NAHÇIVAN'DA ORTA TUNÇ ÇAĞI BULUNTULARI IŞIĞINDA SANATSAL YAPI/Finds From The Bronze Age Structure In The Light Of Artistic Medium In Nakhchivan

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 12 - 28, 14.05.2014

Tuğrul Halilov

Öz

 Özet

Makalede Nahçıvan'ın Orta Tunç çağı sanatsal yapıları öğrenilmiştir. Belirlenmişdir ki, kemikçilik, taş işleme ve seramikçilik Nahçivan'ın en eski sanat alanıdır. Onlar yapıldığı malzeme ve teknolojisine, üzerindeki desenlere göre farklılık oluşturuyor. Nahçivan seramikçilerinin yapmış olduğu kil kaplar dini inançlar ve günlük kullanim seramiki olmak üzre gruplanmaktadır. Aynı çağa ait arkeolojik malzemelerin benzerleri Güney Kafkasya, Urmiye Havzası ve Doğu Anadolu'da rastlanmıştır.

 

Abstract

The article handicraft have been learnt in the Nakhchivan late middle bronze age. It was defined that bone development, masonry and pottery was one of the ancient craftsmanship areas in Nakhichivan. The bone and pottery products differed from one another in their size, shape, ornaments on them, the material the were made of and the technology. The pottery products made by Nakhichivan potters were divided into two groups-welfare and kitchen ceramics. Their similar monuments in the same period the archaeological materials found in the South Caucasus, Urmia basin and Eastern Anatolia.

Anahtar Kelimeler

İşçi aletleri, taş, kemik, Orta Tunç çağı, Nahçıvan.

