Farklı Toprak İşleme Aletlerinin Kışlık Buğday Verimi Üzerine Etkisi

Yıl 2009, Cilt: 40 Sayı: 1, 25 - 35, 10.01.2011

Mustafa Gökalp Boydaş Nihat Turgut

Öz

Kışlık buğday verimi üzerine farklı toprak işleme aletlerinin ve farklı ilerleme hızlarının etkisi belirlemek için tınlı toprak
şartlarında Erzurum koşullarında iki yıllık bir çalışma yürütülmüştür. Denemede toprak işleme aleti olarak; kulaklı pulluk (KP),
ızgara kulaklı pulluk (IP), diskli pulluk (DP), çizel pulluk (ÇP) ve bu aletlerin arkasına bağlanan döner tırmık ile oluşturdukları
birincil toprak işleme aleti+döner tırmık kombinasyonları; KPT, IPT, DPT ve ÇPT kullanılmıştır. Her alet ile 1.25, 1.50 ve 1.75 m/s
ilerleme hızlarında çalışılmıştır. Denemede bitki boyu, başak boyu, m2’deki başak sayısı, başaktaki tane sayısı, 1000 tane ağırlığı ve
tane verimi üzerine toprak işleme aletleri ve ilerleme hızlarının etkisi belirlenmiştir. Birinci yıl bitki boyu, başak boyu, 1000 tane
ağırlığı ve tane verimi değerleri için toprak işleme aletleri ve ilerleme hızları arasında önemli farklar belirlenmiştir. İkinci yıl da
başak boyu, başaktaki tane sayısı, 1000 tane ağırlığı ve tane verimi değerleri için toprak işleme aletleri ve ilerleme hızları arasında
önemli farklar bulunmuştur. En yüksek değerler IPT da meydana gelirken en düşük değerlerin ÇP de meydana geldiği görülmüştür.
Döner tırmığın kullanılmasıyla tüm aletlerde verim artışının meydana geldiği belirlenmiştir. En yüksek verim değerleri 1.50 m/s
ilerleme hızında meydana gelmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toprak işleme, kışlık buğday, ilerleme hızı, verim

