YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇE ÖĞRENENLERİN KÜLTÜREL ZEKÂ DÜZEYLERİ

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 27, 1 - 17, 16.06.2021

Aslı Maden

Öz

Kültürel zekâ kavramı, bireyin farklı kültürel unsurlarla karşılaştığında kendini
ayarlayabilme ve uyum sağlayabilme yeteneğini ifade eder. Dil öğretimi kültür unsurlarını da
içermektedir. Bu nedenle kültürel zekâ farkındalığı yabancı dil öğretiminde önemli bir konudur.
Buna karşın Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde, kültürel zekâ kavramının yeterince
incelenmemiş olması dikkat çekmektedir. Bu gerekçe ile araştırmada, yabancı dil olarak Türkçe
öğrenen ve eğitim gören yabancı uyruklu öğrencilerin kültürel zekâ düzeylerini tespit etmek ve
çeşitli değişkenlere göre değerlendirmek amaçlanmaktadır. Bu amaca bağlı olarak, yabancı
uyruklu öğrencilerin kültürel zekâ düzeyleri ile Türk kültürüne uyum ve Türkçe öğrenmelerine
etkisi olabilecek değişkenlerle olan ilişkisi de belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma ilişkisel
tarama modeline uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemi, Karadeniz Bölgesindeki
bir devlet üniversitesinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrenciler arasından tesadüfi olarak
belirlenmiştir. Yabancı uyruklu öğrenciler kolay ulaşılabilirlik ve gönüllülük esasına göre
seçilmiştir. Araştırmanın kültürel zekâ verileri, Ang ve arkadaşları (2007) tarafından hazırlanıp
İlhan ve Çetin (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan Kültürel Zekâ Ölçeği ile, öğrencilerin
değişkenlere ilişkin özellikleri ise görüşme formu ile toplanmıştır. Araştırma verileri, elektronik
ortamda toplanmıştır. Araştırma sonucunda, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kültürel
zekâ farkındalığı konusunda genel olarak orta düzeyde ve kararsız oldukları ortaya
konulmuştur. Türkçe ve Türk kültürünü öğrenmeleri ile ilişkili olabilecek değişkenlerden
cinsiyetin, Türkçe kitap okumanın ve e-posta / sms göndermenin kültürel zekâ üzerinde etkili
olmadığı, yabancı dilde (Türkçe) müzik dinleme, film izleme, televizyon kanalı takip etme ve
internet sayfalarını okumanın ise kültürel zekâ ile ilişkili olduğu belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Kültürel zekâ, yabancı dil, Türkçe öğretimi, yabancı öğrenci.

Kaynakça

• ANG, S., & VAN DYNE, L., (2008). Conceptualization of cultural intelligence: Definition, distinctiveness, and nomological network. In S. Ang, & L. Van Dyne, (Ed.), Handbook on cultural intelligence: Theory, measurement and applications (pp. 3-15). Armonk, NY: M.E. Sharpe.
• ANG, S., VAN DYNE, L., & KOH, C. (2006). Personality correlates of the four factor model of cultural intelligence. Group & Organization Management, 31(1), 100-123.
• ANG, S., VAN DYNE, L., KOH, C., NG, K.Y., TEMPLAR, K.J., TAY, C., & CHANDRASEKAR, N.A. (2007). Cultural intelligence: Its measurement and effects on cultural judgment and decision making, cultural adaptation and task performance. Management and Organization Review, 3(03), 335–71.
• ANG, S., VAN DYNE, L., & TAN, M.L. (2011). Cultural intelligence. In. R.J. Sternberg & S.B. Kaufman (Ed.), Cambridge handbook on intelligence (pp. 582-602). New York: Cambridge Press.