Principles for Condition Evaluation and Preservation of Wooden Material in Traditional Buildings

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 94 - 104, 31.01.2023

Papatya Seçkin

Öz

To pass down the traditional timber structures to the future generations, the protection, repair and maintenance of the building material is necessary. The protection of the material will protect the building element; the protection of the building element will ensure that the building remains standing. In this respect, the stages of determining condition and preserving of the building is extremely important. There are many techniques available to assist in assessing the strength of the material. Determining the
method to be used depends on knowing the material well and interpreting its properties well. As a result of the correct evaluation of the data obtained with the correct diagnosis, the most appropriate protection method or methods are determined. The original transfer of our traditional wooden heritage to the future will only be possible if all stages from diagnosis to protection are followed in line with the principles. In this study, the principles for the determination of the current condition and preservation of traditional wooden structures will be defined.

Anahtar Kelimeler

wooden material, heritage, diagnosis, deterioration, preservation

Geleneksel Yapılarda Ahşap Malzemenin Durum Tespiti ve Korunmasına Yönelik İlkeler

Öz

Geleneksel ahşap yapıların gelecek nesillere ulaşması, yapı malzemesinin korunmasını, onarımını ve bakımını gerektirir. Malzemenin korunması, yapı elemanının; yapı elemanının korunması ise yapının ayakta kalmasını sağlayacaktır. Bu bakımdan yapının mevcut malzeme durumunun tespiti
ve korunmasına dair aşamalar son derece önemlidir. Malzemenin sağlamlığına dair durumunudeğerlendirmede yardımcı olacak birçok teknik bulunmaktadır. Kullanılacak yöntemin belirlenmesi, malzemeyi iyi tanımaya ve özelliklerini iyi yorumlamaya bağlıdır. Doğru teşhis ile elde edilen verilerin doğru değerlendirilmesi sonucunda en uygun koruma yöntemi veya yöntemleri belirlenir. Geleneksel ahşap mirasının geleceğe özgün olarak aktarılması, ancak teşhisten korumaya giden tüm aşamaların ilkeler doğrultusunda takibi ile mümkün olabilecektir. Bu çalışmada, geleneksel ahşap yapıların mevcut durumunun tespitine ve korunmasına yönelik ilkeler tanımlanacaktır.

Anahtar Kelimeler

ahşap malzeme, miras, teşhis, bozulma, koruma

Kaynakça

• CRUZ, H., YEOMANS, D., TSAKANIKA, E., MACCHIONI, N., JORISSEN, A., TOUZA, M., MANNUCCI, M. ve LOURENÇO P. B., 2015. Guidelines for the on-site assessment of historic timber structures. International Journal of Architectural Heritage. (9), s. 277- 289.
• DIETSCH, P., FRANKE, S., FRANKE B., GAMPER, A. ve STEFAN, W., 2015. Methods to determine wood moisture content and their applicability in monitoring concepts. Journal of Civil Structural Health Monitoring. (5), s. 115-127.
• SEÇKİN, N. P., 2017. Tarihi ahşap yapıların değerlendirme ilkeleri. Vakıf Restorasyon Yıllığı. (15), s. 6-13.
• SHUGAR, A. N., DRAKE, B.L. ve KELLEY, G., 2021. Rapid identification of wood species using XRF and neural network machine learning. Scientific Reports. (11), 17533.
• SEÇKİN, N. P. ve DİRİ, A. C., 2014. Ahmet Ratıp Paşa Köşkü ahşap yapı elemanlarının mekanik dayanımlarına dair rapor. [fotoğraf] MSGSÜ Yapı Fiziği ve Malzeme Bilim Dalı, İstanbul.
• SEÇKİN, N. P., 2016. MSGSÜ Yapı Fiziği ve Malzeme Bilim Dalı Laboratuvarı arşivi. [fotoğraf] MSGSÜ Yapı Fiziği ve Malzeme Bilim Dalı, İstanbul.
• SEÇKİN, N. P., SEÇKİN, Y. Ç., ALANYURT, U., SAVAŞKAN, O. ve ÇOBAN, U., 2017. Üsküp Sultan Murad Cami ahşap yapı elemanlarının tahribatsız testlerle mevcut durum tespit raporu. [fotoğraf] MSGSÜ Yapı Fiziği ve Malzeme Bilim Dalı, İstanbul.
• SEÇKİN, N. P., 2018. Yıldız Sarayı Set Köşkü bağlantı koridoru ahşap yapı elemanlarının mevcut durum tespit raporu. [fotoğraf] MSGSÜ Yapı Fiziği ve Malzeme Bilim Dalı, İstanbul.
• SEÇKİN, N. P., ALANYURT, U. ve SAVAŞKAN, O., 2019. 19. yüzyıl rus mimari yapısı Katerina Köşkü örnekleminde ahşap yapı elemanları niteliklerinin tahribatsız test yöntemleriyle belirlenmesi, Bilimsel Araştırma Projesi Sonuç Raporu. [fotoğraf] MSGSÜ, İstanbul.
• SEÇKİN, N. P., PEŞMAN, E., ALANYURT, U. ve SAVAŞKAN, O., 2022. Geleneksel kırsal mimaride ahşap yapı detayları - 1, Doğu Karadeniz bölgesi örneği Bilimsel Araştırma Projesi gelişme raporu. [fotoğraf] MSGSÜ Yapı Fiziği ve Malzeme Bilim Dalı, İstanbul.
• SEÇKİN, N. P., 2022. Ahmet Ratıp Paşa Köşkü ahşap yapı elemanlarının mekanik dayanım ve mevcut durumlarının tespitine dair malzeme raporu. [fotoğraf] MSGSÜ Yapı Uygulama ve Araştırma Merkezi, İstanbul.