DETERMINING THE FACTORS AFFECTING OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY AWARENESS: A PRACTICE ON HEALTHCARE WORKERS

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 3, 213 - 230, 25.09.2023

Mehmet Emin Yaşar , İzzet Aydemir

https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1251532

Cited By: 1

Öz

Examining the factors affecting the occupational health and safety awareness level of health personnel was aimed in this research. Designing as descriptive and cross-section, this research, was carried out on doctors, nurses and other health personnel sampling in a public hospital in Turkey. Descriptive and cross-sectional studies, which are a type of quantitative research based on the statistical analysis of tangible data, aim to investigate various socio-demographic characteristics of the target population in a certain time period. This study conducted on a total of 383 samples, and data needed obtained by the scale method. Data were analyzed with the help of SPSS V24.0 software program at 95% confidence interval and 5% error level (p<0.05). Socio-democratic factors such as in this research, gender, professional status, institution length of service, and total time worked in the profession were determined as the main impact factors affecting occupational health and safety awareness. The occupational health and safety awareness level of doctors was found to be higher than that of other personnel, in general. Further studies should be carried out to support research results and external validity as well as it is recommended to organize trainings that would increase the awareness level of health personnel regarding occupational health and safety.

Anahtar Kelimeler

Impact Factors, Occupational Health and Safety Awareness, Healthcare Workers

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ FARKINDALIĞINA ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ: SAĞLIK ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Öz

Araştırmada sağlık personelinin iş sağlığı ve güvenliği farkındalık düzeyine etki eden faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte olan bu araştırma, Türkiye’de bir devlet hastanesinde doktor, hemşire ve diğer hastane personeli (hekim ve hemşire dışındaki diğer sağlık personeli) üzerinde yürütülmüştür. Somut verilerin istatistiksel analizine dayanan nicel araştırma türü olan tanımlayıcı ve kesitsel çalışmalar, belirli bir zaman aralığında hedef kitlenin çeşitli sosyo demografik özelliklerini araştırmayı hedeflemektedir. Toplam 383 örneklem üzerinde yürütülen bu araştırmada verilerin elde edilmesinde ölçek (Sağlık Çalışanları İçin İş Sağlığı ve Güvenliği Farkındalığı Ölçeği) yöntemi kullanılmıştır. Veriler, SPSS (Statistical Package for the Social Science) V24.0 yazılım programı yardımıyla %95 güven aralığı ve %5 hata düzeyinde (p<0,05) analiz edilmiştir. Araştırmada; cinsiyet, mesleki durum, kurum hizmet süresi ile toplam meslekte çalışılan süre iş sağlığı ve güvenliği farkındalığını etkileyen temel etki faktörleri olarak saptanmıştır. Genel olarak doktorların iş sağlığı ve güvenliği farkındalık düzeyi diğer hastane personeline göre daha yüksek tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarının desteklenmesi ve dışsal geçerliliği için daha fazla çalışmaların yapılması, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin sağlık personelinin farkındalık düzeyini artıracak eğitimlerin düzenlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etki Faktörleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Farkındalığı, Sağlık

