Examining the urban ıdentity of Akçaabat

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 1, 93 - 109, 15.03.2020

Emine Saka Akın

https://doi.org/10.17474/artvinofd.538441

Öz

This study aimed to determine the elements of urban identity and the effects of urban changes on these elements in the case of Akçaabat City, Turkey. Literature and field studies were conducted. In the field study, the urban identity of the city was examined by the structural analysis and the survey. It has been determined that the city has historically important urban gathering spaces and traditional residential areas lost its ability to reflect the function and city identity over time and new areas reflecting the city identity have been formed. The factors that caused the change of the characteristics of these areas have been identified as natural or man-made interventions since the 1980s. The survey performed indicated the fact that the new generation could not determine the identity elements of the city very well. The results revealed that the city underwent structural, natural and socio-cultural changes. In this study, by obtaining the data which will form substructure for the urban scale planning, including the users in Akçaabat, solution offers have been developed to increase the urban life quality and to transfer the identity to the future with sustainable sense.

Anahtar Kelimeler

Urban identity , Urban transformation , Natural and built environment , Culture , Akçaabat

Akçaabat kent kimliğinin incelenmesi

Öz

Bu araştırmada Akçaabat örneğinde kent kimlik öğelerinin tespit edilmesi ve kentsel değişimlerin bu öğelere etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik literatür ve alan çalışması yapılmıştır. Alan çalışmasında yapısal analiz ve anket çalışması yapılmıştır. Kentin tarihsel olarak önemli olan kentsel toplanma ve geleneksel konut alanlarının zaman içerisinde fonksiyon ve kent kimliğini yansıtma özelliğini kaybettiği, yeni alanların oluştuğu tespit edilmiştir. Bu alanların özelliğinin değişmesine neden olan faktörlerin 1980’li yıllardan itibaren doğal ya da insan kaynaklı müdahaleler olduğu belirlenmiştir. Yapılan ankette özellikle yeni kuşağın kentin kimlik öğelerini çok iyi belirleyememesi kentin eski kimliğini kaybettiğini ve kentin kimliksizleşme sürecine girdiğini göstermektedir. Çalışmadan elde edilen tüm bulgular kentin yapısal, doğal ve sosyo-kültürel değişimler geçirdiğini ve bu değişimlerin kent kimliğini kaybettirmeye başladığını ortaya koymuştur. Bu çalışma ile Akçaabat’ta kullanıcılarının da içinde olduğu, kentsel ölçekteki planlamalara altlık oluşturacak veriler elde edilmiş, kent yaşam kalitesinin artmasına ve kimliğinin sürdürülebilir anlayışla geleceğe aktarılmasına yönelik çözüm önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kent Kimliği , Kentsel Değişim , Doğal ve Yapılı Çevre , Kültür , Akçabat

