Mobbing Behaviors at Hotels and Their Impacts on Employee Job Satisfaction and Intent to Remain

Yıl 2008, Cilt: 19 Sayı: 2, 135 - 148, 01.12.2008

Osman Çalışkan Mustafa Tepeci

Öz

The purpose of this study is to investigate the rate and levels of mobbing in hotels and to determine the dimensions of mobbing and their effects on employee job satisfaction and intent to remain with the organization. This research was conducted with 328 employees working at 12 hotels, which are classified as 3, 4 and 5 stars in Antalya, Cappadocia and Bodrum regions of Turkey. Out of 328 employees, 99 of them reported to be experienced mobbing behaviors. Further analyses conducted with 99 employees revelaed that mobbing behaviors could be classified into five dimensions. These are (1) attacks on the victim's quality of life and occupational situation, (2) attacks on the victim's social contacts, (3) sexual harrassment and attacks on personal reputation, (4) attacks on the victim's physical health and (5) attacks on the victim's ethnic origin and religion. The results indicate the mobbing dimensions have significant influences on employee job satisfaction and intent to remain with the organization.

Anahtar Kelimeler

hotel business, mobbing, job satisfaction, employee satisfaction, organizational culture, organizational climate

Otel İşletmelerinde Ortaya Çıkan Yıldırma Davranışlarının İş Tatmini ve İşte Kalma Niyetlerine Etkileri

Öz

Bu çalışmanın amacı, otel işletmelerinde çalışan personelin yıldırma davranışlarına ne oranda maruz kaldığını ve bunun düzeyini ölçme, yıldırma davranışlarının boyutlarını belirleme ve yıldırma boyutlarının çalışanların iş tatmini ve işte kalma niyetine etkilerini ortaya çıkarmaktır. Araştırma, Antalya, Kapadokya ve Bodrum bölgelerinde faaliyet gösteren 3, 4 ve 5 yıldızlı 12 otel işletmesinde çalışan toplam 328 iş görenden toplanan verilerle gerçekleştirilmiştir. Toplam 328 çalışandan 99 tanesi yıldırma davranışlarına maruz kaldığını bildirmiştir. Bu 99 çalışandan toplanan verilerle yapılan analizler, iş ortamında karşılaşılan yıldırma davranışlarının beş boyutta sınıflanabileceğini göstermektedir. Bunlar; (1) kişinin yaşam kalitesine ve mesleki durumuna saldırılar, (2) sosyal ilişkilere saldırılar, (3) cinsel taciz ve itibara saldırı, (4) kişinin sağlığına doğrudan saldırılar ve (5) etnik köken ve dini görüşle alay etme olarak belirlenmiştir. Yıldırma davranışları, çalışan personelin iş tatminine ve işte kalma niyetine etki etmektedir.

Anahtar Kelimeler

otel işletmeleri, yıldırma, iş tatmini, işgören tatmini, örgütsel kültür, örgütsel iklim

