BAĞIMSIZLIK DÖNEMİ LENKERAN EDEBİ ORTAMINDA NESİR (DÜZYAZI

Yıl 2019, Sayı: 98, 57 - 69, 25.12.2019

N.h. Memmedova

Öz

Makalede bağımsızlık dönemi Lenkeran'ının edebi ortamında edebi nesrin gelişim yolları incelenmiştir. Aynı zamanda, yazarların eserlerini kapsayan ana başlıklar ve Lenkeran edebi ortamındaki destanın en popüler türleri önceki dönemlerden farklı olarak Lenkeran'ın edebi ortamında araştırılmıştır. Hikaye, edebi nesre ayrı bir renk katan Lenkeran edebi ortamında en yaygın epik türdür. Sevda Alibeyli, Hafız Mirza, Korkmaz Kadoushi ve Mirhussein Abbas, Lenkeran edebi ortamındaki en yaygın hikayelerin yazarlarıdır. Şiir türünü sadece yazarların yaratıcılığı ile değil, aynı zamanda lirik türleriyle de karşılaştığımızı belirtmekte fayda var. Özellikle, Mesudi Devrani ve Korkhmaz Kadushi'nin yaratıcılık tipi budur. Bağımsızlık döneminde, Lenkeran'ın edebi ortamında, yeni türün, anlatı türü kadar geniş kapsamlı olmadığı görülmüştür. Lenkeran'ın edebi ortamında, yeni tür, aynı zamanda özel bir önem kazanmış olan epik türlerden biridir. Modern dönemde en yaygın epik türlerinden biri de denemedir. Ne yazık ki, modern edebi eleştiride yazı üzerinde kapsamlı bir araştırma yapılmamıştır. Bununla birlikte, tespit sırasında, hem şairlerin hem de yazarların yaratıcılığındaki yazılarla sıkça karşılaşıyoruz.

Anahtar Kelimeler

Nesir, Hikaye, Öykü, Roman, Lenkeran’ın edebi ortamı, Bağımsızlık dönemi

ТӘУЕЛСІЗДІК КЕЗЕҢІНДЕГІ ЛЕНКОРАН ӘДЕБИЕТТАНУЫНДАҒЫ ПРОЗА

Öz

Мақалада Әзербайжанның Ленкоран аймағында тәуелсіздік кезеңіндегі әдеби прозаның даму жолдары қарастырылған. Сонымен бірге жазушы шығармаларындағы негізгі тақырыптар, Ленкоран әдеби ортасындағы эпикалық типтегі ең танымал жанрларға талдау жасаған. Зерттеу барысында, проза жанры тәуелсіздік жылдарында Ленкоранның әдеби ортасында тақырыптық жағынан да, форма жағынан да дами бастағандығы белгілі болды. Әңгіме - Ленкоран әдеби ортасында ең көп тараған эпикалық жанр, ол әдеби прозаға өзіндік реңк береді. Мақалада Севда Алибейли, Хафиз Мирза, Коркмаз Кадуши және Мирхусейн Аббас, Месуди Деврани т.б. ақын-жазушылардың еңбектеріне талдау жасалған. Тәуелсіздік кезеңінде Ленкоранның әдеби ортасында повесть, роман жанры да жаңа мәнге ие болған. Қазіргі кезеңдегі кең таралған эпикалық жанрлардың бірі - эссе. Бірақ Ленкоран әдебиеттануында эссе жанры бойынша ауқымды зерттеулер жоқ. Алайда, зерттеу барысында сол кездегі біз ақын, жазушылардың шығармаларында эсселерді жиі кездестірдік.

Anahtar Kelimeler

Проза, Повесть, Әңгіме, Роман, Ленкеран әдеби ортасы, Тәуелсіздік кезеңі

PROSE IN THE LITERARY ENVIRONMENT OF LANKARAN DURING INDEPENDENCE PERIOD

Öz

In this article the directions in the development of literary prose in the literary environment of Lankaran during the period of independence has been investigated. At the same time, the main topics covered by the works of the writers, as well as the most popular genres of the epic type in Lankaran literary environment, different from the earlier periods, have been investigated and defined. It is known that during the investigations unlike previous periods literary prose has started to develop in the literary environment of Lankaran on both the subject and form in the independence years. Story is the most common genre of epic type in Lankaran literary environment which adds seperate colour to literary prose. Sevda Alibeyli, Hafiz Mirza, Korkmaz Kadoushi and Mirhussein Abbas are the authors of the most common stories in the Lankaran literary environment. It is also worth mentioning that we meet the genre of poetry not only in the creativity of writers, but also in the genres of lyrical genres. Particularly, this is the type of creativity of Mesudi Devrani and Korkhmaz Kadushi. It is true that in the literary environment of Lankaran during the independence period, novel genre did not take as wide-ranging as narrative genre. In the literary environment of Lankaran, novel genre is also one of the genres of the epic type, which gained a special position. One of the most widely spread genres of epic in modern period is essay. Unfortunately, no extensive research, on the essay has been made in modern literary criticism. However, during the investigations, we frequently meet essays in the creativity of both poets and writers.