Kaynakça

• Akın ES, Ertürk S, Özen H (2014) Akçaabat Geleneksel Evleri’nin Miras Değeri, Dünden Bugüne Akçaabat Sempozyumu, 26-28 Nisan 2013, Akçaabat Belediyesi, Bildiriler Kitabı, pp.445-460
• Akın ES (2014) Reuse in Traditional Textures: Tokat, Bey Hamam and Bey Street, 1st International Urban Planning-Architecture-Design Congress, 8-11 May 2014, Symposium Book, 2: 1053-1068
• Akın ES (2017) Turizm ve Tarihi Çevre Koruma Etkileşiminin Yozgat Kenti Örneğinde İncelenmesi, II. Uluslararası Bozok Sempozyumu, 04 - 06 Mayıs 2017, Bildiriler Kitabı, 1: 179-210
• Aslan S, Kiper P (2016) Kimlik ve Bellek Sorunu Sarmalında Kentler: Amasra Kenti Örneğinde Fırsatlar ve Tehditlerin Değerlendirilmesi, İdealkent, 7 (20): 881-905
• Aydınlı S (1993) Mimarlıkta Estetik Değerler, İ.T.Ü. Mimarlık Fak. Baskı Atelyesi, İstanbul
• Beyazıt E, Güneş M (2017) Küreselleşme ve Kent Kimliği: Kentsel Değerlerin Küreselleşme Sürecinde Aşınması, International Journal of Academic Value Studies, 3(9): 323-331
• Birol G (2007) Bir Kentin Kimliği ve Kervansaray Oteli Üzerine Bir Değerlendirme, Arkitekt Dergisi, 514: 46-54
• Bölükbaşı AA (2010) Anılarla Akçaabat, T.C. Akçaabat Kaymakamlığı, ISBN: 978-605-125-030-4, Seçil Ofset, İstanbul
• Canbakal Ataoğlu N (2017) Bakü Kent Kimliği, İkon Yapılar ve Küreselleşme, Karadeniz Araştırmaları, 14(55): 29-46
• Çalak IE (2012) Kentsel ve Ortak Belleğin Sürekliliği Bağlamında Kamusal Mekanlar: ULAP Platz Örneği, Almanya, MSGSU Tasarım+Kuram Dergisi, İstanbul, 8(13): 34-47
• Çerçi S (2012) Geçmişten Günümüze Çevresel Kalite Değişiminin Çeşitli Parametrelerle Değerlendirilmesi, Niğde Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 1 (1): 66-73
• Enlil Z (2000) Yeniden İşlevlendirme ve Soylulaştırma: Bir Sınıfsal Proje Olarak Eski Kent Merkezlerinin ve Tarihi Konut Dokusunun Yeniden Ele Geçirilmesi, Domus, 8: 46-49
• Eyüce A (2005) Geleneksel Yapılar ve Mekânlar, Birsen Yayınevi, İstanbul
• Garcia J A, Gomez M, Molina A (2012) A Destination-Branding Model: An Empirical Analysis Based on Stakeholders. Journal of Tourism Management, 33 (3): 646-661
• Gedikoğlu, H. 1996. Akçaabat, Akçaabat: Akçaabat Municipality Press
• Güler T, Şahnagil S, Güler H (2016) Kent Kimliğinin Oluşturulmasında Kültürel Unsurların Önemi: Balıkesir Üzerine Bir İnceleme, Paradoks Economics, Sociology and Policy Journal, 12 (Special Issue): 85-104
• Habraken NJ (1972) Supports-An Alternative to Mass Housing (Tr. B. Valkengurg), Ariba-The Architectural Press, London
• Ilgın C, Hacıhasanoğlu O (2006) Göç – Aidiyet İlişkisinin Belirlenmesi İçin Model: Berlin/Kreuzberg Örneği, İtü Dergisi/a, Mimarlık, Planlama, Tasarım, 5 (2/1): 59-70
• Karabulut Y (1981) Karadeniz Coğrafi Bölgesi Nüfusu (I. Şehirsel), Ankara Üniversitesi Araştırmalar Dergisi, 10: 123-151
• Keleş R (1990) Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi Yayınları:13, Ankara
• Kızıl F (1993) İki Boyutlu Görünüşleri Üç Boyutlu Algılama Yöntemi, M.S.Ü. Mimarlık Yayınları, No:19, İstanbul
• Kİiper P (2006) Küreselleşme Sürecinde Kentlerin Tarihsel-Kültürel Değerlerinin Korunması, Sosyal Araştırmalar Vakfı, İstanbul
• Korkmaz T, Turgut H, İnalhan G (2010) İstanbul’da Kültürel ve Mekânsal Dinamikler: Konut ve Çevresine İlişkin Tercihler ve Beklentiler, Kent, Kültür, Konut Bildiri Kitabı, ed. H. Turgut Yıldız and A. Eyüce, IAPS-CSBE Network Book Series, İstanbul: Uğur Press
• Kuban D (1992) Mimarlık Kavramları, YEM Yayınları, Dördüncü Baskı, İstanbul
• Lermioğlu M (1949) Akçaabat Tarihi ve I. Genel Savaş-Hicret Hatıraları, Kardeşler Basımevi, İstanbul
• Lynch K (1960) The Image of the City, The M.I.T. Press, Cambridge, Massachusetts, and London, England
• Madran E (2001) Kent Belleğinin Oluşumunda Mimarlık Yapıtları, Mimarlık, 298: 47-49
• Nemlioğlu Koca Y (2014) Akçaabat Limanı’nın Tarihsel Gelişimi ve Deniz Ticareti, Dünden Bugüne Akçaabat Sempozyumu, 26-28 Nisan 2013, Akçaabat Belediyesi, Bildiriler Kitabı, pp.349-357
• Rapoport A (1969) House Form and Culture, Prentice-Hall, New Jersey
• Rapoport A (1990) The Meaning of the Built Environment: A Nonverbal Communication Approach: The University of Arizona Press, Tucson
• Schulz CN (1980) Genius Loci-Towards a Phenomenology of Architecture, Academy Edition, London
• Sezik M (2017) Kent Kimliğinin Korunması ve Kentsel Gelişimin Sağlanması Bağlamında Yerel Yönetimin Önemi: Adıyaman Örneği, KSÜ İİBF Dergisi, 1 (1): 43-56
• Tekeli İ (2009) Modernizm, Modernite ve Türkiye’nin Kent Planlama Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul
• Tessarin A (1990) Socio– Spatial Patterns of Territorial Identity: In Culture-Space-History: Proceedings 11th International Conference of the IAPS, Turkey: METU Faculty of Architecture, Symposium Book, pp.119-130
• Topçu K (2011) Kent Kimliği Üzerine Bir Araştırma: Konya Örneği, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8 (2): 1048-1072
• Tunçer M (2017) Kültürel Miras ve Koruma, Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti, Ankara
• Tutkun M (2015) Kimlik/Kültür/Mekân Üçgeninde Bir Tarihi Merkez: Sürdürülebilirlik Bağlamında Santa Harabeleri, Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 1 (1): 1-34
• Tylor EB (1871) Primitive Culture: Researches in to the Development of Mythology, Philosophy, Religion, Language, Art and Custom, London, J. Murray
• Ulu A, Karakoç İ (2004) Kentsel Değişimin Kent Kimliğine Etkisi, Planlama, 2004 (3): 59-66.
• Notes1. http://www.akcaabat.gov.tr/cografi-yapisi/ accessed 12 October 2018.
• 2. http://www.akcaabat.gov.tr/nufus-durumu/ accessed 17 September 2018.
• 3. https://www.google.com.tr/search?q=t%C3%BCrkiye+trabzon+haritas%C4/ accessed 13 July 2018.
• 4. https://www.google.com.tr/search?q=ak%C3%A7aabat+foto/ accessed 07 August 2018.