DAYANIKLILIK ANTRENMANININ KADIN KAYAKLI KOŞU SPORCULARININ BAZI SERUM LİPİT DÜZEYLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2019, Cilt: 21 Sayı: 4, 69 - 74, 30.12.2019

Ayca Genc , M.fatih Bilici

Öz

Bu çalışmada, dayanıklılık
antrenamanının kadın kayaklı koşu sporcularının bazı serum lipit düzeyleri üzerindeki
etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya, herhangi bir sağlık problemi
bulunmayan  ve milli takımda yer alan,yaş
ort. 17,92±0,793yıl, boy ort. 165,25±5,70 cm ve vücut ağırlığı ort. 55,83±6,25
kg olan 12 elit kadın kayaklı koşu sporcusu ve yaş ort. 17,83±0,835yıl, boy
ort.  163,83±5,49cm, vücut ağırlığı ort. 55,58±5,32
kg olan 12 sedanter kadın olmak üzere toplam 24 kişi gönüllü olarak katılmıştır.
Sporcu ve sedanter gruplardan dinlenik durumdayken 5 cc venöz kan örneği
alınmıştır. Biyokimyasal analizler için alınan kan örnekleri 4000 rpm devirde
10 dakika santrifüj edilmiş ve serumların analizi otoanalizör ile yapılmıştır. Araştırmada
elde edilen veriler SPSS 20.0 istatistik paket programıile analiz edilmiş ve
anlamlılık düzeyi (p<0.05) olarak alınmıştır.Verilerin normal dağılım
gösterip göstermediği Shapiro-Wilk testi ile belirlenmiştir.Normal dağılım
gösteren verilerin istatistiksel çözümlemelerinde tanımlayıcı istatistik ve α=0.05
anlamlılık düzeyinde parametrik testlerden Bağımsız t testi kullanılmıştır. Elit
kadın sporcuların yüksek yoğunluklu lipoprotein-kolesterol (HDL) değerinde
sedanterlere göre istatistiksel olarak anlamlı bir artış olduğu tespit
edilmiştir (p<0,05).  LDL(mg/dl),
Trigliserid (mg/dl) ve Kolesterol (mg/dL)değerlerinde ise iki grup arasında
istatiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir (p>0,05).
Araştırma sonucunda, uzun süreli dayanıklılık antrenmanının kadın kayaklı koşu
sporcularının serum HDL düzeyinde artışa yol açtığı, diğer serum lipitlerden LDL(mg/dl),
Trigliserid (mg/dl) ve Kolesterol (mg/dL) üzerinde anlamlı bir etkisinin
olmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kayaklı koşu, Dayanıklılık, HDL, LDL, Trigliserid

Destekleyen Kurum

Herhangi bir destek alınmamıştır.

EFFECT OF ENDURANCE TRAINING ON SOME SERUM LIPID LEVELS OF FEMALE CROSS COUNTRY SKIING ATHLETES

Öz

The
aim of this study was to investigate the effect of endurance training on some
serum lipid levels of female cross country skiing athletes. The study was
conducted with the voluntary participation of a total of 24 women, 12 of whom
were elite women skiing athletes who were in the national team with no health
problems, whose average age was 17.92 ± 0.793 years, average height was 165.25
± 5.70 cm and average body weight was 55.83 ± 6.25 kg, and 12 of whom were
sedentary women whose average age was 17.83 ± 0.835 years, average height
was  163.83 ± 5.49 cm and average body
weight was 55.58 ± 5.32 kg. 5 cc venous blood samples were taken from the
athletes and sedentary groups. Blood samples for biochemical analysis were centrifuged
at 4000 rpm for 10 minutes and serums were analyzed by autoanalyser. The data
obtained in the study were analyzed with SPSS 20.0 statistical package program,
and the level of significance was accepted as (p<0.05). Shapiro-Wilk test
was used to determine whether the data showed normal distribution. Descriptive
statistics and independent t test of parametric tests with a significance level
of α = 0.05 were used for statistical analysis of the data showing normal
distribution. It was determined that high density lipoprotein-cholesterol (HDL)
values of elite female athletes increased statistically significantly compared
to the  sedentary group (p<0.05).  No statistically significant difference was
found regarding the LDL (mg/dl), triglyceride (mg/dl) and cholesterol (mg /dL)
values between the two groups (p> 0.05). As a result of the study, long-term
endurance training was determined to cause an increase in the serum HDL level
of female cross country skiing athletes, and it did not have a significant
effect on LDL (mg/dl), Triglyceride (mg/dl) and Cholesterol (mg/dl).

