ORTA DERECELİ YÜKSEK RAKIMDA YAPILAN YEDİ GÜNLÜK KAMP SÜRECİNİN AMATÖR DAĞCILARDA OKSİDATİF STRES VE DİNAMİK AKCİĞER FONKSİYONLARI ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2008, Cilt: 10 Sayı: 2, 0 - 0, 22.02.2010

İlhan Şen Erkan Çalışkan Recep Gürsoy Hamdullah Turan Ahmet Şirinkan İbrahim Kaplan

Öz

Bu çalışmanın amacı, orta yükseklikteki bir rakımda (2200m) yapılan 7 günlük dağctlık eğitim
kampına katılan amatör dağcıların serbest radikal düzeylerinde ve dinamik akciğer fonksiyonlarındaki
değişiklikleri değerlendirmekli.
Çalışmaya yaşları 19- 58 arasında değişen 33 erkek ve yaşları 19 - 28 arasında değişen 18 bayan
toplam 51 denek katıldı. Bu deneklerden tamamı spimmetrik ölçüm testlerine katılırken 9'u bayan
toplam 34 denek serbest radikal analizleri için kan örneği vermeye gönüııü oldular. Pony spirometre
(Cosmed, italya) ile zorlu vital kapasite (FVC), 1 saniyedeki ekspirasyon hacmi (FEV i), ekspirasyon
tepe akımı (PEF), FEVlIFVC % ve FVC'nin farklı dilimlerinde oluşan ortaLama zorlu ekspirasyon
hava akımları [(Max25-75), Max-25, Max-50, Max-75)] ölçüldü. Serbest radikal analizleri için aLınan
kan ömeklerinde Superoksid dismutaz (SOD), Nitrik oksit (NO) ve malondialdeh (MDA) analizLeri
yapıldı. Tüm ölçümler kampın l.ve 7. günü gerçekleştirildi. Sonuçlar erkek ve bayanlarda ayrı ayrı ve
birlikte değerlendirildi. istatistiksel analiz için Paired- samples T testi kuııanıldı.
Erkeklerin ve bayanların solunum fonksiyon testleri ayn ayrı değerlendirildiğinde elde edilen
değişikliklerin tümii istatistiksel bakımdan anlamsızdı. Her iki gurup birlikte değerlendirildiğinde
FEV'deki artış istatistiki bakımdan anJamlıydl (P<0,05). Yapılan kan analizLeri sonucunda sadece
maJondialdeh'daki (MDA) artış ayrı ayrı ve tüm gurupta istatisiki olarak anlamlıydı (P<0,05). Sonuç
oLarak herhangi bir sebeple düşük rakımdan oıta dereceli yüksekliğe çıkan insanLarın serbest radikal
üretimine bağlı zararlardan etkilenme riski artar.

Anahtar Kelimeler: antioksidan, yüksek irtifa, oksidatif stres

 

ABSTRACT
Tlıe aim of this study was to evaluate the changes in the leves of free radicals and dynamic functions
of Jung for the amateur mountaineers who joined a seven day educational, mountaineering camp that
was held at an average altitude.
Thirty-three men between 19-58 and eighteen women between 19-28 a, totalof 5i subjects
participated in the study. While all of these subjects participated in spirometric measurement test, a
total of 34 subjects, nine of whom were women, volunteered to give blood samples for free radical
anafyses.
Forced vital capacity (FVC), the volume of expiration a second (FEV), peak expiration flow (PEF),
FEV1IFVC% and average forced expiration flows at the diferrent stages ofFVC [( Max 25-75), Max25,
Max-50, Max-75)] were measured with Pony sipirometer. In blood samples fort he free radical
analyses, superoxid dismutaz (SOD), nitric oxid (NO) and malondialdeh (MDA) were performed. All
the measurcments were conducdcd on thc first and seventlı days of the camp. The results were
evaluated seperate1y and collaborative1y. For statistical anaLysis, paired- samples T test was used.
When both gmups were evaluated coJlaboralively the increase in FEV was statisticaııy meaningful
(P<0,05). As a result of performed blood analyses, whcn both men and women were evaluated
sperately and collaboratively only the increase in malondialdeh (MDA) were statistically meaningful
in the whole group(P<O,05). As resul!, fort he peopJe who ascend from a low altitudc to an avarage
one the risk of being affected by the damages related to free radical production increases.

Keywords: antioxidant, high altitude, oxidative stess