Kaynakça

• Arpacıoğlu, G. (2005). Türkiye’de Zorbalık Bir Çalışma Biçimi…İçinde Deniz Yalım (editör), İnsan Kaynaklarında Yeni Eğilimler (ss.245-273). İstanbul: Hayat Yayıncılık
• Asunakutlu, T. ve Safran, B. (2006). Örgütlerde Yıldırma Uygulamaları (Mobbing) ve Çatışma Arasındaki İlişki. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16: 111-129
• Baykal, A. N. (2005). Yutucu Rekabet Kanuni Devrindeki Mobbing’den Günümüze. (1.Baskı). İstanbul: Sistem Yayıncılık
• Bayrak-Kök, S. (2006). İş Yaşamında Psiko-Şiddet Sarmalı Olarak Yıldırma Olgusu ve Nedenleri. Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16: 433-448
• Björkqvist, K. Österman,K. ve Hjelt-Back, M. (1994). Aggression Among University Employees. Aggressive Behavior, 20: 173-184
• Brodsky, C. M. (1976). The harassed worker. Toronto: Lexington Books
• Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, G. D. Jr., & Klesh, J. R. (1983). Assessing the Attitudes and Perceptions of Organizational Members. İçinde S. E. Seashore, E. E. III, Lawler, P. H. Mirvis, & C. Cammann, (Editörler), Assessing Organizational Change: a Guide to Methods, Measures, and Practices (ss. 71-138). New York: Wiley
• Cusack, S. (2000). Workplace Bullying: Icebergs in Sight, Soundings Needed. The Lancet. London. 356 (9248): 2118
• Çoban, S. (2007). Yıldırma Sorununun Çözümüne Yönelik Bir Yaklaşım: İçsel Pazarlama. Verimlilik Dergisi, 2: 37-53
• Davenport, N., Schwartz, R. D. ve Elliott, G. P. (2003). Mobbing İşyerinde Duygusal Taciz (1. Baskı). Çeviren: Osman Cem Önertoy. İstanbul: Sistem Yayıncılık
• Djurkovic, N., McCormack, D. ve Casimir, G. (2004). The Physical and Pschological Effect of Workplace Bulyying and Their Relationship to Intention to Leave: A Test of the Psychosomatic and Disability Hypotheses.” International Journal of Organization Theory and Behavior, 7(4): 469–497
• Einarsen, S. (2000). Harassment and Bullying at Work: A Review of the Scandinavian Approach. Aggression and Violent Bahaviour, 5(4): 379–401
• Einarsen, S. ve Skogstad, A. (1996). Bullying at Work Epidemiological Finding in Public and Private Organizations. European Journal af Work and Organizational Psychology, 5(2): 185–202
• Fleck, F. (2002). In Europe, Group Seek to Attack Problem of Workplace Bullying. Wall Street Journal, 12
• Fox, S., Stallworth, L. E. (2005). Racial/Ethnic Bullying: Exploring Links Between Bulyying and Racism in the US Workplace. Journal of Vocational Behaviour, 66 (3): 438–456
• Hofstede, G. (1980). Culture’s Consequences: International Differences in Work Related Values. Newbury Park. CA: Sage
• Leymann, H.(1990). Pesentation Av LIPT-Formularet: Konstruktion, Validering, Utfall,(presentation of the Leymann Inventory of Psychological Terrorisation LIPT Qustionaire: Construction, Validation and Outcome).Violen Inom Praktikertjanst, Stockholm. Leymann, H. (1992). Fran Mobbing til Utslagning i Arbetslivet (From Bullying to Expulsion From Working Life). Publica. Stockholm, Sweden
• Leymann, H. (1993a). Atiologie und Haufigkeit von Mobbing am Arbeitsplatz-Eine Ubersicht uber die Bisherige Forschung.(Etiology and Frequency of Mobbing at Work- a Review of Existing Research). Zeitschrift fur Personalforschung, 7: 271-283
• Leymann, H. (1993b). Mobbing- Psychoterror am Arbeitsplatz und Wie Man Sich Dagegen Wehren Kann (Mobbing- Psychological Terror at Work, and How One Can Defend Oneself). Rowohlt, Taschenbuch Verlag GmbH. Reinbeck. Hamburg. Leymann, H. (1995). Der Neue Mobbing Bericht. Erfahrungen und Initiativen,Auswege und Hilfsangebote (The New Mobbing Report). Rowohlt, Reinbek.Hamburg
• Leymann, H. (1996). The Content and Development of Mobbing at Work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2):165-184
• Lorenz, K. (1963). Das Sogennante Böse. Wien: Dr. G. Borotha-Schoeler Verlag
• Özdemir, M. ve Açıkgöz, B. (2007). Mobbing’e Maruz Kalanların Tepki Seviyelerinin Ölçümü. 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı (ss. 912-919). Sakarya Üniversitesi. Sakarya
• Özen-Kutanis, R. ve Safran, B. (2005). Turizm Çalışanlarına Yıldırma (Mobbing) Uygulamaları: Bir Örnek Olay. 13. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. Marmara Üniversitesi. İstanbul. 12-14 Mayıs
• Sexton, F. (2003). Fighting Back. Australian CPA, 73 (8): 52-54
• Smith, P. S., Singer, M., Hoel, H., ve Cooper, C. L. (2003).Victimization in the School and the Workplace. British Journal of Psychology, 94 (2):175-188
• Soares, A. (2004). 2+2=5: Bullying among Hydro-Quebec Engineers. School of Management Science Department of Organization and Human Resource, University of Quebec in Montreal, Canada
• Solmuş, T. (2005). İş Yaşamında Travmalar: Cinsel Taciz ve Duygusal Zorbalık / Taciz (Mobbing). İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 7 (2): 1-14
• Tepeci, M. (2005). The Dimensions and Impacts of Organizational Culture on Employee Job Satisfaction and Intent to Remain in the Hospitality and Tourism Industry in Turkey. Journal of Travel and Tourism Research, 5 (1/2): 21-39
• The Mobbing Encyclopaedia, Some Historical Notes: Research and the Term Mobbing. (http://www.leymann.se/English/11120E.HTM)
• Vartia, M. (1996). The Sources of Bullying-Psychological Work Environment and Organizational Climate. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 203–214
• Wanous, J. P. ve Hudy, M. J. (2001). Single-item reliability: a replication and extension. Organizational Research Methods, 4 (4): 361-375
• Yücetürk, E. E. (2002a). Bilgi Çağında Örgütlerin Görünmeyen Yüzü: Mobbing. (http://www. bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=224). Yücetürk, E. E. (2002b). Örgütlerde Durdurulamayan Yıldırma Uygulamaları: Düş Mü? Gerçek Mi? (http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=226)
• Zapf, D., Knorz, C. ve Kulla, M. (1996). On the Relationship Between Mobbing Factors, and Job Content, Social Work Environment, and Health Outcomes.Eurpean Journal of Work and Organizational Psychology, 5 (2): 215–237.