Araştırma Makalesi
ABD’nin İmparatorluk Yönelimi Bağlamında Asya-Pasifik Politikası ve Çin: Trump Doktrini Üzerinden Bir Okuma
Öz
Soğuk Savaş’ın sona ermesi, tek kutuplu Yeni Dünya Düzeni’nin ortaya çıkmasına yol açmış ve bu düzen, bir Amerikan Düzeni olarak şekillenmiştir. Ancak Soğuk Savaş sonrasında ABD’nin yaptığı operasyonlar, uluslararası toplumun tepkisini çekmiş ve güç dengesi arayışlarına sebep olmuştur. Bu bağlamda Çin’in öncülük ettiği stratejik ittifakların, Pekin’i bir çekim merkezine dönüştürdüğü görülmektedir. Bu durum, Çin’in yeni hegemon aktöre dönüşebileceğinin tartışılmasına yol açmıştır. Bu tartışmalar sebebiyle Washington, küresel liderliğinin sürdürülebilirliğine ilişkin endişe duymuştur. Söz konusu endişenin dış politikaya yansıması anlamında, Trump Doktrini olarak da tanımlanan Trump döneminin ilk Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi oldukça önemlidir. Bu makalede de Trump Doktrini üzerinden ABD’nin Asya-Pasifik ve Çin politikası ele alınmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- “About”, Shangai Cooperation Organization, http://eng.sectsco.org/about_sco/, (Date of Accession: 23.03.2018). AKÇAY, Engin-Özdemir Akbal, “ABD Güvenlik Politikasında Söylem ve Pratik”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 2013, p. 7-29. AKGÜN, Birol, “Çin İzlenimleri, Bir Ejderin Ayak Sesleri”, Stratejik Düşünce Enstitüsü, http://www.sde.org.tr/tr/kose–yazilari/611/cin–izlenimleri–i–ejderin–ayak–sesleri.aspx, (Date of Accession: 24.04.2018). ATAGENÇ, Ömer, “Çin ve Hindistan’ın Deniz Stratejisi ve Hint Okyanusu’nda Güç Mücadelesi”, Bilge Strateji, 4(6), 2012, p. 135-167. BAŞARAN, Doğacan, Uluslararası Güç İlişkileri Bağlamında İkinci Dünya Savaşı Sonrası Hegemonik Mücadelelerin İncelenmesi. Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Unpublished Master Thesis), Giresun 2017. BEESON, Mark, “American Hegemony and Regionalism: The Rise of East Asia and the End of the Asia-Pacific”, Geopolitics, 11(4), 2006, p. 541-560. BRICS, http://BRICS6.itamaraty.gov.br/media2/press-releases/214-sixth-BRICS-summit-fortaleza-declaration, (Date of Accession: 19.03.2018). BRZEZINSKI, Zbigniew, Büyük Satranç Tahtası, trans. Yelda Türedi, İnkılap Yayınları, Ankara 2014. CASARINI, Nicolo, “When All Roads Lead to Beijing: Assessing China’s New Silk Road and Its implications for Europe” The International Spectator, 51(4), 2016, p. 95-108. ÇELİK, Kadir Ertaç-Mehmet Seyfettin Erol, “Aralık 2017 Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi Bağlamında ABD’nin Karadeniz Politikası ve Türkiye” KARAM, 15(60), Spring 2018, p. 100-124. ÇİFTÇİ, Kemal, “Soğuk Savaş Sonrasında ABD: Rızaya Dayalı Hegemonyadan İmparatorluk Düzenine” ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 2009, p. 203-219. ÇOLAKOĞLU, Selçuk, “Şhangay İşbirliği Örgütü’nün Geleceği ve Çin”, Uluslararası İlişkiler, 1(1), Spring 2004, p.173-197. DEDEKOCA, Ersin, “Güçlenerek Artan Japonya-ABD İlişkileri”, Academia, https://bit.ly/2Hv5boi, (Date of Accession: 26.01.2018). EKŞİ, Muharrem, “The Bush Administration Fiasco from Hegemony to Empire and The Obama Restoration”, Bilge Strateji, 2(2), Spring 2010, p. 115-136. EROL, Mehmet Seyfettin, “Orta Asya’da Güvenlik Sorunları”, Türkiyat Araştırmaları, 1(1), 2004, p. 85-112. FOSTER, John Bellamy, Emperyalizmin Yeniden Keşfi, trans. Çiğdem Çidemli, Divan Yayıncılık, İstanbul 2008. FUKUYAMA, Francis, “The End of History”, National Interest, 16, 1998, p. 3-18. GLOSNY, Michael A., China and the BRICS: A Real (But Limited) Partnership in a Unipolar World. Polity, 42(1), 2010, s. 100-129. HALILOV, Fuad, “Amerika Çin Etrafındaki Çemberi Daraltıyor”, Tasam, http://www.tasam.org/tr-TR/Icerik/4931/amerika_cin_etrafindaki_cemberi_daraltiyor, (Date of Accession: 26.01.2018). HARDT, Michael-Antonio Negri, İmparatorluk, trans. Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2012. HOOK, Stephen W.-John Speiner, Amerikan Dış Politikası İkinci Dünya Savaşından Günümüze, trans. Özge Zihnioğlu, İnkılap Kiyabevi Yayınları, İstanbul 2016. HOWE, Stephen, İmparatorluk, trans. Sinem Gül, Dost Yayınevi, Ankara 2002. IKKENBERRY, John Gilford, “The Illusion of Geopolitics: The Enduring Power of the Lıberal Order” Foreign Affairs, 93, 2004, p. 80-90. KARAGÖZ YERDELEN, Betül, “Birleşmiş Milletler’in 70. Yılında Devletlerin İnsani Sorumluluğu ve İnsani Müdahale Sorunsalı”, Küresel Yönetişim, Güvenlik ve Aktörler: 70. Yılında BM, Tasam Yayınları, İstanbul 2016, p. 51-63. KAVUNCU, Sibel, “Nükleer Silahsızlanma Yolunda START Süreci”, Bilge Strateji, 5(8), Spring 2013, p. 119-148. KEYVAN, Özlem Zerrin, “İpek Yolu Projesinde Türkiye’nin Yeri ve Önemi”, ANKASAM, https://ankasam.org/ipek-yolu-projesinde-turkiyenin-yeri-onemi/, (Date of Accession: 02.09.2018). MITTER, Rana, Modern Çin, trans. İnci Öztürk, Dost Yayınevi, Ankara 2012. MONGIA, Radhika, “The Global Political Economy and China”, Defence and Diplomacy, 3(2), 2004, p. 41-53. ÖZDAŞLI, Esme, “Çin ve Rusya Federasyonu’nun Perspektifinden Şanghay İşbirliği Örgütü” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 2012, p. 108-122. ÖZKAN, Abdullah, 21. Yüzyılda ABD’nin Küresel Stratejileri, Tasam Yayınları, İstanbul 2006. PRASAD, Kailash K., “The Limits of Hegemony: China’s Troubled Assertiveness in the Asia Pacific”, Georgetown Journal of International Affairs, 4 November 2014, p. 63-78. SINGH, Gosal Anthara, China’s Soft Power Projection Across the Oceans, Maritime Affairs: Journal of National Maritime Foundation of India, 12(1), 2016, p. 25-37. SUMMERS, Tim, “China’s ‘New Silk Roads’: Sub-National Regions and Networks of Global Political Economy”, The World Querterly, 37(9), 2016, p. 1628-1643. The White House, National Security Strategy of the United States of America, December 2017, https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2017/12/NSS-Final-12-18-2017-0905.pdf, (Date of Accession: 22.03.2018). TUNÇ, Hakan, Wallerstein’e Göre Modern Dünya-Sistemi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Unpublished Master Thesis), İstanbul 2010. TURAN, Sibel, “Değişen Dengeler Işığında Orta Asya’daki Küresel ve Bölgesel Güç Odakları Üzerine Bir İnceleme”, II. Sosyal Bilimciler Kongresi, http://www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-319-2014081424sosbilkongre71.pdf, (Date of Accession: 29.07.2019), p. 858-873. TÜYSÜZOĞLU, Göktürk, “Çok Kutupluluk Tartışmaları ve Karadeniz Havzası’nın Bölgesel Görünümü”, Akademik İncelemeler Dergisi¸ 8(3), 2013, p. 241-273. WALLERSTEIN, Immanuel, “The World-System after the Cold War”, Journal of Peace Research, 30(1), 1993, p. 1-6. WASSERSTROM, John N., 21. Yüzyılda Çin: Çin Hakkında Bilmek İstediğiniz Her Şey, trans. Hür Güldü, İletişim Yayınları, İstanbul 2011. YİĞENOĞLU, Kaan, “İkinci Dünya Savaşı’ndan Günümüze Değişen Güç Dengeleri ve ABD’nin Pasifik Bölgesi Stratejisi: Trans-Pasifik Ortaklığı”. Akademik Bakış Dergisi, 58, 2011, p. 327-341.
