İnceleme Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Б. Г. Ерзакович - исследователь казахской музыкальной культуры

Yıl 2024, Sayı: 118, 1 - 17, 30.06.2024
https://doi.org/10.59358/ayt.1444195

Öz

При описании истории зарождения, становления и развития муыкального искусства в Казахстане невольно вспоминается имя заслуженного деятеля искусств Казахской ССР, члена-корреспондента Академии наук Казахской ССР, доктора искусствоведческих наук, профессора Б. Г. Ерзакович. Он является одним из первых профессионалов, с 30-х годов XX века активно занимавшихся казахской музыкой, собирателем фольклорного наследия, исследователем и композитором. Он видный музыковед, углубленно изучавший художественную систему и жанровые особенности народной песни. Его фундаментальные исследования отражают пути роста казахской музыковедческой науки.
Вместе с тем, Б. Г. Ерзакович является талантливым композитором, пишущим музыкальные произведения в различных жанрах. В статье рассматриваются его изыскания в различных аспектах и направлениях. Первое направление - композиторское творчество. В разные годы жизни, будучи композитором, он написал ряд крупных и мелких произведений, издал сборник песен. Тем не менее, Б. Ерзакович проводил значительные исследования в направлении сбора и записи народных песен.
Ядром статьи стали труды Б. Ерзаковича в области казахского музыковедения. Его основой стали монографические исследования ученого «Песенная культура казахского народа», «Музыкальное наследие казахского народа», «У истоков казахского музыкознания», другие музыкально-этнографические изыскания.

Kaynakça

  • Ақан сері. Маңмаңгер. –Алматы: Өнер, 1988. – 96 б.
  • Брусиловский Е. Г. Заметки о казахской музыке //Литературный Казахстан. – 1938, N1.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ музыкатану ғылымының сағасында. –Алматы, Ғылым, 1987. – 176 б.
  • Ерзакович Б. Г. Кенен Әзірбаев. –Алматы, 1961.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ және орыс музыкасының шығармашылық байланысы. – Алматы, 1962.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ совет музыкасы. –Москва, 1954. – 64 с.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының ән мәдениеті. –Алматы, Ғылым, 1966. 400 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының музыкалық мұрасы. –Алматы, Ғылым, 1979. – 184 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ эпосының музыкалық орындалуы. –Алматы, 1959.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақстанның халық әндері. –Алматы, 1955.
  • Ерзакович Б. Г. Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ халқының ән шығармашылығы. –Алматы, 1954.
  • Ерзакович Б. Г. Музыкальное искусство Казахстана. Краткий очерк. –Алма-Ата, 1962.
  • Ерзакович Б. Қазақ халқының ғашықтық әндері антологиясы. ¬–Алматы, Ғылым, 1994, 280 б.
  • Қазақ халқының аспаптық музыкасы. –Алматы, Ғылым, 1964. –246 б.

B. G. Erzakovich - researcher of Kazakh musical culture

Yıl 2024, Sayı: 118, 1 - 17, 30.06.2024
https://doi.org/10.59358/ayt.1444195

Öz

When describing the history of the birth, formation and development of muykal art in Kazakhstan, the name of the Honored Art Worker of the Kazakh SSR, corresponding member of the Academy of Sciences of the Kazakh SSR, Doctor of Art Sciences, Professor B. G. Erzakovich is involuntarily recalled. He is one of the first professionals who since the 30s of the XX century have been actively involved in Kazakh music, collector of folklore heritage, researcher and composer. He is a prominent musicologist who has studied the artistic system and genre features of folk song in depth. His basic research reflects the growth paths of Kazakh musicological science.
At the same time, B. G. Erzakovich is a talented composer who writes musical works in various genres. The article examines his research in various aspects and directions. The first direction is composer's creativity. Over the years, as a composer, he wrote a number of large and small works, published a collection of songs. Nevertheless, B. Erzakovich conducted significant research in the direction of collecting and recording folk songs.
The core of the article was the works of B. Erzakovich in the field of Kazakh musicology. It was based on monographic studies of the scientist "Song Culture of the Kazakh People," "Musical Heritage of the Kazakh People," "At the Origins of Kazakh Musicology," and other musical and ethnographic research.

