Kapitalizm ve Tüketim Temelinde Yükselen Tüketici Hakları

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 6, 1763 - 1777, 11.12.2020

Özlem Küçük

https://doi.org/10.18506/anemon.766277

Cited By: 1

Öz

21.Yüzyıl karşımıza yeni bir kördüğüm çıkarır. Buluş ve teknolojik ilerlemenin daha önce hiç görülmemiş düzeylere ulaştığı günümüzde, bir yandan yaşamda sihirli bir değnek gibi daha fazla konfor ve refah sağlanırken, diğer yandan yok ettiği meslekler, değerler ve eşitsizlikler insanlığı tehdit etmektedir. Bugün, hayatımızın her yönünü etkileyen teknoloji yeni bir inovasyon hızıyla eşitsizlik ve acımasız rekabet üretirken dünyayı belirsizliğe sürüklemektedir. Emeğin bir üretim faktörü olarak değerini korumakta zorlandığı, sosyal hak öznesi olan sanayi işçisinin yerini beşeri sermayenin aldığı çağımızda, üretim ve tüketim arasındaki ilişki ise yeniden düzenlenlenmektedir. Nitekim, alım gücü azalan ve kargaşaya neden olabilecek toplumlar, tüketimi tehdit etmekte ve Dünya Bankası başta olmak üzere ekonomik büyümenin sürdürülebilirliği için bu yüksek üretim hızını karşılayacak bir tüketim pazarı desteklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kapitalizm, Tüketim, Tüketici Hakları, Sosyal Haklar

Destekleyen Kurum

Kocaeli Üniversitesi

Teşekkür

Sayın Editör, Derginizi beğenerek takip ediyorum. Göndermiş olduğum makale üzerinde titizlikle çalıştım. ve bu makalemin derginizde yayımlanmasını çok isterim. Makalemi kısa sürede değerlendirme sürecine alırsanız çok memnun kalırım. İşlerinizde kolaylıklar diler, saygılarımı sunarım. Öğr.Gör.Dr.Özlem KÜÇÜK

Gaining Popularity of Consumer Rights Based on Capitalism and Consumption

Öz

There has been new political, social and economical impasses, which permanently need to solve in the 21th century. The Keynesian agreement between consumption and production has ended. While the pace of technological development with innovations in production process at the turn of the 21st century, digitalization and Artificial Intelligence causing fierce competition and inequality by leaving workers behind. The main issue is that how we can sustain the global economic growth based on free market economy. In this case, a new consumption market is required to meet the reduced costs and increased production rate. The same time, the gaining popularity of consumer law, is provided by carrying the concept of consumer right beyond social rights.