Yıl 2019,
Cilt: 3 Sayı: 2, 34 - 54, 27.12.2019
Öz
The end of the Cold War led to a unipolar New World Order under the American leadership. However, the USA military interventions attracted negative reactions from international society, prompting a search for the balance of power against USA. It has been observed that China’s strategical coalitions it guides, has turned Beijing into a centre of attraction. Experts began to discuss China as a new hegemonic actor. In this regard, the National Security Strategy Document of the Trump Administration which is also referred to as the Trump Doctrine reflects the US concerns. The article analyses the USA foreign policy towards APAC and China based on this doctrine.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- “About”, Shangai Cooperation Organization, http://eng.sectsco.org/about_sco/, (Date of Accession: 23.03.2018). AKÇAY, Engin-Özdemir Akbal, “ABD Güvenlik Politikasında Söylem ve Pratik”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22), 2013, p. 7-29. AKGÜN, Birol, “Çin İzlenimleri, Bir Ejderin Ayak Sesleri”, Stratejik Düşünce Enstitüsü, http://www.sde.org.tr/tr/kose–yazilari/611/cin–izlenimleri–i–ejderin–ayak–sesleri.aspx, (Date of Accession: 24.04.2018). ATAGENÇ, Ömer, “Çin ve Hindistan’ın Deniz Stratejisi ve Hint Okyanusu’nda Güç Mücadelesi”, Bilge Strateji, 4(6), 2012, p. 135-167. BAŞARAN, Doğacan, Uluslararası Güç İlişkileri Bağlamında İkinci Dünya Savaşı Sonrası Hegemonik Mücadelelerin İncelenmesi. Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Unpublished Master Thesis), Giresun 2017. BEESON, Mark, “American Hegemony and Regionalism: The Rise of East Asia and the End of the Asia-Pacific”, Geopolitics, 11(4), 2006, p. 541-560. BRICS, http://BRICS6.itamaraty.gov.br/media2/press-releases/214-sixth-BRICS-summit-fortaleza-declaration, (Date of Accession: 19.03.2018). BRZEZINSKI, Zbigniew, Büyük Satranç Tahtası, trans. Yelda Türedi, İnkılap Yayınları, Ankara 2014. CASARINI, Nicolo, “When All Roads Lead to Beijing: Assessing China’s New Silk Road and Its implications for Europe” The International Spectator, 51(4), 2016, p. 95-108. ÇELİK, Kadir Ertaç-Mehmet Seyfettin Erol, “Aralık 2017 Ulusal Güvenlik Strateji Belgesi Bağlamında ABD’nin Karadeniz Politikası ve Türkiye” KARAM, 15(60), Spring 2018, p. 100-124. ÇİFTÇİ, Kemal, “Soğuk Savaş Sonrasında ABD: Rızaya Dayalı Hegemonyadan İmparatorluk Düzenine” ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 5(10), 2009, p. 203-219. ÇOLAKOĞLU, Selçuk, “Şhangay İşbirliği Örgütü’nün Geleceği ve Çin”, Uluslararası İlişkiler, 1(1), Spring 2004, p.173-197. DEDEKOCA, Ersin, “Güçlenerek Artan Japonya-ABD İlişkileri”, Academia, https://bit.ly/2Hv5boi, (Date of Accession: 26.01.2018). EKŞİ, Muharrem, “The Bush Administration Fiasco from Hegemony to Empire and The Obama Restoration”, Bilge Strateji, 2(2), Spring 2010, p. 115-136. EROL, Mehmet Seyfettin, “Orta Asya’da Güvenlik Sorunları”, Türkiyat Araştırmaları, 1(1), 2004, p. 85-112. FOSTER, John Bellamy, Emperyalizmin Yeniden Keşfi, trans. Çiğdem Çidemli, Divan Yayıncılık, İstanbul 2008. FUKUYAMA, Francis, “The End of History”, National Interest, 16, 1998, p. 3-18. GLOSNY, Michael A., China and the BRICS: A Real (But Limited) Partnership in a Unipolar World. Polity, 42(1), 2010, s. 100-129. HALILOV, Fuad, “Amerika Çin Etrafındaki Çemberi Daraltıyor”, Tasam, http://www.tasam.org/tr-TR/Icerik/4931/amerika_cin_etrafindaki_cemberi_daraltiyor, (Date of Accession: 26.01.2018). HARDT, Michael-Antonio Negri, İmparatorluk, trans. Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2012. HOOK, Stephen W.-John Speiner, Amerikan Dış Politikası İkinci Dünya Savaşından Günümüze, trans. Özge Zihnioğlu, İnkılap Kiyabevi Yayınları, İstanbul 2016. HOWE, Stephen, İmparatorluk, trans. Sinem Gül, Dost Yayınevi, Ankara 2002. IKKENBERRY, John Gilford, “The Illusion of Geopolitics: The Enduring Power of the Lıberal Order” Foreign Affairs, 93, 2004, p. 80-90. KARAGÖZ YERDELEN, Betül, “Birleşmiş Milletler’in 70. Yılında Devletlerin İnsani Sorumluluğu ve İnsani Müdahale Sorunsalı”, Küresel Yönetişim, Güvenlik ve Aktörler: 70. Yılında BM, Tasam Yayınları, İstanbul 2016, p. 51-63. KAVUNCU, Sibel, “Nükleer Silahsızlanma Yolunda START Süreci”, Bilge Strateji, 5(8), Spring 2013, p. 119-148. KEYVAN, Özlem Zerrin, “İpek Yolu Projesinde Türkiye’nin Yeri ve Önemi”, ANKASAM, https://ankasam.org/ipek-yolu-projesinde-turkiyenin-yeri-onemi/, (Date of Accession: 02.09.2018). MITTER, Rana, Modern Çin, trans. İnci Öztürk, Dost Yayınevi, Ankara 2012. MONGIA, Radhika, “The Global Political Economy and China”, Defence and Diplomacy, 3(2), 2004, p. 41-53. ÖZDAŞLI, Esme, “Çin ve Rusya Federasyonu’nun Perspektifinden Şanghay İşbirliği Örgütü” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 2012, p. 108-122. ÖZKAN, Abdullah, 21. Yüzyılda ABD’nin Küresel Stratejileri, Tasam Yayınları, İstanbul 2006. PRASAD, Kailash K., “The Limits of Hegemony: China’s Troubled Assertiveness in the Asia Pacific”, Georgetown Journal of International Affairs, 4 November 2014, p. 63-78. SINGH, Gosal Anthara, China’s Soft Power Projection Across the Oceans, Maritime Affairs: Journal of National Maritime Foundation of India, 12(1), 2016, p. 25-37. SUMMERS, Tim, “China’s ‘New Silk Roads’: Sub-National Regions and Networks of Global Political Economy”, The World Querterly, 37(9), 2016, p. 1628-1643. The White House, National Security Strategy of the United States of America, December 2017, https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2017/12/NSS-Final-12-18-2017-0905.pdf, (Date of Accession: 22.03.2018). TUNÇ, Hakan, Wallerstein’e Göre Modern Dünya-Sistemi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Unpublished Master Thesis), İstanbul 2010. TURAN, Sibel, “Değişen Dengeler Işığında Orta Asya’daki Küresel ve Bölgesel Güç Odakları Üzerine Bir İnceleme”, II. Sosyal Bilimciler Kongresi, http://www.bilgesam.org/Images/Dokumanlar/0-319-2014081424sosbilkongre71.pdf, (Date of Accession: 29.07.2019), p. 858-873. TÜYSÜZOĞLU, Göktürk, “Çok Kutupluluk Tartışmaları ve Karadeniz Havzası’nın Bölgesel Görünümü”, Akademik İncelemeler Dergisi¸ 8(3), 2013, p. 241-273. WALLERSTEIN, Immanuel, “The World-System after the Cold War”, Journal of Peace Research, 30(1), 1993, p. 1-6. WASSERSTROM, John N., 21. Yüzyılda Çin: Çin Hakkında Bilmek İstediğiniz Her Şey, trans. Hür Güldü, İletişim Yayınları, İstanbul 2011. YİĞENOĞLU, Kaan, “İkinci Dünya Savaşı’ndan Günümüze Değişen Güç Dengeleri ve ABD’nin Pasifik Bölgesi Stratejisi: Trans-Pasifik Ortaklığı”. Akademik Bakış Dergisi, 58, 2011, p. 327-341.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Siyaset Bilimi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 8 Ağustos 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 3 Sayı: 2 |
