Ortaokul Türkçe derslerinde oku(ma)dan özet yaz(ma)ya

Yıl 2013, Cilt: 46 Sayı: 2, 47 - 68, 01.10.2013

Şükran Dilidüzgün

https://doi.org/10.1501/Egifak_0000001294

Cited By: 12

Öz

Özet yazma metni anlamayı gerektirir. Metni anlamak için
geliştirilen okuma stratejilerinden biri de özet metinlerin içeriğini
oluşturucu nitelikte metin türlerinin içeriksel ve işlevsel bölümlerini
belirlemektir. Bu nedenle, özet yazma çalışmaları metinlerin yapısal
özelliklerini ortaya çıkaran okuma-anlama çalışmaları ile başlamalı ve
özet metinlerinin biçim ve içeriğini algılama ve uygulama
çalışmalarıyla devam etmelidir. Bu araştırmada, böyle bir özet
çıkarma eğitiminin Türkçe derslerinde ne kadar uygulandığını
saptamak amacıyla, okuma-anlama sürecinde türe dayalı okuma ve
özet çıkarma çalışmaları, örneklem olarak alınan 5. sınıf Türkçe ders
kitabında sınıflandırılmış ve değerlendirilmiştir. Ayrıca 36 Türkçe
öğretmenine ulaşılarak Türkçe derslerinde özet çıkarmanın amacı,
özet çalışmaları ve sıklığı, uygulanan stratejiler, önerilen özet
çalışmaları ve özet çalışmalarının yeterliliğini sorgulayan bir anket
uygulanmıştır. Devlet okullarında ve özel okullarda özet
çalışmalarının türü ve kapsamı da belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Özet yazma becerisi, metin türüne dayalı okuma, özet çıkarma çalışmaları

From Reading to Summary Writing in Secondary School Turkish Lessons

Öz

Summary writing requires understanding of texts. One of the strategies to understand texts is to determine important parts constituting content and schematic structures peculiar to genres which form the content of the summary. Therefore, summary writing begins with comprehension and continues with studies for perception and application of the content and structure of summaries. In this research genre-based reading and summary writing activities in Turkish lessons were classified and evaluated in the sample of 5. Grade Turkish Textbook. A questionnaire was also applied to 36 teachers on the aims of writing summaries, types and frequency of summary writing activities&strategies, effective summary activities and sufficiency of summary activities. Summary writing activites were also determined in state and private schools

Anahtar Kelimeler

Summary writing skill, genre-based reading, summary writing activities