Kaynakça

  • Ақан сері. Маңмаңгер. –Алматы: Өнер, 1988. – 96 б.
  • Брусиловский Е. Г. Заметки о казахской музыке //Литературный Казахстан. – 1938, N1.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ музыкатану ғылымының сағасында. –Алматы, Ғылым, 1987. – 176 б.
  • Ерзакович Б. Г. Кенен Әзірбаев. –Алматы, 1961.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ және орыс музыкасының шығармашылық байланысы. – Алматы, 1962.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ совет музыкасы. –Москва, 1954. – 64 с.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының ән мәдениеті. –Алматы, Ғылым, 1966. 400 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының музыкалық мұрасы. –Алматы, Ғылым, 1979. – 184 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ эпосының музыкалық орындалуы. –Алматы, 1959.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақстанның халық әндері. –Алматы, 1955.
  • Ерзакович Б. Г. Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ халқының ән шығармашылығы. –Алматы, 1954.
  • Ерзакович Б. Г. Музыкальное искусство Казахстана. Краткий очерк. –Алма-Ата, 1962.
  • Ерзакович Б. Қазақ халқының ғашықтық әндері антологиясы. ¬–Алматы, Ғылым, 1994, 280 б.
  • Қазақ халқының аспаптық музыкасы. –Алматы, Ғылым, 1964. –246 б.

Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ

Yıl 2024, Sayı: 118, 1 - 17, 30.06.2024
https://doi.org/10.59358/ayt.1444195

Öz

Қазақстандағы кәсіби музыка өнерінің туу, қалыптасу және даму жолдарын сөз еткенде Қазақ КСР-нің өнеріне еңбегі сіңген қайраткер, Қазақ КСР Ғылым академиясының корреспондент-мүшесі, өнертану ғылымдарының докторы, профессор Б. Г. Ерзаковичтің есімі ерекше еске оралады. Ол ХХ ғасырдың 30-жылдарынан бастап қазақ музыка өнеріне белсене араласып, фольклорлық мұраларды жинаушы, зерттеуші және композиторлық шығармашылықпен айналысқан алғашқы кәсіби мамандардың бірі. Халық әндерінің көркемдік жүйесі мен жанрлық ерекшеліктерін зерттеп, стиліне тереңдеген музыкатанушы. Оның қаламынан туған іргелі зерттеулері қазақ музыкатану ғылымының өсу жолдарын аңғартады.
Сонымен бірге Б. Г. Ерзакович ірілі-ұсақты жанрларда музыкалық шығармалар жазып, композиторлық қырынан да таныла білген талант иесі. Мақалада оның қазақ музыка өнеріне сіңірген еңбегі бірнеше салаларға жіктеліп қарастырылды. Алғашқысы – композиторлығы. Өмірінің әр жылдарында композитор ретінде бірқатар ірілі-ұсақты шығармалар жазып, әндер жинағын шығарды. Солай да болса Б. Ерзаковичтің жинаушылық, халық әндерін нотаға түсіру бағытындағы ізденістері елеулі болғандықтан бұл мәселелер де қамтылды.
Мақаланың өзегін Б. Ерзаковичтің қазақ музыкатану ғылымына қосқан еңбектері құрады. Оған ғалымның «Песенная культура казахского народа», «Музыкальное наследие казахского народа», «У истоков казахского музыкознания» атты монографиялық зерттеулері, музыкалық-этнографиялық бағыттағы басқа да ізденістері арқау болды.

Kaynakça

  • Ақан сері. Маңмаңгер. –Алматы: Өнер, 1988. – 96 б.
  • Брусиловский Е. Г. Заметки о казахской музыке //Литературный Казахстан. – 1938, N1.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ музыкатану ғылымының сағасында. –Алматы, Ғылым, 1987. – 176 б.
  • Ерзакович Б. Г. Кенен Әзірбаев. –Алматы, 1961.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ және орыс музыкасының шығармашылық байланысы. – Алматы, 1962.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ совет музыкасы. –Москва, 1954. – 64 с.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының ән мәдениеті. –Алматы, Ғылым, 1966. 400 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының музыкалық мұрасы. –Алматы, Ғылым, 1979. – 184 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ эпосының музыкалық орындалуы. –Алматы, 1959.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақстанның халық әндері. –Алматы, 1955.
  • Ерзакович Б. Г. Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ халқының ән шығармашылығы. –Алматы, 1954.
  • Ерзакович Б. Г. Музыкальное искусство Казахстана. Краткий очерк. –Алма-Ата, 1962.
  • Ерзакович Б. Қазақ халқының ғашықтық әндері антологиясы. ¬–Алматы, Ғылым, 1994, 280 б.
  • Қазақ халқының аспаптық музыкасы. –Алматы, Ғылым, 1964. –246 б.