Anahtar Kelimeler

Consumption, Capitalism, Innovation, Social Rights, Consumer Rights

Kaynakça

• Akdağ, G. (2015). Gözetim Toplumu Teorilerinin Tarihsel ve Teorik Bir İncelemesi. Yüksek Lisans Tezi. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi.
• Alaimo, C. (2014). Computational Consumption: Social Media and The Construction of Digital Consumers. (Erişim: 06.06.2020), http://etheses.lse.ac.uk/975/1/Alaimo_Computational_Consumption.pdf
• Aslan, A.O. (2015). Bir Çalışma Alanı ve Siyasi Bir Proje Olarak Kalkınma Yönetimi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Attali, J. (2017). Geleceğin Kısa Tarihi. T. Ilgaz (Çev). İstanbul: İmge.
• Aydın, Y. & Araman, S. (2018). Konjonktür ve Kriz Teorileri : Marx, Keynes ve Schumpeter. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 45-67.
• Bahçe, S. (2011). Kapitalist Kriz ve Sosyalist Mücadele: Çöküş Teleolojisinin Çöküşü. Mülkiye Dergisi, 35 (271), 175-206.
• Bakırtaş, İ. & Haydaroğlu, C. (2015). Orta Doğu Petrollerinin Politik Ekonomisi. 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 279-304.
• Balta, E. (2019). Tedirginlik Çağı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Baudrillard, J. (1998). The Consumer Society. London: SAGE Publications,
• Baudrillard, J. (2004). Tüketim Toplumu. Hazal Deliceçaylı ve Ferda Keskin (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Bauman, Z. (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar. Ümit Öktem (Çev.). İstanbul: Gündüz Basım.
• Boratav, K. (2019). Sermaye Hareketleri ve Türkiye’nin Beş Krizi. Çalışma ve Toplum, (1), 311-324.
• Brown, W. (2018). Halkın çözülüşü, Neoliberalizmin Sinsi Devrimi. B. E. Aksoy (Çev.). İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Carbonero, F., Ernst, E. & Weber, E. (2018). Robots Worldwide: The Impact of Automation on Employment and Trade. International Labour Office, Working Paper, (36), 1-14.
• Cerni, P. (2007). The Age of Consumer Capitalism. Cultural Logic (s.1–28) (Erişim: 21.06.2020), http://clogic.eserver.org/2007.
• Chriss, J.J. (2019). Weber’s Protestant Ethic Thesis in Five Steps. In: Academicus International Scientific Journal, (s.51-65) (Erişim: 30.01.2020), https://www.academia.edu/39773560/Webers_Protestant_Ethic_Thesis_in_Five_Steps.
• Comte-Sponville, A. (2012). Kapitalizm Ahlaki midir? Dilek Yankaya (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları
• Çelik, A. & Küçük, A. (2020). Tüketim Toplumunun Çevre Sorunlarına Etkileri. Econharran Harran Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(5), 1-22.
• Çınar, Y.(2018). Erken Dönem Marksistlerinden İngiliz Marksist Tarihçilere: Marksist Tarih Yazımının Devamlılığı. Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 1-16.
• Çinliler Dünya Telefon Pazarını Resmen Ele Geçirdi. Habertürk, (09.05.2019). (Erişim : 30.01.2019), https://www.haberturk.com/iste-akilli-telefon-satis-rakamlari-2457148-teknoloji.
• Daldal, Ş. (2010). Kuralsız Kapitalizm Batağında Emek. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Demirel, S. & Yegen, C. (2015). Tüketim, Postmodernizm ve Kapitalizm Örgüsü. İLEF Dergisi, 2(1), 115-138.
• Doğan, E.T. (2012). Zanaatkârlığın Günümüzde Yeniden Yorumlanması : Yeni Zanaatkârlık mı? Çalışma İlişkileri Dergisi, 3(1), 67-85.
• Duman, Z. (2016). Tüketimci Kapitalizmin ve Tüketim Kültürünün Eleştirisi. Sosyoloji Dergisi, (33), 15-36.
• Efendi, A.M. (2000). Bahtiyarlık.: Nuri Sağlam (Hazırlayan), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Erdoğdu, S. & Kutlu, D. (2014). Dünyada ve Türkiye’de Çalışan Yoksulluğu: İşgücü Piyasası ve Sosyal Koruma Politikaları Bağlamında Bir Değerlendirme. Çalışma ve Toplum, (2), 63-114.