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Abibullaev O.A. (1982) Eneolit i bronz na territorii Naxiçevanskoy ASSR. Bilim Yayın evi, Bakü.
• Abibullayеv О.A (1961) Matеrialı Şahtahtinskоgо pоgrеbaniya. Azеrbaycan Bilimlеr Akadеmisinin Habеrlеri, â„– 5, Bakü, Bilim, s. 27-36.
• Aliev V.H. (1966) Kultura raspisnoy keramiki v Azerbaydjane, Avtoreferat dissert. na soisk. kand. ist. nauk, Bakü.
• Aliyev V.H. (1977) Azerbaycan'da Tunç çağının boyalı kaplar kültürü. Bilim Yayın evi, Bakü.
• Aliev V.H. (1991) Kultura Ä—poki sredney bronzı azerbaydjana. Bilim Yayın evi, Bakü.
• Alekperov A.K. (1960) İssledovaniye po arxeoloqii I etnoqrafii Azerbaydjana. AN. Az. SSR Yayın evi, Bakü.
• Aslanov K.M., Vaidov R.M., İone K.İ. (1959) Drevniẏe Minkeçaur. İzdatelÑŒstvo AN Az. SSR Yayın evi, Bakü.
• Akaev K.K. (2002) Şahtahtı v Ä—poxi pozdneẏ bronzı i ranneko jeleza. Akrıdak Yayın evi, Bakü-Moskova.
• Brovn T.B. (1951) Ekcavations in Turkey, 1948. Jon Murray Albemarle Street, v. XIX, London. Caferov H.T. (2000) Azerbaycan M.Ö. IV binyılın sonu-I binyılın başlarında (Karabağ'ın Karkarçay ve Terterçay havzasının materyalleri bazında. Bilim Yayın evi, Bakü.
• Çayld K. (1956) Drevneyşiy Vostok v svete novıx raskopok. Nauka yayın evi, Moskova,
• Djafarov A.K. (1992) Novaya mnokosloynaya mastÑŒerskaya stoyanka Kazma v Azerbaydjane. Rossiyskaya arkeolokiya, â„–2, s. 270-274.
• Djafarov A.K. (1989) Sredniy paleolit Azerbaydjana. Bilim Yayın evi, Bakü. Djafarzade İ.M. ( 1946) Elementı arkeolokiçeskoy kulÑŒturı drevney Muqani. AN Az SSR, â„– 9, s. 29-51/
• Edvards M.R. (1981) The Pottery of Havtavan Tepe VI B (Urmiya Vare). KIK, p. 101-140.
• Flittner N.D. (1958) Kültüra i iskustvo Dvureçya i sosednıx stran. Nauka Yayın evi, Leninkrat-Moskova.
• Habibullayev O.A. (1959). Kültepede arkeolojik kazılar. Bilim Yayın evi, Bakü.
• Halilov C.E. (1959) Batı Azerbaycan'ın Tunç Çağı ve Demir çağının başlarına ait abideleri. Azerbaycan SSR EA Yayın evi, Bakü.
• Halilov T.F., (2011) Gemikaya anıtının Ortadoğu kültüriyle bağlılığı. Avrasiya dergisi, s. 23-29.
• Hamilin C. (1977) The early Second Millennium karbon assemblage of Dinka Tepe. KIK, p. 125-153.
• İsmayilov K.S., Aliyev V.H., (1972) Babaderviş kadim yerleşiminde kabir yapıları. Azerbaycan SSR EA Haberleri, â„–2, s. 38-51.
• İsmayilov K.S. (1978). Arkeolokiçeskoye issledovaniye drevnoko poseleniya Babaderviş. Bilim yayın evi, Bakü.
• Kuseynov M.M. (1985) Rabotı v Naxiçevanskoy ASSR. Arkelokiçeskiye otkrıtiya 1983 koda, s. 484-490.
• Kuftin B.A. (1941) Arkeolokiçeskiye raskopki v Trialetti. AN KSSR, Tblisi.
• Kuşnareva K.H. (1959) Poseleniye epohi na holme Üzürliktepe okolo Aktama. MİA SSR, s. 242-388.
• Kumel Y.İ. (1938) Arkeolokiçeskiye razvedka na Kilikdake. Az.FİA SSR, â„–2, s. 17-29.
• Kuşnareva K.H., ÇubinşvilI T.N. (1970) Drevnie kulturı YujnoKo Kavkaza., Nauka Yayın evi, Leninkrat. Kaşkay M.A., Selimhanov İ.R. (1973) İz istorii drevney metallurqii Kavkaza., Bilim Yayın evi, Bakü.
• Kalafat Y. (2006) Balkanlardan Uluğ Türkistan'a Türk halk inançları (Tatarlar, Hakaslar, Kırqızlar, Boşnaklar, Anahtarlar, Edigeyler, Arnavutlar, Karaçaylar, Qreqoryanlar, Romanya, Şumnu-Burqaz, Gürcistan-Karaçöp, Kıbrıs, Rodas, Tacikistan, Suriye Türkleri). III-IV cilt, Berikan yayın evi, Ankara.
• Kozenkova B.İ., (1982). Tipoloqioya i xronoloqiçeskiya klassifakçiya predmetov Kobanskoy kulturı, Nauka Yayın evi, Moskva.
• Kotoviç B.M. (1983) Nekotorıye dannıye o svyazyak o Dakestana i Peredney Azii v drevnosti. Sredney Azii, Kavkaz i Zarubejniy Vostok v drevnosti. Nauka Yayın evi, Moskova.
• Lloyd S. (1984) Arkeolojiya Mesopootomii. Moskova, Nauka.
• Markovin V.İ., Munçaev R. M. (2003) Severniy Kavkaz. Oçerki drevney I srednevekovoy istorii I kulturı. Tula.
• Mahmudov F.R., Kesamanli K. P. (1974). Drevnıyem nekropole bliz Lenkorani. AN Az SSR, â„– 3, s. 47-56.
• Munçaev R.M. (1975). Kavkaz na Zare epohi bronzı. Nauka Yayın evi, Moskova.
• Muradova F.M. (1979) Kobustan tunc döneminde. Bilim Yayın evi, Bakü. Munçayev R.M., Merpert N.Y., Amirov Ş.N. (2001) Tel Hazna I. Rossiyskaya arkeoloqiya, Moskova, s. 109-118.
• Muna Silav Utkan (2012) Çatalhöyük. Acta Turcıca dergisi, yıl IV, sayı 1, s. 51-61.
• Masson B.M. (1989) Pervıye çivilizaçii. Nauka Yayın evi, Leninkrad.
• Nerimanov İ.H. (1958). Genceçay ilçesinin arkeolojik anitları. Az SSR EA Yayın evi, Bakü.
• Necati Demir (2010) Kaya üstü resmi (rock art) olarak dağ keçisi / elik ve tarihî altyapisi. Zeitschrift für die Welt der Türken, Vol. 2, No. 2, s. 1-19.
• Piçxealuri B.B. (1979). Vostoçnaya kruziya v konçe bronzovoko veka. Meçniereba Yayın evi, Tblisi.
• Rzayev N.İ. (1992) Ecdadların izi ile. Bakü, Azerneşr.
• Sеyidоv M.M. (1969) Аzerbаycаn hаlkının sоykökünü düşünerken. Yаzıçı Yayın evi, Bаkü.
• Sеyidоv M.M. (1994) Kаm-ŞÐ°mаn ve оnun kаynаklаrınа ümumi bаkış. Genclik Yayın evi, Bаkü.
• Seyidov A.Q., Bahşeliyev V.B. (2002) Nehecirde arkeolojik araştırmalar. Bilim Yayın evi, Bakü.
• Spiçın A.S. (1909) Nekotorıye Zakafkazskiye moqilniki. İAK, SPb, vıp. 29, s. 3-15.
• Texov B.V., (1957). Pozdnebronzovaya kultura Liaxovskoqo basseyna. Qosizdat Yayın evi, Stalinir, Yuqa Osetii.
• Yusifli Y.B. (1992) Eski Doğu tarihi. Bakü Üniversitesi Yayın evi, Bakü.
• http:// www.indigodergisi.com/72/kevser yalcin.htmb (Erişim tarihi 09.04. 2013) Kevser Y. (2011) Boğa Kültü ve Sembolizm. İndiqo dergisi, Sayı 72, Eylül.
• http://www.forum.e-tarih.org/thread-870.html. Keçi Motifleri ve Türk Tarihinde yeri.
• www.cemvakfi.org.tr/murat-sahin/sumerlerin-inanc-sistemi/ İzzettin Doğan Sümerlerin inanç sistemi.
• tr.wikipedia.org/.../Asur_Ticaret_Kolonileri.