DİJİTALLEŞEN EDEBİYAT VE “ELESTİRİHABER.COM” ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Sayı: 63, 289 - 303, 27.12.2019

Servet Şengül

Öz

Dünya
halklarının dile dayalı sanatsal üretimi olan edebiyat, sözlü ve yazılı olmak
üzere iki şekilde aktarılmıştır. İnternetin 1990’lardan itibaren halkın
kullanımına açılmasıyla sözlü ve yazılı edebiyatın yanında dijital edebiyat,
üçüncü bir alan olarak yerini almıştır. Bu kavram, yeni edebî metinlerin ilk
kez elektronik ortamda üretilmesi veya bunların yine elektronik mahfilde
eleştiriye tabi tutulması anlamını taşır. Eleştirmenlerin 1990’lardan sonra
ortaya çıkan bu alanı yeni bir edebî iletişim yöntemi olarak değerlendirmeleri
uygun olacaktır. Zira yeni neslin okumak yerine izlemeyi, kitap yerine bilgisayarı
tercih ettiği günümüzde dijital edebiyatın bazı fırsatlar sağladığı ortadadır.
İnternette yayınlanan unsurların hedef kitlesinin tüm dünya olması bu alanın
artılarından biridir. Diğer husus edebî dergilerin dijital ortamdaki
nüfuzlarının artışıdır. Dinamik, güncel, muhatabına kolay ulaşan; dağıtımcıya,
bürokrasiye takılmayan dijital dergiler, elektronik ortamı etkin bir şekilde
kullanmaya başlamıştır.

Eleştiri Haber sitesi dijital yolu kullanan eleştiri
sitelerinden biridir. 2010’dan beri yayınını sürdüren site şiir, roman, hikâye,
röportaj gibi edebiyatın birçok türüne dair eleştiride bulunur. Bu çalışma, bir
sanat ve iletişim aracı olarak insanlığa hizmet eden edebiyatın dijital ortama
kayışını inceleyecek, bu konudaki olumlu ve olumsuz yaklaşımları ele alacaktır.
Eleştiri Haber sitesi özelinde dijitalleşen edebiyatın ve söz konusu elektronik
derginin sanal edebiyata dair eleştirileri ne derece karşıladığı
değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Edebiyatın Aktarım Yolları, Dijital Edebiyat, Eleştiri Haber Sitesi

Kaynakça

• KAYNAKÇABalcılar, Hüseyin (2008). “Türkiye’nin Bilgi Toplumu Olma Yolunda Bilgi Teknolojilerinden İnternetin Kullanımı: Muş İlindeki İnternet Kafe Kullanıcılarının Amaçları Üzerinde Bir Araştırma”. Yayımlanmamış YL Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.Dede, Melih Bayram (2004). “Edebiyatın İnternetteki İzdüşümü”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Eliot, T. S. (2007). Edebiyat Üzerine Düşünceler, İstanbul: Paradigma Yayınları.Engin, Selçuk (2004). “Edebiyat Nokta Kom”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Erol, Murat (2004). “Sanaldan ‘Banal’a Edebiyat”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Lekesiz, Ömer (2004). “Net’te Bulanık Edebiyat”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Murzakulova, Güldana (2008). “Farklı Toplumlarda İnternet Gazeteciliği: Rusya ve Türkiye İnternet Gazetelerinin Karşılaştırmalı Çözümlenmesi”. Yayımlanmamış YL Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Özdenören, Rasim (2004). “Sanal Ortamda Edebiyat”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Pospelov, Gennady, (2014). Edebiyat Bilimi, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.Su, Hüseyin (2004). “İnternet Ortamında Edebiyat”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Tosun, Necip (2004). “Sanal Dergi/Reel Dergi”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Ünal, Hayriye (2004). “Severim teknolojiyi; Barutu ve Tüfeği, Tahta Atı, Matbaayı”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.Yalsızuçanlar, Sadık (2004). “Sanal Edebiyat”, Hece 96, Ankara: Hece Yayınları.
• İNTERNET KAYNAKLARI“Çin'de "İnternet Edebiyatı" Yaygınlaşıyor”, https://www.cnnturk.com/kultur-sanat/cinde-internet-edebiyati-yayginlasiyor, Erişim Tarihi: 08.03.2019. “Kültür Endüstrisi Para Kazandırır mı?”, https://www.dunyabizim.com/havadis/kultur-endustrisi-para-kazandirir-mi-h8146.html, Erişim Tarihi: 08.03.2019.Altay, Emel, “Edebiyat Programları: İnternet Sayesinde Geniş Bir Kitleye Ulaşabiliyoruz”, https://journo.com.tr/edebiyat-dinliyorum, Erişim Tarihi: 08.03.2019.Celep, Mustafa Nurullah, “Edebiyat İnternete mi Kayıyor?”, http://elestirihaber.com/edebiyat-internete-mi-kayyyor/, Erişim Tarihi: 08.03.2019d.Celep, Mustafa Nurullah, “Eleştiri Haber Edebî Cesaretin Zırhını Kuşandı!”, http://elestirihaber.com/poetik-haber-edebi-cesaretin-zyrhyny-kuthandy/, Erişim Tarihi: 08.03.2019c.Celep, Mustafa Nurullah, “Eleştiri Haber Niçin Var?”, http://elestirihaber.com/poetikhaber-nicin-var/, Erişim Tarihi: 08.03.2019b.Celep, Mustafa Nurullah, “Eleştiri Haber’e Başlarken ya da Eleştiri Korkulacak Bir Uğraş Alanı Değildir…”, http://elestirihaber.com/elestiri-habere-baslarken-ya-da-elestiri-korkulacak-bir-ugras-alani-degildir/, Erişim Tarihi: 08.03.2019a.Eryar Ünlü, Didem, “Edebiyatı İnternete Taşıyor”, https://www.dunya.com/kose-yazisi/edebiyati-internete-tasiyor/356936, Erişim Tarihi: 08.03.2019.Gürel, Bünyamin, “Başlarken”, http://elestirihaber.com/baslarken-bunyamin-gurel-editorden/, Erişim Tarihi: 08.03.2019.Jusdanis, Gregory, “Is the Internet Literary?”, https://arcade.stanford.edu/blogs/internet-literary, Erişim Tarihi: 08.03.2019.Digital 2019: Global Digital Yearbook, https://wearesocial.com/global-digital-report-2019, Erişim Tarihi: 03.04.2019.Mccarthy, Tom, “How Technology Rewrites Literature”, https://www.theguardian.com/books/2014/jun/23/technology-rewrites-literature-tom-mccarthy-internet, Erişim Tarihi: 08.03.2019.Örs, Emre, “İnternet ve Edebiyat”, https://emreors.wordpress.com/2012/02/03/internet-ve-edebiyat/, Erişim Tarihi: 08.03.2019.Şengül, Servet, “Mustafa Nurullah Celep”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü 2, http://teis.yesevi.edu.tr/index.php?sayfa=madde_detay&md=3b036b877a6a074d7dbfc706fe868c1d.516025048f877f61, Erişim Tarihi:09.10.2019.