2147.
• Oran, F. Ç. (2021). İnform risk endeksine göre türkiye ve komşularının incelenmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(47), 205-220.
• Rasanen, A., Lein, H., Bird, D., & Setten, G. (2020). Conceptualizing community in disaster risk management. International Journal of Disaster Risk Reduction, 45, 1-8.
• Sungur, Z. (2004). Doğal Afet Kaynaklı Risk Olgusunun Petrokimya ve Akrilik Kimya Sanayi Sektörlerinde Sosyolojik Açıdan Değerlendirilmesi: Kocaeli ve Yalova Uygulamaları (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Şahin, I. F. (2017). Doğal afet risk yönetiminde Dünya. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 54(628), 71-89.
• United Nations Development Programme. (2022). Human Development Index (HDI). 09 23, 2022 tarihinde https://hdr.undp.org/data-center/human-development-index#/indicies/HDI adresinden erişildi.
• Yazılıtaş, A. (2015). Türk afet yönetim Sisteminde risk odaklı yönetimin önemi. Türk İdare Dergisi (481), 559-577.