B. G. Erzakovich - Kazak müzik kültürü araştırmacısı

Yıl 2024, Sayı: 118, 1 - 17, 30.06.2024
https://doi.org/10.59358/ayt.1444195

Öz

Kazakistan'da muykal sanatının doğum, oluşum ve gelişim tarihini anlatırken, Kazak SSR'nin Onurlu Sanat İşçisinin adı, Kazak SSR Bilimler Akademisinin ilgili üyesi, Sanat Bilimleri Doktoru, Profesör B. G. Er Zakovich istemeden geri çağrılır. XX yüzyılının 30'lu yıllarından beri folklor mirası koleksiyoncusu, araştırmacı ve besteci Kazak müziğine aktif olarak katılan ilk profesyonellerden biridir. Halk şarkısının sanatsal sistemini ve tür özelliklerini derinlemesine inceleyen tanınmış bir müzikologdur. Temel araştırmaları Kazak müzikoloji biliminin büyüme yollarını yansıtmaktadır Aynı zamanda B. G. Erzakovich, çeşitli türlerde müzik eserleri yazan yetenekli bir bestecidir. Makale araştırmasını çeşitli yönlerde ve yönlerde inceliyor. İlk yön bestecinin yaratıcılığıdır. Yıllar boyunca bir besteci olarak bir dizi büyük ve küçük eser yazdı, bir şarkı koleksiyonu yayınladı. Bununla birlikte, B. Erzakovich halk şarkıları toplama ve kaydetme yönünde önemli araştırmalar yaptı.
Makalenin özü Kazak müzikolojisi alanındaki B. Erzakovich'in eserleriydi. Bilim adamı "Kazak Halkının Şarkı Kültürü", "Kazak Halkının Müzikal Mirası", "Kazak Müzikolojisinin Kökenlerinde've diğer müzikal ve etnografik araştırmaların monografik çalışmalarına dayanıyordu.

Kaynakça

  • Ақан сері. Маңмаңгер. –Алматы: Өнер, 1988. – 96 б.
  • Брусиловский Е. Г. Заметки о казахской музыке //Литературный Казахстан. – 1938, N1.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ музыкатану ғылымының сағасында. –Алматы, Ғылым, 1987. – 176 б.
  • Ерзакович Б. Г. Кенен Әзірбаев. –Алматы, 1961.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ және орыс музыкасының шығармашылық байланысы. – Алматы, 1962.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ совет музыкасы. –Москва, 1954. – 64 с.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының ән мәдениеті. –Алматы, Ғылым, 1966. 400 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ халқының музыкалық мұрасы. –Алматы, Ғылым, 1979. – 184 б.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақ эпосының музыкалық орындалуы. –Алматы, 1959.
  • Ерзакович Б. Г. Қазақстанның халық әндері. –Алматы, 1955.
  • Ерзакович Б. Г. Қазан төңкерісіне дейінгі қазақ халқының ән шығармашылығы. –Алматы, 1954.
  • Ерзакович Б. Г. Музыкальное искусство Казахстана. Краткий очерк. –Алма-Ата, 1962.
  • Ерзакович Б. Қазақ халқының ғашықтық әндері антологиясы. ¬–Алматы, Ғылым, 1994, 280 б.
  • Қазақ халқының аспаптық музыкасы. –Алматы, Ғылым, 1964. –246 б.
Toplam 14 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Kazakça
Konular Kuzey-Batı (Kıpçak) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Tynysbek Konyratbay 0000-0003-3012-5966

Erken Görünüm Tarihi 27 Haziran 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2024
Gönderilme Tarihi 28 Şubat 2024
Kabul Tarihi 6 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Sayı: 118

Kaynak Göster

APA Konyratbay, T. (2024). Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ. Türkoloji(118), 1-17. https://doi.org/10.59358/ayt.1444195
AMA Konyratbay T. Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ. Türkoloji. Haziran 2024;(118):1-17. doi:10.59358/ayt.1444195
Chicago Konyratbay, Tynysbek. “Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ”. Türkoloji, sy. 118 (Haziran 2024): 1-17. https://doi.org/10.59358/ayt.1444195.
EndNote Konyratbay T (01 Haziran 2024) Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ. Türkoloji 118 1–17.
IEEE T. Konyratbay, “Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ”, Türkoloji, sy. 118, ss. 1–17, Haziran 2024, doi: 10.59358/ayt.1444195.
ISNAD Konyratbay, Tynysbek. “Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ”. Türkoloji 118 (Haziran 2024), 1-17. https://doi.org/10.59358/ayt.1444195.
JAMA Konyratbay T. Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ. Türkoloji. 2024;:1–17.
MLA Konyratbay, Tynysbek. “Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ”. Türkoloji, sy. 118, 2024, ss. 1-17, doi:10.59358/ayt.1444195.
Vancouver Konyratbay T. Б. Г. ЕРЗАКОВИЧ – ҚАЗАҚ МУЗЫКА МӘДЕНИЕТІ МЕН ТІЛІН ЗЕРТТЕУШІ. Türkoloji. 2024(118):1-17.