Potential impact of the counter terrorism and military operations on Türkiye-EU relations

Yıl 2024, , 57 - 66, 30.06.2024

Serra Namlu Çamlıbel , Murat Ercan

https://doi.org/10.58588/aru-jfeas.1421040

Öz

Relations with the EU have been an important part of Turkish foreign policy since its establishment. It has always maintained its continuity due to interdependencies, but from time to time it has been one of the most controversial areas in Turkish foreign policy. Türkiye's fight against terrorism has been one of the most important determining factors in the strained relations, especially with the Gezi Park protests, the July 15 military coup attempt, the subsequent state of emergency and the cross-border operations carried out by Türkiye. In this study, first of all, the decisive role of terrorism on relations is discussed. The history of relations with the EU has been mentioned in the explanation of terrorism as a determining and tension element, and it has been deepened in the AK Party period. Subsequently, the paradigm shift of the AK Party's foreign policy and its Middle East policy were discussed in order to better understand the cross-border operations that took place during the AK Party period. Finally, the subject of terrorism has been introduced in the context of its impact on relations with the EU.

Anahtar Kelimeler

EU-Türkiye Relations, Terror Problem, Cross-border Operations, Fight against Terrorism

Terörle mücadele ve askeri operasyonların Türkiye-AB ilişkilerine olası etkileri

Öz

Türk dış politikası için AB ile ilişkiler kuruluşundan bu yana önemli bir yer teşkil etmektedir. Söz konusu ilişkiler karşılıklı bağımlılıklar sebebiyle daima devamlılığını muhafaza etmiş, lakin zaman zaman da Türk dış politikasında en tartışmalı alanlardan biri olmuştur. Özellikle gezi olayları, 15 Temmuz Askeri Darbe girişimi, onu takip eden OHAL süreci ve Türkiye’nin gerçekleştirdiği sınır dışı operasyonları ile gerilen ilişkilerde en önemli belirleyici unsurlardan biri de Türkiye’nin terör ile mücadele kapsamında girişimleridir. Bu çalışmada öncelikli olarak terör hususunun ilişkiler üzerindeki belirleyici rolü tartışılmıştır. Belirleyici ve gerilim unsuru olarak terörün açıklanmasında AB ile ilişkilerin tarihçesine değinilmiş, Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) dönemi özelinde derinleştirilmiştir. Akabinde AK Parti döneminde gerçekleşen sınır dışı operasyonların daha iyi anlaşılması için AK Parti’nin dış politikadaki paradigma değişimi ve Ortadoğu politikası ele alınmıştır. Son olarak terör konusuna giriş yapılmış AB ile ilişkilere etkisi bağlamında açılmıştır.

