“Türk Turizm Tarihi” Konulu 36(2) Özel Sayı Çağrısı
Türkiye Cumhuriyeti zengin tarihi, kültürel mirası ve doğal güzellikleriyle turizm açısından büyük potansiyele sahip bir ülkedir. Geçmişten gelen turizm deneyimleriyle doğal güzellikleri, tarihi ve kültürel mirası ile dünya turizminde günümüzde önemli bir destinasyondur. Türk turizm tarihi, Türklerin tarih sahnesine çıkmasından itibaren başlayıp Osmanlı İmparatorluğu’nun son yüzyılında hızlanarak Cumhuriyet dönemine ve günümüze kadar uzanan geniş bir zaman dilimini kapsar. Hatta Türklerin turizm tarihini Türklerin bütün bir tarihine mal etmek mümkündür. Bu bağlamda, “Anatolia” 2025 senesi Sonbaharında “Türk Turizm Tarihi”ni merkeze alan özel bir sayı çıkaracaktır.
“Türk Turizm Tarihi” kapsamında özellikle aşağıda belirtilen konular ve alanlarda kuramsal-kavramsal çerçevesi iyi oluşturulmuş, yöntemsel bütünlüğe sahip çalışmaları bekliyoruz:
1) Türk turizm tarihine dair kavram, yöntem ve yeni yaklaşımlar: Türk turizm tarihinin başlangıcına, Türk turizm tarihinin konularına, içeriğine dair çalışmalar ve geçmiş dönemde yapılan çalışmalara dair eleştirel bakış açıları.
2) Turizm tarihinin kaynakları: Resmî kayıtlar (hükümet raporları, turizm politikaları ve düzenlemeleri, Osmanlı dönemi fermanları, ticaret ve seyahatle ilgili belgeler, Cumhuriyet dönemi resmî belgeleri ve bakanlık raporları), seyahatnameler, hatıralar, gazete ve dergiler (turizme dair makaleler, haberler ve tanıtım yazıları, turistik bölgelerin tanıtım broşürleri ve reklamları), fotoğraflar, gravürler, resimler, karikatürler, kartpostallar ve posta pulları (tarihi ve modern turistik yerlerin fotoğrafları, eski kartpostalları, turistik bölgelerin geçmişteki görüntüleri, turizmin posta pullarında işlenişi), haritalar ve planlar (tarihi haritalar, seyahat yolları ve turistik bölgelerin konumları, turistik gelişim planları ve projeler), belgeseller ve filmler (turizmin gelişimini anlatan belgesel filmler ve televizyon programları, turistik bölgeleri tanıtan videolar ve filmler, Türk sinemasında turizm, seyahat, yol, yolcu ve turiste bakış açısı).
3) Sözlü tarih çalışmaları: Turizm sektöründe çalışmış kişilerin, rehberlerin ve turistlerin deneyimleri ve anlatıları, turistik öneme sahip yerleşim birimlerindeki yerel halkın turizmin gelişimi üzerindeki gözlemleri, etkileri, katkıları ve engelleme girişimleri.
4) Mülakatlar ve anketler: Turistlerle turizm profesyonelleriyle ve yerel halkla yapılan mülakatlar, turizm sektörünün gelişimi ve etkileri üzerine yapılan anket çalışmaları ve bu çalışmalara ilişkin değerlendirmeler.
5) Arkeolojik buluntular, tarihi yapılar ve müzeler: Ticaret yolları, konaklama yerleri, turistik yapılar, tarihi yolların kalıntıları, Türk turizmi için önem atfeden han, kervansaray, hamam, aşevi, imaret, külliye vb. tarihi yapıların tarihi ve turizm açısından taşıdığı değer.
6) Etnografik araştırmalar: Yerel kültürlerin ve geleneklerin turizm üzerindeki etkileri, turizmin yerel yaşam üzerindeki etkilerini inceleyen etnografik çalışmalar.
7) Biyografiler: Türk turizmine önemli hizmetleri dokunan ve şu an hayatta olmayan yatırımcı, çalışan, idareci, akademisyen ve devlet adamlarının biyografileri ve turizme katkıları.
8) Olaylar: Türk turizmini sekteye uğratan ya da canlanmasına yol açan ve geçmişte kalan savaşlar, terör hadiseleri, darbeler, ekonomik krizler, doğal afetler, salgınlar vb. olaylar.
