GİRİT-MİNOS UYGARLIĞINDA SPORLAR VE GÖRSELLERDEKİ YANSIMALARI

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 3-A, 19 - 30, 26.10.2018

Gül Eda Burmaoğlu Gülten İmamoğlu

Öz

Bu çalışmada Girit ve Minos uygarlıklarında yapılan
sporlar ve saraylardaki görsellere göre yansımalarının araştırılması
amaçlanmıştır. Literatür taraması yapıldı. Avrupalıların ilk uygarlığı olarak
bilinen Girit veya Minos uygarlığında sarayların duvarlarındaki fresklere zarif
ve huzurlu bir hayat resmedilmiştir. Boğa kültürü belirgin bir şekilde ortaya
çıkmıştır. Yapılan sporlar genelde boğa ile mücadele ve boğa üzerinden
atlamalardır. En fazla bilgi Knossos Sarayı'nın duvar resimlerinden elde
edilmiştir. Boğa ile güreş ve boks gibi sporlar yanında akrobatik hareketler ön
plandadır. Ayinlerde, bayramlarda veya şenliklerde sportif gösteriler
yapılmıştır. Boğa sıçraması ritüel bir spor olarak kabul edildi. Mit,
Theseus'un Minotaur'u öldürmek için sadece çıplak ellerini ve güreş
becerilerini kullandığını iddia ediyor. Giritliler gerçekten boğa kültüne
ibadet ettiler. Boğaların ve yunusların güzel ve zarif freskleri, Minos'un
sanatsal bir uygarlığını ve doğayla uyum içinde yaşadığı bilinen bir insanı
ortaya çıkardı.

Sonuç olarak Girit uygarlığından kalan görsellere
göre sportif gösteriler organizasyonel olarak yapılmış ve seyircileri
bulunmaktadır. Gösterilerde boğa ile mücadeleler ön planda tutulmuştur. Boğa
güreşi dışında diğer sporlar olarak birçok sanatsal temsiller ile mücadele
sporları (boks, mücadele; kik boks, karate, tekvando, maytai vs)  yaygındır. Çocukların görüntüleri ve boks
vardır. Diğer sporlar olarak koşma, avlanma, balık tutma, dans etme ve halk
oyunları sayılabilir.

Anahtar Kelimeler

Girit, Minos ve Spor

Kaynakça

• Branigan, K. (1999). The Nature of Warfare in the Southern Aegean During the Third Millennium B.C., in R. Laffineur (Ed.). “POLEMOS. Le contexte guerrier en Égée à l'âge du Bronze” Actes de la 7e Rencontre égéenne internationale, Université de Liège, 14-17 avril 1998. pp. 87-94.
• Bingül A.,(2013). Antik Dönemde Gymnasiumun Önemi Ve Pergamon Gymnasiumu, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Ana Bilim Dalı Klasik Arkeoloji Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Bohus J. (1986). Sportgeschichte: Gesellschaft und Sport von Mykene bis heute. München, Wien, Zürich: BLV.
• Çetin E.,(2015). The First Article About Sports In Turkish Press: Ali Ferruh Bey and His Artıcle Named “Fencing”, International Journal of Social Science, Number: 37, p. 149-157.
• İmamoğlu G., Gönülateş S., İmamoğlu O., (2018). Sanatsal Tasvirlerde Bazı Sporların Kökenleri, Uluslararası Herkes için Spor ve Welnes Kongresi Özet Kitabı, Antalya.
• Korkmaz, S., (2013). Spor Müzelerinin İşlevleri ve Bir Spor Müzesi Taslağının Yönetsel Açıdan Oluşturulması, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müze Yönetimi Programı Yüksek Lisans Tezi.
• Kornexl E. (210/2011). Geschichte des Sports, Geschichte des Sports und anderer Bewegungskulturen, sport1.uibk.ac.at/lehre/.../Geschichte%20WS10-11.pdf,61-66.
• Kyle D.G.,(2014), Sport and Spectacle in the Ancient World, John Wiley & Sons, Ltd, The Atrium, Southern Gate, Chichester, West Sussex.
• Molloy, B. (2010). Swords and Swordsmanship in the Aegean Bronze Age. American Journal of Archaeology, 114(3), 403-428.
• Murray, S. R. (2010). Boxing gloves of the ancient world. Journal of Combative Sport, 1492- 1650.
• Sevda K.,(2013). Spor Müzelerinin İşlevleri ve Bir Spor Müzesi Taslağının Yönetsel Açıdan Oluşturulması, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müze Yönetimi Programı Yüksek Lisans Tezi.
• Sinn U. (1996). Sport in der Antike: Wettkampf, Sport und Erziehung im Altertum. Würzburg: Ergon.
• Sipahi T., (2001). “New Evidence From Anatolia Regarding Bull Leaping Scenes in the Art of the Aegean and the Near East”, Anatolica, (27), s. 107–125.
• Sipes, R. G. (1973). War, sports and aggression: An empirical test of two rival theories. American Anthropologist, 75(1), 64-86.
• Tekin A., Tekin G., (2014). Antik Yunan Dönemi: Spor Ve Antik Olimpiyat Oyunları, Tarih Okulu Dergisi (TOD), Yıl 7, Sayı XVIII, ss. 121-140.
• Tomay B, Değirmencioğlu H., (2017). Antik Çağda Anadolu’da Spor Turizmi, Süleyman Demirel Üniversitesi Yalvaç Akademi Dergisi, 2 (2) : 9-21.
• Yıldıran İ., (2014). Antikiteden Moderniteye Olimpiyat Oyunları: İdealler ve Gerçekler, Hece (Batı medeniyeti Özel Sayısı), 18 (210-212): 555-570.
• https://www.slideshare.net/lampetini/ss-presentation-952002?next_slideshow=1
• https://arkeo284.wordpress.com/2016/02/14/girit-minos-uygarligi/
• https://www.edebiyatvesanatakademisi.com/resim-sanati/resim-sanatinda-minos-ve-miken-medeniyetleri-19242.aspx
• https://www.penn.museum/documents/publications/expedition/PDFs/53-3/mcinerney.pdf
• https://www.dunyadinleri.com/dunya-dinleri/eski-uygarlik-ulke-dinleri/oku_minos-uygarligi-eski-girit-dini
• www.sportstudenten.at/.../Fragenkatalog_Sportgeschichte.pd
• http://www.lifeberrys.com/holidays/4-ancient-sports-that-are-too-crazy-for-modern-world-11676.html