Anahtar Kelimeler

Prose, Story, Narrative, Novel, Lankaran literary environment, Independence period

ПРОЗА В ЛИТЕРАТУРНОЙ СРЕДЕ ЛЕНКОРАНЬ ПЕРИОДА НЕЗАВИСИМОСТИ

Öz

В статье исследуются направления развития литературной прозы в литературной среде Ленкорани в период независимости. В то же время были исследованы и определены основные темы, освещаемые произведениями писателей, а также наиболее популярные жанры эпического типа в литературной среде Ленкорани. Известно, что во время исследований в отличие от предыдущих периодов литературная проза начала развиваться в литературной среде Ленкорана как по предмету, так и по форме в годы независимости. Севда Алибейли, Хафиз Мирза, Коркмаз Кадуши и Мирхусейн Аббас являются авторами самых распространенных историй в литературной среде Ленкорани. Стоит также отметить, что жанр поэзии мы встречаем не только в творчестве писателей, но и в жанрах лирических жанров. В частности, это тип творчества Месуди Деврани и Корхмаза Кадуши. Это правда, что в литературной среде Ленкорана в период независимости, жанр романа не принял такой широкий спектр, как жанр повествования. В литературной среде Ленкорани роман жанра также является одним из жанров эпического типа, получившего особое положение. Одним из наиболее распространенных жанров эпоса в современную эпоху является эссе. К сожалению, в современной литературной критике не было проведено никаких обширных исследований. Однако во время расследований мы часто встречаем очерки в творчестве как поэтов, так и писателей.

Anahtar Kelimeler

Проза, История, История, Роман, Литературная среда Ленкорана, Период независимости

Kaynakça

• 1. Şəmsizade N. Edebi teorisi. Bakü: Progres, 2012, 433 s.
• 2. Mirhüseyn Abbas. Soğuk ömrün neşesi. Bakü: Nurlan, 2002, 164 s.
• 3. Mirhüseyn Abbas "Hayatın acısı" hikayesi. "Meşal" dergisi 1/2013, s 30.
• 4. Kadusi G. K. Benim Akademi. Bakü: Adiloglu, 2013, 256 s.
• 5. Mesudi Dövran "Yadına düşüyor". Meşal, edebi - edebi makaleler dergisi 2006, 3-4, s 1210.
• 6. Mesudi Dövran. "Umut", "İnsan". Meşal. edebi, bilimsel-gazetecilik dergisi. 2004, 3-4, sayfa 38-40
• 7. Alibeyli S. Beyaz gecenin kızları. Bakü: "Vatan" yayınevi, 2010, 144 s.
• 8. Zakir Bağır. Benim babasız dünyam. Bakü: "UniPrint", 2011, 352 s.
• 9. Ehedov H. E. Seni unutmayız. Bakü: Gençlik, 2004, 203 s.
• 10. Bağırov M. Ömürde izler. Bakü: Adiloglu, 2004, 152 s.
• 11. Hafiz Mirza "İblis'in hayır duası ile." Bakü: "Ol" MMC, 2014, 112 s.
• 12. Hafız Mirza. Sıcak yazlar rüzgarlar. Baki: "Abilov, Zeynalov ve oğulları", 2007, 414 s.
• 13. Ahmed Tahir. Zahid'in kızları. Lenkeran: LDU yayınevi, 2017, s. 111 s.
• 14. Ahmed Sami Eles. Bağımsızlık dönemi Azerbaycan romanı. Bakü: Nurlan, 2017, 192 s.
• 15. Mirhüseyn Abbas. Kırılan ömürler. Bakü: "MBM" yayınevi, 2013, 376 s.
• 16. Mirhüseyn Abbas. Kalbin gölgesi. Bakü: "Kooperatif" yayınevi, 2007, 343 s.
• 17. Aynure Beşirova "Okur ve kitap". "Meşal" dergisi.1-2 / 2011, s 31.
• 18. Hafız Mirza. Katok. Bakü: "OL" NPKT, 2017, 372 s.
• 19. Hafız Mirza. Ayın 32. gününde. Bakü: "Abilov, Zeynalov ve oğulları" 2005, 348 s.
• 20. Tahirov E. " Baba sorağında". Lenkeran: LDU basınevi, 2017, 290 s.
• 21. Şirvanlı M. U. "Selam İhtiyar". Edebi - edebi felsefi düşünceler. Bakü: Mütercin, 2015. 144s.
• 22. Cavad Ağamir. Aşk ışığı Bakü: Adiloglu, 2007,142 s.
• 23. Mirhüseyn Abbas. Azize`nin hatası (hikayeler). Bakü: Ecoprint, 2018, 2018 s.
• 24. Mirhüseyn Abbas "Ganimeti el isteği olan Hacımemmed". "Meşal" dergisi, 2/2013, s 20.