Elektrik ve Grafik Tasarım: Ameli Elektrik Dergisi Kapaklarının Görsel Analizi

Yıl 2021, Cilt: 27 Sayı: 46, 231 - 240, 30.03.2021

Ardan Ergüven

https://doi.org/10.32547/ataunigsed.853908

Öz

1925 yılında yayınlanmaya başlayan Ameli Elektrik Dergisi, Türkiye’de posta ile gönderilen ilk dergi olmuştur. 1932’de 42.500 adet basılan dergi elektrik abonelerine dağıtılmakta, aynı zamanda elektrik tüketimi ve tutarını bildirmekteydi. Pek çok eve giren dergi, aynı zamanda güçlü bir ilan vasıtası olarak elektrikle ilgili pek çok ürünün tanıtıldığı bir mecraya dönüşmüştür. Dergi kapağında yer alan illüstrasyonlar ise ev yaşamının ve sosyal rollerin elektrikle birlikte nasıl değiştiğini görmemize yardımcı olmuştur. Farklı tarzlardaki görsel üslupları zamanın estetik anlayışını ve tüketim alışkanlıklarını sergilemiştir. Çeşitli ürünleri tanıtmak, olayları veya öyküleri anlatmak için kullanılan illüstrasyonlarlar, yarattıkları duygusal ve düşünsel etkiler ile grafik tasarım alanında her zaman işlevsel bir yere sahip olmuştur. Bu çalışmanın amacı toplumsal değişimin göstergeleri olarak Ameli Elektrik Dergisi’nin kapaklarında kullanılan illüstrasyonların görsel bir analizini yapmaktır.

Anahtar Kelimeler

Ameli Elektrik Dergisi, Grafik Tasarım, İllüstrasyon, Kapak Tasarımı, Kadın Figürü, Sembolik Anlatım

Electricity and Graphic Design: Visual Analysis of Ameli Elektrik Magazine Covers

Öz

Ameli Electric Magazine which was launched in 1925, was the first magazine sent by mail in Turkey. The magazine, printed 42,500 copies in 1932, was distributed to electricity subscribers, and at the same time reported electricity consumption and amount. Magazines, which have entered many homes, have also turned into a medium where many electrical products are promoted as a powerful advertising tool. The illustrations on the magazine cover helped us to see how home life and social roles change with electricity. Different types of visual styles have displayed the aesthetic understanding and consumption habits of the time. The illustrations used to introduce various products and tell the events or stories have always had a functional place in visual communication with their emotional and intellectual effects. The purpose of this study is to make a visual analysis of the illustrations used on the covers of Ameli Elektrik Magazine as indicators of social change.

Anahtar Kelimeler

Ameli Electric Magazine, Graphic Design, Illustration, Cover Design, Female Figure, Symbolic Expression

Kaynakça

• Akçura, G. (2002). Ivır zıvır tarihi III, Uzun metin sevelerden misiniz? OM Yayınevi.
• Aksoy, A. (2007). Silahtarağa elektrik santralı 1910-2004. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Ameli. (1925, Aralık). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/ 129348
• Ameli. (1926, Haziran). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index. php
• Ameli. (1926, Kasım). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index. php
• Ameli. (1927, Mart). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index.php
• Ameli. (1928). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/129103
• Ameli. (1928, Ağustos). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index. php
• Ameli. (1928, Haziran). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index. php
• Ameli. (1928, Mayıs). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index. php
• Ameli. (1928, Şubat). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/ 129103
• Ameli. (1930, Mart). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/129363
• Ameli. (1930, Nisan). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/ 129363
• Ameli. (1931, Eylül). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/ 129194
• Ameli. (1932, Temmuz). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index. php
• Ameli. (1933, Ocak). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/ 129104
• Ameli. (1934, Mayıs). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. http://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/ataturkkitapligi/index. php
• Ameli. (1934, Ocak). Ameli elektrik dergisi [Fotoğraf]. https://archives.saltresearch.org/handle/123456789/ 129270
• Berger, A. A. (2012). Kültür eleştirisi; Kültürel kavramlara giriş. Pinhan Yayınları.
• Britannica. (t.y.). Neoclassial graphic design. https://www.britannica.com/art/graphic-design/Neoclassical-graphic-design
• Çavdar, T. (1983). Türkiye’de enerji. Cumhuriyet dönemi Türkiye ansiklopedisi. İletişim Yayınları.
• Kılıç, S. M., & Yılmaz, D. V. (2019). Cumhuriyet dönemi kadın dergileri (1923-1992). Opus Uluslararası Toplum Araştırmaları.
• Okandan, G. D. (2016). İşletmecilik tarihinde modern’den postmodern’e bir yolculuk: Silahtarağa elektrik santrali’nden Santral İstanbul’a süreklilik ve değişim. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 45(0), 40-48. https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuisletme/issue/30531/330282