• Ergun, C. (2007). Jacques Attali, Geleceğin Kısa Tarihi. Toplum ve Demokrasi, 1(1), 172-176.
• Esin, P. (1982). İşbölümü, Yabancılaşma ve Sosyal Politika. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Estlund, C. (2018). What Should We Do After Work? Automation and Employment Law. The Yale Law Journal, (128), 254-326.
• Estes, C.L. & Phillipson, C. (2002). The Globalization of Capital, The Welfare State, and Old Age Policy. International Journal of Health Services, 32(2), 279–297.
• Faik Şimart Beni. Youtube (13.06.2020). (Erişim: 15.06.2020). https://www.youtube.com/watch?v=BA_Qdc1uG8Y.
• Featherstone, M. (1990). Perspectives on Consumer Culture. Sociology, 24(1), 5-22.
• Fels, A. , Falk, B. & Schmitt, R. (2017). User-driven Customization and Customer Loyalty: A Survey. Procedia CIRP, (60 ), 410 – 415.
• Foucault, M. (2016). Özne ve İktidar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Freeman, M. (2016). Neoliberal Politikalar ve İnsan Hakları. Şafak Evran Topuzkanamış (Çev.). D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, 17( 2), 165-188.
• Gerçil, G.S. (2004). Küreselleşme ve Çok Uluslu İşletmelerin Çalışma İlişkilerine Etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 147-157.
• Güllüpınar, F. (2012). Eşitsizlik ve Toplumsal Tabakalaşma Açısından Vatandaşlık Üzerine Sosyolojik Bir Analiz. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 67(1), 81-109.
• Gevgili, A. (1972), Türkiye’de Kapitalizmin Gelişmesi ve Sosyal Sınıflar. İçinde: Sosyal Siyaset Konferansları, 20. Kitap (s.45-96). İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayını.
• Hülagü, M. (2007). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Misyoner, Ermeni, Terör ve Amerika Dörtgeninde Türkiye. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 429-450.
• IKEA, dolabın altında kalarak ölen iki yaşındaki çocuğun ailesine 46 milyon dolar tazmimat ödeyecek. MSN Haber (08.01.2020). (Erişimi: 08.01.2020), https://www.msn.com/tr-tr/haber/gundem/ikea-dolab%c4%b1n-alt%c4%b1nda-kalarak-%c3%b6len-iki-ya%c5%9f%c4%b1ndaki-%c3%a7ocu%c4%9fun-ailesine-46-milyon-dolar-tazmimat-%c3%b6deyecek/ar-BBYH8TO
• İngiliz banka, 3 bin kişiyi işten çıkaracak. NTV Ekonomi Haberleri (27.07.2016). (Erişim: 14.01.2020), https://www.ntv.com.tr/ekonomi/ingiliz-banka-3-bin-kisiyi-isten- 0cikaracak,3wKrRKfdU0iSeX6qXMeUDA
• İtalyan Unicredit, 8 bin işçi çıkaracak. NTV Ekonomi Haberleri (03.12.2019). (Erişim: 14.01.2020), https://www.ntv.com.tr/ekonomi/italyan-unicredit-8-bin-isci-cikaracak,a9YfxPlXEkmDsMPQ-GCDDg,.
• Kalelioğlu, E. (2019). Xiaomi, Yeni Fabrikası ile Saniyede Bir Akıllı Telefon Üretebilecek. Webtecno.com. (21.11.2019). (Erişim: 30.01.2020), https://www.webtekno.com/xiaomi-fabrika-saniyede-bir-akilli-telefon-h80232.html
• Kanser Eden Tarım İlacına Rekor Fiyat. Sabah. (15.05.2019). (Erişim: 12.02.2020), https://www.sabah.com.tr/dunya/2019/05/15/kanser-eden-tarim-ilacina-rekor-tazminat.
• Karabulut, M. (2008). Tanzimat Dönemi Türk Romanlarinda Alafrangalaşmak. Belleten, (II), 47-67.
• Karakaş, N. (2010). Osmanlı İmparatorluğu'nun Tasfiye Sürecinde Amerikan Politikası. Tarih İncelemeleri Dergisi, 25(1), 269-296.
• Kaube, J. (2020). Max Weber, Çağlar Arasında Bir Yaşam. Öndercan Muti (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Kabaş, T. (2016). Kapitalizm ve Ahlakın Türkiye Açısından Kısa Bir Değerlendirilmesi. ÇÜ İİBF Dergisi, 20(2), 133-147.
