Professional Accountants’ Perception of Errors and Frauds in Accounting: The Case of Ağrı

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 135 - 150, 31.07.2022

Fatma Temelli Rukiye Yurt

Öz

All parts of society can be affected by errors and frauds made in the accounting field. Errors and frauds in accounting also affect taxes, which are the most important source of income for a state. Today, accounting professionals are the people who best observe the purpose and methods of accounting errors and frauds. In this study, it is aimed to determine and evaluate the perceptions of error and fraud in accounting field by professional accountants. For this purpose, a questionnaire was applied to accounting professionals working in Ağrı province. The data obtained in the research were tested with frequency analysis, mean, standard deviation, reliability analysis, t-test and one-way analysis of variance (anova test). As a result of the study; it has been determined that the error and fraud perceptions of the accounting professionals are at a moderate level. In addition, it has been found that there is a significant difference between the perception of fraud in accounting and their gender, and also between the perceptions of fraud in accounting and their marital status.

Anahtar Kelimeler

Accounting Errors, Accounting Fraud, Accounting Auditing, Professional Accountants

Muhasebe Meslek Mensuplarının Muhasebede Hata ve Hile Algısı: Ağrı İli Örneği

Öz

Muhasebe alanında yapılan hata ve hilelerden toplumun tüm kesimleri etkilenebilmektedir. Muhasebede yapılan hata ve hileler, devletin en önemli gelir kaynağı olan vergileri de etkilemektedir. Günümüzde muhasebe hata ve hilelerinin en çok hangi amaçlarla ve hangi yöntemlerle yapıldığını en iyi gözlemleyen kişiler ise muhasebe meslek mensuplarıdır. Bu çalışmada, muhasebe meslek mensuplarının muhasebede hata ve hile algılarının tespit edilmesi ve değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Ağrı ilinde faaliyet gösteren muhasebe meslek mensuplarına yönelik anket uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler frekans analizi, ortalama, standart sapma, güvenilirlik analizi, t-testi ve tek yönlü varyans analizi (anova testi) ile test edilmiştir. Çalışmanın sonucunda; muhasebe meslek mensuplarının hata ve hile algılarının orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, meslek mensuplarının muhasebede hile algıları ile cinsiyetleri ve muhasebede hile algıları ile medeni durumları arasında anlamlı bir farklılık olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Hataları, Muhasebe Hileleri, Muhasebe Denetimi, Muhasebe Meslek Mensupları