Anahtar Kelimeler

Cross Country Skiing, Endurance, HDL, LDL

Kaynakça

• Arıkan, Ş., Serpek, B. (2014). Üniversite öğrencilerinin vücut kompozisyonu, plazma büyüme hormon düzeyleri ve dayanıklılık antrenmanı arasındaki ilişkiler. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 12 (2):125-132 .
• Bezci, Ş., (2007). Elit Taekwondocularda Antrenman Öncesi ve Sonrası Bazı Hematolojik ve Biyokimyasal Parametrelerin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Seçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Çetin, E., Yarım, İ. (2006). Kayaklı Koşu Antrenman Bilgisi. Ankara: Gazi Kitabevi, 20-37.
• Çolak, H., Kale, R., Cihan, H. (2003). Yoğunlaştırılmış Yürüyüş ve Jogging Programının Yüksek Dansiteli Liporotein (HDL) ve Düşük Dansiteli Lipoproteinler (LDL) Üzerine Olan Etkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 1(1): 69-76.
• Enger, S.C., Strømme, S.B., & Refsum, H.E. (1980). High density lipoprotein cholesterol, total cholesterol and triglycerides in serum after a single exposure to prolonged heavy exercise. Scandinavian journal of clinical and laboratory investigation. 40(4): 341-345.
• Ergen, E., Demirel, H., Güner, R., Turnagöl, H., Basoglu, S., Zegeroglu, A.M. (2002). Egzersiz Fizyolojisi. Ankara:Nobel Yayınları, 45-51.
• Ji-Qing, X., Yang, Z., Wei, F., Ai-Qing, H., Shang-Bin, L., Shu-Hong, L., et al. (2013). The effect of pre-competition training on biochemical indices and immune function of volleyball players. Int J Clin Exp Med. 6(8):712-715.
• Güldalı, B. (2018). 12-14 yaş grubundaki kadın yüzücülerde dayanıklılık antrenmanının kalp atım değerleri ve 800 metre yüzme performansına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Günay, M., Cicioğlu, İ., Tamer, K., Şıktar, E. (2018). Spor Fizyolojisi ve Performans Ölçüm Testleri. Ankara: Gazi Kitabevi. 639-640.
• Goodyear, L.J., Van Houten, D.R., Fronsoe, M.S., Rocchio, M.L., Dover, E.V., Durstine, J.L. (1990). Immediate and delayed effects of marathon running on lipids and lipoproteins in women. Medicine and Science in Sports and Exercise. 22(5):588-592.
• Göksu, M. (2015). Altı Haftalık Dayanıklılık Antrenman Metodunun Elit Düzey Basketbolculardaki Bazı Hemotolojik Değerler Üzerine Etkisi. Ağrı: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kaynar, Ö., Öztürk, N., Kıyıcı, F., Baygutalp, N., Bakan, E. (2016). The Effects of Short-Term Intensive Exercise on Levels of Liver Enzymes and Serum Lipids in Kick Boxing Athletes. Dicle Tıp Dergisi. 43 (1):130-134.
• Koç, H., Tamer, K. (2008). Aerobik ve Anaerobik Antrenman Programlarının Lipoprotein Düzeyleri Üzerine Etkisi. Sağlık Bilimleri Dergisi. 17(3):137-143.
• Kratz, A., Lewandrowski, K.B., Siegel, A.J., Chun, K.Y., Flood, J.G., Van, Cott-EM. Et al. (2002). Effect of marathon running on hematologic and biochemical laboratory parameters, including cardiac markers. American Society for Clinical Pathology. 118: 856-863.
• Mashiko, T., Umeda, T., Nakaji, S., Sugawara, K. (2004). Effects Of Exercise On The Physical Condition Ofcollege Rugby Players During Summer Training Camp. Br J Sports Med.38:186–190.
• Onat, A. (2000). Türk erişkinlerinde fiziksel etkinlik ve bunun başlıca risk faktörleri üzerine etkileri.Türkiye Kardiyol. Dern. Arş.256,262.
• Özhan, E., Hizmetli, S., Özhan, F., Bakır, S. (2000). Erkek Sporcularda Egzersizin Kan Lipoproteinlerine Etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakultesi Dergisi. 22(2):88-92.
• Öztürk, N. (2015). Ratlarda Farklı Dozlardaki Egzersizin Bazı Akut Faz Proteinleri ve Lipid Profiline Etkileri.Yüksek Lisans Tezi.Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Şen, D.İ., & Demir, D.H. (2018). Adolesan bayan sporcuların kan örneklerinde bazı hormon ve biyokimyasal parametrelerin incelenmesi (Doctoral dissertation).
• Podl, T.R., Zmuda, J.M., Fahrenbach, M.C., Bausserman, L.L., Tery, R.B., Thompson, P.D. (1994). Lipoprotein lipase activity and plasma triglyceride clearence are in endurance-trained women. Metabolism. 43 (7):808-13.
• Yelken, M.A. (2019). Sekiz Haftalık Kayaklı Koşu Egzersizinin 8-12 yaş grubundaki çocuklarda fiziksel uygunluk düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Afyon:Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.