• Kaval, M. (2019). Tüketim Kültürü ve Tasavvufi Zühd Geleneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1) 151-166
• Kılıç, İ. (2011). Kapitalizm, Liberalizm ve Öteki. İçinde: Ankara Hukuk Fakültesi, Zabunoğlu Armağanı, 501-515.
• Kiely, R. (1999). The Last Refuge of the Noble Savage? A Critical Assessment of Post-Development Theory. The European Journal of Development Research, 11(1), 30-55.
• Kupon Çılgınlığı. TLC TV (2020). Anasayfa, Programlar, Kupon Çılgınlığı, 4.Sezon 2.Bölüm. (Erişim: 15.06.2020), https://www.tlctv.com.tr/kupon-cilginligi/4-sezon-2-bolum
• Kutal, G. (2000). Çok Uluslu Şirketlerin Ulusal Devletler ve Uluslararası Kuruluşlar Tarafından Sosyal Politika Alanında Denetimi Sorunu. İçinde: Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası Prof. Dr. Nusret Ekin’e Armağan (s.71-95). Ankara: TUHİS Yayını.
• Lundy, L.K., Ruth, A.M., Park, T.D. (2008). Simply Irresistible: Reality TV Consumption Patterns. Communication Quartely, 56(2), 208-225.
• McGregor, S.L.T. (2003). Consumerism as a Source of Structural Violence. The Canadian Fair Trade Network. (Erişim: 29.01.2020), http://cftn.ca/sites/default/files/AcademicLiterature/consumerism.pdf
• Miller, B. & Atkinson, R.D. (2013). Are Robots Taking Our Jobs, or Making Them? ITIF, (Erişim: 15.08.2019), [https://itif.org/publications/2013/09/09/are-robots-taking-our-jobs-or-making-them. Online].
• Moch, J. (1956). Technology and the Future. Bulletin of the Atomic Scientists, 12(4), 112-119.
• Motorola, Nokia ve BlackBerry’e ne Oldu? CNN Türk (24.09.2013). (Erişim: 29.12.2019), https://www.cnnturk.com/2013/guncel/09/24/motorola.nokia.ve.blackberrye.ne.oldu/724633.0/index.html.
• Nazım, N. (2004). Zehra. İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yayınlar.
• Nikah görüntüleri kusurlu kaydeden firmaya 6 bin lira tazminat. NTV (29.09.2019). (Erişim: 25.02.2020), https://www.ntv.com.tr/turkiye/nikah-goruntuleri-kusurlu-kaydeden-firmaya-6-bin-lira-tazminat,k-TicSap40OpGsbk40xoHQ
• Özgöker, U. (2014). Refah Artışı ve İktisadi Kalkınmanın Temeli Tüketicinin ve Rekabetin Korunması. İçinde: 15 Mart 2014 Dünya Tüketiciler Günü Panel Tebliğleri. İstanbul: Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Derneği.
• Özkan, P. (2020). Tüketiciden Sonra Kim Gelecek. Mediacat (12.07.2020), https://mediacat.com/tuketiciden-sonra-kim-gelecek/
• Özsoy, R. (2019). 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında Ayıplı İfa ve Sonuçları. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Ritzer, G. (2011). Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Saklı, A. R. (2013). Fordizm’den Esnek Üretim Rejimine Dönüşümün Kamu Yönetimi Üzerindeki Etkileri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(44), 107-131.
• Schumpeter, J. A. (1966). Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi. (1.Cilt), İstanbul: Varlık Yayınları.
• Scott, B.R. (2006). The Political Economy of Capitalism. Harvard Business School Division, 7(37), 1-28.
• Sözcü (20.11.2019) Sendika işsiz kalan bankacılar için gazetelere ilan verdi. (Erişim: 15.01.2020), https://www.sozcu.com.tr/2019/ekonomi/sendika-issiz-kalan-bankacilar-icin-gazetelere-ilan-verdi-5461317/.
• Sennett, R. (2013). Zanaatkar. Melih Pekdemir (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sevindi, N. (2012) Monet’nin Giverny’deki evini gezmek tablolarda yürüyüşe çıkmak gibiydi. Hürriyet (30.07.2012). (Erişim Tarihi: 10.11.2020), https://www.hurriyet.com.tr/monet-nin-giverny-deki-evini-gezmek-tablolarda-yuruyuse-cikmak-gibiydi-21096995.