Anahtar Kelimeler

AB-Türkiye İlişkileri, Terör Sorunu, Sınır Dışı Operasyonlar, Terörle Mücadele

Kaynakça

• Akutay, S. S. ve Ateş, D. (2013). Türkiye’nin sınır ötesi operasyonlarının hukuki çerçevesi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3, 109-146.
• Aras, İ. ve Akdoğan, M. (2017). Avrupa Komisyonu başkanlarının Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileriyle ilgili söylemleri: Barroso ve Juncker dönemleri. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 15(3), 194-219.
• Avrupa Dış İlişkiler Hizmet Birimi. (2016). https://eeas.europa.eu/headquar ters/headquartershomepage/7283/statement-high-representativevice-presidentfederica-mogherini andcom -missioner-johannes-hahn_en (Erişim Tarihi: 09.12.2022).
• Avrupa Dış İlişkiler Hizmet Birimi. (2017). https://eeas.europa.eu/ headquarters/headquartershomepage/29890/statement-federica-mogherini-and johan -nes-hahn-year-after-coupattempt-turkey_en (Erişim Tarihi: 09.12.2022).
• Avrupa Dış İlişkiler Hizmet Birimi. (2018). https://eeas.europa.eu/ headquarters/headquartershomepage/39509/speech-high-representativevice-president-federicamogh-erinieuropean-parliament-plenary_en (Erişim Tarihi: 20.12.2022).
• Avrupa Parlamentosu. (2017). http://www.europarl.europa.eu/sides/ getDoc.do?pubRef=-//EP//NONSGML+TA+P8-TA-2017 0306+0+DOC+PDF+V0// EN (Erişim Tarihi: 20.12.2022).
• Avrupa Parlamentosu. (2018). http://www.europarl.europa.eu/sides/get Doc.do?pubRef=%2F%2FEP%2F%2FTEXT%2BMOTION%2BP8-RC-2018-0082% 2B0%2BDOC%2BXML%2BV0%2F%2FEN&language=EN (Erişim Tarihi: 20.12.2022).
• Bal, A. (2013), Türkiye dış politikası: ilkeler, aktörler, uygulamalar, İstanbul: Etkileşim Yayınları.
• Beşe, E. (2002). Terörizm, Avrupa Birliği ve insan hakları. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• BND zweifelt an Gülens Verantwortung für Putschversuch. (2017). Der Spiegel. https://www.spiegel.de/politik/ausland/tuerkei-putschversuch-laut-bnd-chef-wohl-nur-vorwand-fuer-radikalen-kurs-erdogans-a-1139271.html
• Birleşmiş Milletler Antlaşması (1945). https://paylasim.ombudsman.gov.tr/ dokuman/document/mevzuat/6535501-Birlesmis-Milletler-Antlasmasi.pdf
• Çelik, D. Ş. ve Şemşit, S. (2020). Türkiye – Avrupa Birliği geri kabul anlaşmasının uygulanmasında Suriyelerin etkisi ve rolü. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. (TBMM 100. Yıl Özel Sayısı), 66-84.
• Demir, İ. (2014). Türkiye'nin dış politikası: yeni eğilimleri, yeni yönelimleri, yeni yaklaşımları. İstanbul: Dora.
• Duran, H. ve Özdemir, Ç. (2011). Türk Dış Politikasına yansımalarıyla Arap Baharı. Akademik İncelemeler Dergisi. 7(2), 181-198.
• Ercan, M. (2021). Batılı ülkelerin dış politikalarında Türk ve İslam karşıtlığının yansımaları. İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Ercan, M. (2017). Avrupa Birliği’nde yükselen sağ ve irkçı politikalar: 21. yüzyıl barış projesinin sonunu mu getiriyor? Akademik Bakış Dergisi, 61, 42-58.
• Gözen, R. (2011). Türkiye ve Arap Baharı: değişimi açıklamak ve anlamak. Adam Akademi. 2, 1-25.
• Habertürk. (2019). Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Türkiye’yi kınama oylamasına veto. https://www.haberturk.com/birlesmis-milletler-guvenlik-konseyi-nde-turkiyeyi-kinama-oylamasina-veto-2529865 (Erişim Tarihi: 20.12.2022)
• Kaya, B. (2013). Türkiye-AB müzakere süreci. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Kaya, B. (2023). 21. yüzyıl dünyasında küresel terörizm sorunsalı: terörizmin uluslararası bir sorun haline dönüşmesi. İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Kaya, B. (2023). İnsanlığa karşı suçlarda terör ve terörizm sorunsalı. İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Kaya, B. (2012). 3 Ekim 2005 müzakere süreci. İstanbul: Nobel Yayınevi.
• Murinson, A. (2012). Turkish foreign policy in the twenty-first century. Von The Begin-Sadat Center For Strategic Studies. https://besacenter.org/mideast-security-and-policystudies/turkish-foreign-policy-in-the-twenty-first-century-3-2
• Özdemir, H. ve Çiftlikçi, A. (2015). Avrupa Birliği (AB)’ne üyelik sürecinde Türkiye’de hukuk devletinin dönüşümü: Helsinki Zirvesi’nden günümüze iç hukukta yapılan düzenlemeler üzerine, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 123-144.
• Sunar, B. (2013). Adalet ve Kalkınma Partisi’nin dış politika söyleminde temalar: Türkiye bülteni üzerine bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, 18(3), 431-454.
• T.C. Dış İşleri Bakanlığı. (2022). https://www.ab.gov.tr/turkiye-ab-iliskilerinin-tarihcesi_111.html (Erişim Tarihi: 12.10.2023).
• Terörle Mücadele Kanunu. (1991). Resmi Gazete (Sayı: 20843) https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=3713&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Timurtaş, O. (2012). Türk Dış Politikası öne çıkanlar. Ankara: Ak Parti Gençlik Kolları Dış Politikası Dış işleri Başkanlığı.
• TRT Haber. (2018). AB Bakanı ve Başmüzakereci Çelik: “Bir ülke için olabilecek en utanç verici karar”. https://www.trthaber.com/haber/gundem/ab-bakani-ve-basmuzakereci-celik-bir-ulke-icin-olabilecek-en-utanc-verici-karar-366811.html (Erişim Tarihi: 08.12.2022).
• Yıldız, A. (2014). Türkiye Avrupa Birliği ilişkileri, D. D. Demir (Ed.), Türkiye'nin Dış Politikası, Bursa: Dora.