Kaynakça

• Al-Suhaibani, S.A., Al-Janobi, A., 1997. Draught requirements of tillage implements operating on sandy loam soil. J. Agric. Engng Res. 66, 177-182.
• Al-Janobi, A.A., Al-Suhaibani, S.A., 1998. Draft of primary tillage implements in sandy loam soil. Applied Engineering in Agriculture, 14 (4), 343-348.
• Anonim, 2005. Buğday raporu. Türkiye Ziraat Odaları Birliği. Ankara.
• Anonim, 2007. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Rasat Bilgisi, Ankara.
• Anonim, 2008. Tarımsal Yapı (Üretim, Fiyat, Değer). DİE Yayını, Ankara.
• Anonymous, 2006. FAO.ftp://ftp.fao.org/ docrep/fao/009 /j7927e/ j7927e00.pdf. (1 Haziran 2008).
• Ayçiçek, M., Yıldırım, T., 2006. Bazı makarnalık buğday (Triticum turgidum var. durum L.) çeşitlerinin Erzurum koşullarındaki verim yetenekleri. Fırat Üniv. Fen ve Müh. Bil. Der. 18(2),151-157.
• Boydas, M.G., Turgut, N., 2007. Effect of tillage implements and operating speeds on soil physical properties and wheat emergence. Turk J. Agric. For. 31, 399-412
• Camara, K.M., Payne, W.A., Rasmussen, P.E., 2003. Long-term effects of tillage, nitrogen, and rainfall on winter wheat yields in the Pacific Northwest. Argon. J. 95: 828-835.
• Chaplin, J., Jenane, C., Lueders, M., 1988. Drawbar energy use for tillage operations on loamy sand. Transactions of the ASAE, 31(6), 1692-1694.
• Çakır, E., Keçecioğlu, G., 1988. Buğday ve mısır bitkilerinde çizel ve pullukla toprak işlemede enerji gereksinimi. Tarımsal Mekanizasyon 11. Ulusal Kongresi Bildiri Kitabı, 164-171, Erzurum.
• Çarman, K., 1997. Effect of different tillage systems on soil properties and wheat yield in middle Anatolia. Soil and Tillage Research, 40, 201-207.
• Çoruh, İ., Boydaş, M.G., 2007. Buğday tarımında değişik toprak işleme aletlerinin ve çalışma hızlarının yabancı ot yoğunluğu üzerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg. 17(1):29-43.
• Demir, A., 2008. Buğday durum ve tahmin. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü. No:158. Ankara.
• Hajabbasi, M.A., Hemmat, A., 2000. Tillage impacts on aggregate stability and crop productivity in a clay-loam soil in central Iran. Soil and Tillage Res. 56: 205-212.
• Halvorson, A.D., Black, A.L., Krupinsky, J.M., Merrill, S.D., Wienhold, B.J., Tanaka D.L., 2000. Spring wheat response to tillage system and nitrogen fertilization within a crop-fallow system. Argon. J. 92: 288-294.
• Hemmat, A., Eskandari, I., 2006. Drayland winter wheat response to conservation tillage in a continuous cropping system in Northwestern Iran. Soil and Tillage Research, 86, 99-109.
• Husnjak, S., Filipovic, D., Kosutic, S., 2002. Influence of different tillage systems on soil physical properties and crop yield. Rostlinna Vyroba, 48 (6), 249-254.
• Kayişoğlu, B., Bayhan, Y., 1993. Çizel ve kulaklı pulluğun toprağa yaptığı bazı fiziksel etkiler, iş başarısı ve yakıt tüketimleri üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. 5. Uluslararası Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi Bildiri Kitabı, 131-140, Kuşadası.
• Kosutic, S., Filipovic, D., Gospodaric, Z., 2001. Maize and winter wheat production with different soil tillage systems on silty loam. Agricultural and Food Science in Finland. 10:81-90.
• Kuipers, H., 1984. The challenge of soil cultivations and soil water problems. J. Agric. Engng. Res., 29, 177-190.
• Lithourgidis, A.S., Dhima, K.V., Damalas, C.A., Vasilakoglou, I.B., Eleftherohorinos, I.G., 2006. Tillage effects on wheat emergence and yield at varying seeding rates, and on labor and fuel consumption. Crop Sci. 46:1187-1192.
• Özcan, H., Bayramoğlu, H.O., Aydın, N., 2004. Buğday tarımı. http://www.ktae.org/ gunceluyg/bugday.htm (10 Mayıs 2008).
• Özpınar, S., Çay, A., 2005. Effects of minimum and conventional tillage systems on soil properties and yield of winter (triticum aestivum L.) in clay-loam in Çanakkale region. Turk J. Agric. For. 29:9-18.
• Öztürk, A., 1999. Kuraklığın kışlık buğdayın gelişmesi ve verimine etkisi. Turk J.Agric. For., 23:531-540.
• Rieger, S., Richner, W., Streit, B., Frossard, E., Liedgens, M., 2008. Growth, yield, and yield components of winter wheat and the effects of tillage intensity, preceding crops, and N fertilization. European J. Agronomy, 28: 405-411.
• Summers, J.D., Khalilian, A., Batchelder, D. G., 1986. Draft relationships for primary tillage in Oklahoma soils. Transactions of the ASAE, 29(1), 3739.
• Tabatabaeefar, A., Javadi, A., 2004. Sustainable tillage methods in irrigated wheat land for different regions of Iran. ASAE/CSAE Annual international Meeting. Canada.
• Ulusoy, V., 2002. Buğday Raporu. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Araştırma Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı. Ankara.
• Watts, C. W., Patterson, D. E., 1984. The development and assessment of high speed shallow cultivation equipment for autumn cereals. J. Agric. Engng. Res., 29, 115-122.
• Wolf, D., Luth, H. J., 1979. Tillage equipment for clod-forming soils. Transactions of the ASAE, 22(5), 1029-1032.
• Yatsuk, E. P., Panov, I. M., Efimov, D. N., Marchenko, O. S., Chernenkov, A. D., 1981. Rotary soil Working Machines- Construction, Calculation and Design. Mashinostroenie Publishers, Moscow. Translated from Russian, Amerind Publishing co. Pvt. Ltd., New Delhi.