Opinions of Social Studies Teachers on School-based Professional Development Program: İzmir Province Sample

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 2, 1929 - 1947, 28.08.2024

Aslı Avcı Akçalı , Ali Özlü

https://doi.org/10.51460/baebd.1525067

Öz

Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Okul Temelli Mesleki Gelişim Programına Yönelik Görüşleri: İzmir İli Örneği

Öz

Öğretmenlerin mesleki gelişim programlarına katılımı, eğitim sistemlerinin sürekli iyileştirilmesi ve öğrencilerin daha etkili bir şekilde öğrenmelerine olanak tanıyan önemli bir unsurdur. Mesleki gelişim, öğretmenlerin pedagojik bilgi ve becerilerini güçlendirmelerini, yeni öğretim metotlarına ve teknolojik gelişmelere ayak uydurmalarını sağlamaktadır. Ancak bu programların etkisinin ortaya konması ve geliştirilebilmeleri noktasında öğretmenlerin programlara dair bakış açılarının ortaya konması önem arz etmektedir. Bu bağlamda yapılan araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin okul temelli mesleki gelişim programlarına yönelik görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden olgubilim desenine dayanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu İzmir ilinde görev yapan sosyal bilgiler öğretmenleri oluşturmaktadır. Çalışma grubunun belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Bu doğrultuda çalışma grubunda 24 sosyal bilgiler öğretmeni yer almıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma kapsamında öğretmenler okul temelli mesleki gelişim programlarına yönelik olumlu yönde görüşlerini belirtmişlerdir. Okul temelli mesleki gelişim programının öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarının giderilmesinde, mesleki gelişime katkı sağlamada, kurum ve mesleki aidiyet gelişiminde, meslektaş etkileşiminde ve çevre ile etkileşimde olumlu etkileri ve katkıları olduğu ifade edilmiştir. Araştırma sonuçları doğrultusunda öğretmen katılımını artırmak için farkındalık oluşturulması, programın esnekliğinin artırılması, eğitici kapasitesinin geliştirilmesi, öğrenci başarısı ve eğitim kalitesinin izlenmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sosyal bilgiler, öğretmen eğitimi,, Okul Temelli Mesleki Gelişim Programı

Etik Beyan

Bu makale 1. yazar danışmanlığında 2. yazar tarafından hazırlanan ve DEU Eğitim Bilimler Enstitüsü tarafından 17.04.2024 tarihinde kabul edilen yüksek lisans tezine dayalı olarak oluşturulmuştur.

Kaynakça

• Altun, B. (2020). Sürdürülebilir öğretmen gelişimi: Mesleki öğrenme toplulukları. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Coşkun, İ. (2022). MEB tarafından uzaktan eğitim yoluyla verilen hizmet içi eğitim programlarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesine dönük öneriler. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (4th ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çetintürk, N., & Yücel Toy, B. (2021). İlk ve ortaokul öğretmenleri ve yöneticilerinin okul temelli mesleki gelişime yönelik görüşleri. Kesit Akademi Dergisi, 7(26), 161-181.
• Çoban, Ö. (2019). Öğretmenlerin motivasyon düzeylerinin mesleki gelişime yönelik görüşleri bakımından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• DeakinCrick, R. (2008). Key competencies for education in a european context: Narratives of accountability or care. European Educational Research Journal, 7(3), 311–318.
• Demirkol, M. (2010). İlköğretim okullarında öğretmenlere yönelik okul-temelli hizmet içi eğitim etkinliklerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 40(188), 158-173.
• Deniz, L., Sarıdaş, G., Araç, İ., Çelikel, Ö. F., & Tayfur, M. F. (2017). Yerelleşme kapsamında öğretmenlerin okul temelli mesleki gelişiminde okul ortamlarını değerlendirmeleri. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (59), 400-423.
• European Commission (2013). Supporting teacher competence development for better learning outcomes. http://ec.europa.eu/education/policy/school/doc/teachercomp_en.pdf
• Hoşgörür, V., Kılıç, Ç., & Dündar, H. (2002). Kırıkkale üniversitesi sınıf öğretmenliği programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine karşı tutumları. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, (16)16, 91-100.
• Kaya, S. & Kartallıoğlu, S. (2010). Okul temelli mesleki gelişim modeline yönelik koordinatör görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 115-130.
• Kösterelioğlu, İ.,& Akın Kösterelioğlu, M. (2008). Okul temelli mesleki gelişim çalışmalarının okullarda öğrenen örgüt kültürü oluşturmaya katkısı. SAÜ Fen Edebiyat Dergisi, 3, 243-255.
• MEB (2006). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
• MEB (2007). Okul temelli mesleki gelişim okul yöneticisi ve öğretmenler için mesleki gelişim kılavuzu. Ankara: MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü.
• MEB (2008). Öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlikleri. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Miles M.B. & Huberman A.M. (1994). An expanded source book oualitative data analysis. California: Sage Publications.
• OECD (2009). Creating effective teaching and learning environments: First results from TALIS. Paris: OECD Publications. http://www.oecd.org/dataoecd/ 17/51/43023606.pdf
• MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (2010). Okul yöneticileri ve öğretmenler için okul temelli mesleki gelişim kılavuzu. Ankara. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/06153206_otmg_kYlavuz.pdf
• Rychen, D.S. & Salganik, L.H. (2003). Key competencies for a successful life and a well-functioning society. Göttingen: Hogrefe & Huber.
• Şahin, M., Şahin, S., Akyol, C. & Sucuoğlu, H. (2022a). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki gelişimine ilişkin görüşler. Journal of Human Sciences, 19(4), 680-692.
• Şahin, M., Şahin, S., Akyol, C. & Sucuoğlu, H. (2022b). Tarih öğretmenlerinin mesleki gelişim eğitim programına ilişkin görüşleri. Journal of Human Sciences, 19(4), 683-702.
• Uğurlu, C. & Polat, S. (2011). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35 (1), 68-74. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• YÖK (Yükseköğretim Kurulu) (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/AA_Sunus_%20Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf
• Yüksel, İ.,& Adıgüzel, A. (2012). Öğretmenlerin okul temelli mesleki gelişim modeline ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi. Mukaddime, (6), 117-134.