• Simmel, G. (2008). Modern Kültürde Çatışma. Elçin Gen (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Soylu, P.Ü. (2015). Türkiye’de İkinci Dünya Savaşı Sonrası İktisadi Politikanın Dönüşümü. Doktora Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Sönmez, S. (2016). Bretton Woods, Fordizm ve Hegemonya. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 34(1), 43-62.
• Stambolieva, M. (2015). Welfare State Change and Social Citizenship in the Post-Yugoslav States. European Politics and Society, 16(3), 379-394.
• Şan, M.K ve Hira, İ. (2004). Modernlik ve Postmodernlik BağlamındaTüketim Toplumu Kuramları. Bilgi 1(8), 1-19.
• Tanpınar, A.H. (1988). 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
• Tek Boynuzlu Atın Sırrı. Winx Club - 7. Sezon 22. Bölüm, 2016, (Erişim: 22.04.2020), https://www.youtube.com/watch?v=Zt_5JuAw4Zg Tesla’dan Çin’e bir yatırım daha! Sözcü (16.01.2020). (Erişim: 15.02.2020), https://www.sozcu.com.tr/2020/otomotiv/tesladan-cine-bir-yatirim-daha-5571064.
• Tunalı, H. & Özkan, İ.E. (2016). Türkiye’de Tüketici Güven Endeksi ve Tüketici Fiyat Endeksi Arasındaki İlişkinin Ampirik Analizi. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 3(2), 54-67.
• Tüketici mahkemesinden emsal ‘ibraname’ kararı. Milliyet (04.11.2019). (Erişim: 25.05.2020), https://www.milliyet.com.tr/gundem/tuketici-mahkemesinden-emsal-ibraname-karari-6071268
• Türkcan, E. (1980). I.M.F.’nin Kökenleri. Ekonomik Yaklaşım, 1(3), 37-84.
• US Judge Reduces $2 Billion Monsanto Roundup Verdict Against Bayer. Dw news (26.07.2019). (Erişim: 08.01.2020), https://www.dw.com/en/us-judge-reduces-2-billion-monsanto-roundup-verdict-against-bayer/a-49751667.
• Ünal, A.(2011). Çalışma ahlakı kavramına kültürel bir bakış ve Türkiye’de Çalışma Ahlakı. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 1(44), 125-145.
• Wallman, J. (2018). İstif Çağı. Senem Karagözoğlu ve Aytaç Özgören (Çev.). İstanbul: Yıkılmazlar Basım Yayın.
• Weber, M. (1992). The Protestan Ethic and the Spirit of Capitalism. Talcott Parsons (Çev). New York: Routledge.
• World Development Report, (2019). The Changing Nature of Work. World Bank World Development Report, (Erişim: 05.03.2020), ttp://documents.worldbank.org/curated/en/816281518818814423/2019-WDR-Report.pdf.
• Wood, A.J., Graham, M. ve Anwar Amir, M. (2020). Minimum wages for online labor platforms. In: The Digital Transformation of Labor Automation, the Gig Economy and Welfare Book (s.74-80). New York: Routledge.
• Uçkaç, A. (2010). Türkiye’de Neoliberal Ekonomi Politikaları ve Sosyo-Ekonomik Yansımaları. Maliye Dergisi, 1(158), 422-430.
• Yaylak, E. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Eğitimde Sosyal Medyayı Kullanım Düzeyleri ve Görüşleri. Doktora tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
• Yılmaz, A. (2012). Türkiye’de Planlama Politikası ve Yönetimi. Doktora tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi
• Yılmaz, M.E. (2009). Soğuk savaş sonrasında Yeni Dünya Düzeni. Akademik Bakış, 1(17), 1-14.0
• Yücel, T. (2015). Dijital Gelecek: Tüketim Değişirse, Hukuk İhtiyacı da Değişir mi? İçinde: Hakan Tokbaş ve Fehim Üçışık (Ed.) Sektörel Bazda Tüketici Hukuku ve Uygulamaları. Ankara: Bilge Yayınevi
• Zimmermann, A. (2006).m Decolonizing Weber. Postcolonial Studies.” 9(1), 53-79.
• Zola, E. (2003). Germinal. Volkan Yalçıntoklu (Çev.). İstanbul : Can Yayınları.on
• Zorlu, K. (02.09.2020). Teknoloji milliyetçiliğin yükselişi. (Erişim: 11.11.2020, https://www.haberturk.com/yazarlar/prof-dr-kursad-zorlu/2790700-teknoloji-milliyetciliginin-yukselisi