9) Gastronomi çalışmaları: Türk kültürü ve tarihinde turizm açısından önemli yiyecekler-içecekler, bunların yapılıp servis edildiği mekânlar, yemek kitapları, yeme-içme adabı vd.
10) İşletmeler: Oteller, garlar, havalimanları, yat limanları, limanlar ve seyahat acenteleri gibi turizm faaliyetleriyle ilgili her tür işletmenin kuruluşu ve tarihi.
11) Turizmle ilgili çeşitli kamu kurumları ve sivil toplum örgütleri: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Turizm Bankası, Belediyeler, TURING, TÜRSAB, TUROB, TUROFED, TTYD, AKTOB, TUREB, TUYED, TUROYD, KİTSAB, KETOB, KAPTİD, TESTUD, ETİK, STBİR gibi kuruluşların kuruluşu ve geçmişteki faaliyetleri.
12) Türk turizmi ile ilgili ekonomik göstergeler ve istatistikler: Geçmişten günümüze turizmin Türk ekonomisine katkısı, yıllara göre turizm istatistikleri ve bunlarla ilgili değerlendirmeler.
13) Turizm türlerinin Türk turizm tarihindeki geçmişi: Dinlenme, spor, kültürel, dinî, iş, politik, kongre, aile, sağlık türlerinin Türkiye’de gelişimi (Olimpiyatlar, hac, ziyaret yerleri, kaplıcalar, kongre turizmi vs.).
14) Türk edebiyatında turizm ve turizme dayalı ögeler: Roman, deneme, hikâye, şiirde geçmiş dönemde turizm, seyahat ve turist konularının ele alınması, yolculuk konusunun işlenişi.
15) Seyahat ve iletişim araçlarının gelişimi: Kara, deniz, havayolu vasıtalarının, modern iletişim araçlarının gelişiminin turizme katkılarının incelenmesi.
16) Türk sanatında turizme bakış: Resim, fotoğraf, tiyatro, müzik vb. sanat eserlerinde turizmin konusuna giren öğelerin ele alınması.
17) Yollar, hatlar, güzergâhlar, paket turların gelişmesi
18) Turizmi geliştiren etkinlikler: Fuarlar, panayırlar, sergiler, iş toplantıları vs.
19) Dönemsel çalışmalar: Eski Türk tarihi, Selçuklu, Beylikler, Osmanlı, Cumhuriyet dönemi ve bu dönemlerin alt dönemlerinde turizm tarihine dayalı etkinlikler, politikalar ve kuruluşlar.
20) Yurt dışında turist olarak Türkler: Osmanlı Devleti’nden günümüze yurt dışına çıkan Türkler ve dış dünyaya bakış açıları, gördükleri, getirdikleri, tanıttıkları vs.
21) Osmanlı Devleti’nden günümüze siyasi partilerin programlarında turizm.
22) Hükümet programlarında turizm.
23) Bazı turizm konseptlerinin yaşamımıza girmesi: Sadece oda, yarım pansiyon, tam pansiyon, her şey dâhil, helal turizm vb. konseptlerin ortaya çıkması ve uygulanması.
24) Tarih boyunca inanç, ahlak ve toplumsal değerlerle turizm arasındaki uyum ve uyumsuzluklar: İslam’ın turistik etkinliklere bakışı, toplumun ahlaki değerlerinin turizme karşı direnci ve bu direncin zayıfladığı noktalar.
25) Turizmle ilgili yazarlarımızın önereceği diğer özgün çalışmalar.
Makale Önerileri:
Makale önerilerinin 250-300 sözcükten oluşmalı ve en geç 15 Mart 2025 tarihine kadar özel sayı editörü Doç. Dr. Murat Hanilçe’ye (murat.hanilce@gop.edu.tr) gönderilmesi gerekmektedir.
Makale önerilerinde şu bilgiler yer almalıdır:
• Çalışmanın amacı,
• İlgili olduğu konu alanı ve bilim dalı,
• Makalenin türü ve yöntemi (kavramsal, kuramsal, sistematik literatür taraması ile nitel, nicel, karma araştırma yöntemleri),
• Yazar(lar), uzmanlık alan(lar)ı ve iletişim bilgileri.
Tam metinler 15 Mayıs 2025 tarihine kadar gönderilmelidir.