Kaynakça

• Alpar, R. (2014). Spor, sağlık ve eğitim bilimlerinden örneklerle uygulamalı istatistik ve geçerlik-güvenilirlik (3. baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Atay, I. M., Eren, I. & Gündoğar, D. (2012). The prevalence of death ideation and attempted suicide and the associated risk factors in Isparta. Türk Psikiyatri Dergisi, 23(2), 89-98.
• Aydın, A. (2023). Sağlık çalışanlarında iş güvenliği düzeyi ve ilişkili faktörler. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 293-303. doi:10.26677/TR1010.2023.1184
• Bingölbali, A. (2020). Hemşirelerin meslek hastalığı ve iş kazası geçirme durumlarının iş sağlığı ve güvenliği açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Canbaş, H., Kasap, S. & Cam, E. (2018). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin iş sağlığı ve güvenliği farkındalıkları üzerine bir alan araştırması. Sosyal Güvenlik Dergisi, 8(1), 235-266.
• Çelik, D. (2016). Sağlık çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliğine dair farkındalıklarının incelenmesine yönelik bir alan araştırması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Demiral, Y. (2006). Sağlık çalışanlarında iş gerilimi, iş doyumu ve mesleksel riskler. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 7(28), 1-6.
• Deniz, G. (2021). Sağlık çalışanları için iş sağlığı ve güvenliği farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale.
• Dhahir, D. M. & Al Mayahi, N. Y. 2021). Assessment of health workers knowledge toward occupational health and safety program in Alkut city’s primary health care centers. Medico-legal Update, 21(1), 1536-1541. doi: 10.37506/mlu.v21i1.2540
• Durduran, Y., Ay, M., Demir, L.S., Uyar, M., Kayapınar, Ö., Ödemir, M., Boyraz, Y. K. & Şahin, T. K. (2018). The factors affecting the occupational health-safety practice of the hospital workers with the knowledge-attention status. Saudi Journal of Biomedical Research, 3(4), 151-155. doi: 10.21276/sjbr.2018.3.4.4
• Elçin, G. (2020). Sağlık çalışanlarında iş sağlığı ve güvenliği algısının belirlenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Eldessouki, K. H. M., AbdelMegid, A. S., & Gamal, L. M. (2019). Attentiveness, and attitude, among junior cadre doctors about occupational health hazards and their practice of the appropriate preventive measures in Minia governorate. MJMR, 30(3), 1-8. doi:10.21608/MJMR.2022.221845
• Faller, E. M., Miskam, N. B. & Pereira, A. (2018). Exploratory study on occupational health hazards among health care workers in the Philippines. Annals of Global Health, 84(3), 338-341. doi: 10.29024/aogh.2316
• Fowler, F. J. (2013). Survey research methods. New York, NY: SAGE Publications.
• Ghosh, T. (2013). Occupational health and hazards among health care workers. International Journal of Occupational Safety and Health, 3(1), 1-4.
• George, D. & Mallery, P. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference 17.0 update (10. Baskı). Boston: Pearson.
• Gürer, A. (2018). Sağlık hizmetlerinde çalışan güvenliği. Sağlık Hizmetleri ve Eğitimi Dergisi, 2(1), 9-14. doi: 10.26567/JOHSE.2018142107
• Hakeri, H. (2010). Sağlık çalışanı güvenliği ve hukuksal sorumluluk, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 1(1), 53-59.
• Huei, L. C., Wen, Y. L., Ming, Y. C., Chen, H. L., Yi, W. J. & Hung, L. M. (2020). Occupational health and safety hazards faced by healthcare professionals in Taiwan: A systematic review of risk factors and control strategies. SAGE Open Medicine, 8, 1-12.
• International Labour Standards on Occupational Safety and Health (t.y.) International Labour Organisation. https://www.ilo.org/global/standards/subjects-covered-by-international-labour-standards/occupational-safety-and-health/lang--en/index.htm adresinden erişildi.
• Joint Commision International. (2022). Benefits of JCI safe health design. https://www.jointcommissioninternational.org/ adresinden erişildi.
• Kocaay, F. & Biçer, B. K. (2022). Sağlık çalışanlarında iş sağlığı ve güvenliği yeterlilik algısının değerlendirilmesi. Value in Health Sciences, 12(2), 274-279. https://doi.org/10.33631/sabd.1054756
• Marasini, R., Shrestha, P. Chaudhary, Y. Luitel, N. & Mahato, N. (2023). Occupational health and safety hazards faced by health care professionals in Kathmandu based hospital: a cross-sectional analytical study. International Journal of Community Medicine and Public Health, 10(2), 593-603. doi: 10.18203/2394-6040.ijcmph20230210
• Mayers, A. (2013). Introduction to statistics and SPSS in psychology. England: Pearson Education Limited, Harlow.
• Mukhtad, A. A., Alomamy, F. M., Almukassbi, A. A., Abbas, A. R. J. & Alfseiy, A. A. B. (2021). Assessment of occupational health and safety awareness among healthcare workers at the pediatric hospital in Benghazi city. PanAfrican Journal of Governance and Development, 2(2), 31-49.
• Naing, L., Winn, T. & Rusli, B. N. (2006). Practical issues in calculating the sample size for prevalence studies. Archives of Orofacial Sciences, 1, 9-14.
• Nasution, A. D. & Mahyuni, E. L. (2020). Hospital health provider behavior in waste application based on occupational safety and health analysis. Macedonian Journal of Medical Sciences, 8(E), 419-424. doi: 10.3889/oamjms.2020.4359
• Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (t.y.). Güncel Standartlar. https://shgmkalitedb.saglik.gov.tr/TR-52460/guncel-standartlar.html adresinden erişildi.
• Schermelleh-Engel, K. & Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
• Soyal, H., Sarıhan, M. & Yarar, O. (2020). Occupational health safety effect on hospital safety. Acta Physica Polonica Series a, 137(4), 579-583. doi:10.12693/APhysPolA.137.579
• Tarım, M. (2017). Kimya sektöründe iş kazaları ve meslek hastalıkları, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 16(32), 49-64.
• Uzuntarla, F., Küçükali, S. & Uzuntarla, Y. (2020). An analysis on the relationship between safety awareness and safety behaviors of healthcare professionals. Journal of Occupational Health, 62(1), e12129. doi: 10.1002/1348-9585.12129
• World Health Organization. (2002). Occupational health: A manual for primary health care workers. Cairo: World Health Organization Regional Office for the Eastern Mediterranean Cairo.
• Yavuz, Ş. & Gür, B. (2021). Sağlık kurumlarında çalışanların iş sağlığı ve güvenliği yönünden algı düzeylerinin incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(68), 961-974. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2401