Kaynakça

• Ahinful, G. S., Addo, S., Boateng, F. O. ve Boakye, J. D. (2017). Accounting ethics and the professional accountant: the case of Ghana. International Journal of Applied Economics, Finance and Accounting, 1(1), 30-36.
• Arkun, O. F. (1975). İşletmelerde muhasebe denetimi. İstanbul: Çeltüt Matbaacılık
• Aslan T., Kızıl, C. ve Din A. (2017). Muhasebe hata ve hileleri üzerinde etkili faktörlerin muhasebe meslek etiği kapsamında analizi: Yalova örneği. Journal of Social And Humanities Sciences Research (JSHSR), 4(12), 1125- 1138.
• Bayraktar, A. (2007). Türkiye’de muhasebe hileleri tarihi(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Borolla, L., Anakotta, F. M. ve Batkunde, A. A. (2021). Analysis of the ınfluence of obedience to accounting rules, employee motivation and management morality on the tendency of accounting fraud. Journal of Economics, Business and Government Chalenges, 4(1), 83-87.
• Canpolat İ. (2018). Muhasebe meslek mensuplarının bağımsız denetim ve denetimde kalite anlayışının incelenmesi: TRB 1 bölgesinde bir araştırma(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Çatıkkaş, Ö. ve Çalış, E. (2007). İşletmelerde muhasebe hilelerinin önlenebilmesi için hile belirtileri. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 9(2), 187-210.
• Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe sözlük. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/
• Gül, M. ve Demir, Ö. (2022). Muhasebe hata ve hilelerinde farkındalık araştırması: Elazığ ili örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(2), 663-673.
• Gülseren, H. (2020). Muhasebe meslek mensuplarının muhasebede hata ve hile algısı: Çanakkale ilinde ampirik bir araştırma(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Güney, S. ve Bozkurt, R. (2011). Muhasebe meslek mensupları ve aday stajyerlerin muhasebe hata ve hileleri karşısındaki etiksel tutumları: Erzurum ili muhasebe mensupları ve stajyerleri Uygulaması. 3. Ulusal Kurumsal Yönetim Yolsuzluk Etik ve Sosyal Sorumluluk Konferansı, Nevşehir-Türkiye, 7-11 Haziran 2011.
• Güredin, E. (2014). Denetim ve güvence hizmetleri, SMMM ve YMM'lere yönelik ilkeler ve teknikler. İstanbul: Arıkan Yayınları.
• Güriş, S. ve Astar, M. (2014). Bilimsel araştırmalarda SPSS ile istatistik. İstanbul: Der Yayınları.
• Güriş, S., ve Astar, M. (2019). Bilimsel araştırmalarda SPSS ile istatistik. İstanbul: Der Yayınları.
• Güvenç, Z. (2009). Termal turizm işletmelerinde hata ve hilelerin önlenmesinde belge sisteminin önemi ve bir uygulama(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Haftacı, V. (2011). Muhasebe denetimi. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Hatunoğlu, Z., Koca, N. ve Kıllı, M. (2012). İç kontrolün muhasebe sistemindeki hata ve hilelerin önlenmesindeki rolü üzerine bir alan çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 169-189.
• Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (Ed. Ş. Kalaycı). Ankara: Asil Yayınları.
• Karabayır, M. E. ve Cengiz, S. (2016). Muhasebe hileleri yoluyla yapılan yolsuzluklarda bağımsız denetimin sorumluluğunun araştırılması: Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi uygulaması. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(14), 597-625.
• Kıllı, M. ve Kutlu, H. (2021). Muhasebe meslek mensuplarının muhasebe hata ve hileleri hakkında algı ve tutumlarının incelenmesi: Osmaniye ilinde bir araştırma. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(1), 1-16.
• Kline, R. B. (2015). Principles and practice of structural equation modeling. New York London: The Guilford Press.
• Kirik, Z. (2007). Muhasebe hata hileleri ile muhasebe mesleğinde etik: Afyonkarahisar’da muhasebeciler üzerine bir araştırma(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Nazlı, E. (2014). Muhasebede hata ve hilelerin önlenmesinde işletme yöneticilerinin sorumluluğunun tespitine yönelik bir araştırma(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Okay, S. (2011). Muhasebe hata ve hilelerinin meslek etiği açısından irdelenmesi(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Oktar, S. A. (2009). Muhasebe hileleri ve bir hukuka uygunluk sebebi. Vergi Sorunları Dergisi, 32(249), 7-14.
• Ömürbek, V. ve Durgunböcü. Ö. (2018). Muhasebe meslek mensuplarının muhasebe hata ve hileleri ile ilgili algılarının incelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(4), 1251-1265.
• Özçelik, H., Aracı, K., Nilüfer, Ö.ve Keskin, S. (2017). Muhasebe hata ve hileleri: meslek mensupları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(4), 197-214.
• Özçimen, F. (2019). Muhasebe manipülasyonu ve muhasebe meslek mensuplarının muhasebe manipülasyonuna karşı eğilim düzeylerinin incelenmesi: Bursa ili uygulaması(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Tayman, M. (2018). Muhasebe denetiminde karşılaşılan hata ve hileler: meslek mensupları üzerine bir araştırma(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Uzay, Ş., Tanç, A. ve Erciyes, M. (2009). Türkiye’de muhasebe denetimi: geçmişten geleceğe-1. Mali Çözüm Dergisi, (95), 125-140.
• Yamane, T. (1973). Statistics: an ıntroductory analysis. New York: Harper & Row.