İskilip walnuts genotypes

Yıl 2014, Cilt: 43 Sayı: 1-2, 9 - 17, 05.05.2015

Turan Karadeniz , Mustafa Serdar Çorumlu

Öz

This selection study was carry out to determine the promising walnut genotypes, during the two years between 2005–2012 in İskilip (Çorum). In this study, amount 30 000 walnut types were observed and 120 genotypes evaluated and 18 walnut genotypes selected from these 120 genotypes. Selected genotypes fruit weight ranged between 9.52 and 16.82 g, kernel weight ranged between 4.12 g and 8.72 g. Kernel percentage ranged between 39.69% and 62.24%, The shell thickness of the selected genotypes varied between 1.44 mm and 2.36 mm, shape index 1.04–1.23, protein 14.11 and 20.72%, total oil 57.78 and 67.82. In the selected genotypes, ratios of lateral buds carrying female flower were found between 25% and 100%, first leafing time was between April 16–May 15.

Anahtar Kelimeler

iskilip, selection, breeding, walnut, genotype

İskilip ceviz genotipleri

Öz

Bu araştırma 2005–2012 yılları arasında İskilip (Çorum) yöresinde yetiştirilen ceviz popülasyonu içinden üstün karakterli ceviz genotiplerini seçmek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla, yaklaşık 30 000’den fazla ceviz ağacı incelenerek, 120 ağaçtan meyve örneği alınmış ve meyve özellikleri bakımından önemli görülen 18 ceviz genotipi ümitvar görülerek seçilmiştir. Seçilen ceviz genotiplerinin meyve ağırlığı 9.52–16.82 g arasında; iç ağırlığı 4.12–8.72 g; iç oranı %39.69–62.24; kabuk kalınlığı 1.44–2.36 mm, meyve şekil indeksi 1.04–1.23, protein %14.11–20.72, toplam yağ %57.78–67.82 arasında değişmiştir. Seçilen genotipler 16 Nisan ile 15 Mayıs arasında yapraklanmakta, dişi çiçek oluşturan yan tomurcuk oranı %25–100 arasında değişmektedir.

Anahtar Kelimeler

iskilip, seleksiyon, ıslah, ceviz, genotip

Kaynakça

• Akça, Y. ve S. M. Şen, 1992. Yeşil Kabuklu (Kalli) Cevizlerde Meyve Boyutları ile Bazı Önemli Seleksiyon Kriterleri Arasındaki İlişkiler. Y.Y.Ü. Ziraat Fak. Der. 2/2:77–83
• Anonim, 2014. FAO. (http://faostat.fao.org)
• Anonim, 2014. (http://blog.milliyet.com.tr)
• Andrienko, M. V., F. Zatokovoy and L. F. Satina, 1990. Walnut in the Ukraine. Acta Hort. 284, p. 339–342
• Aşkın, M. A. ve A. Gün, 1995. Çameli ve Bozkurt Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Adana, Cilt I, s.461–463.
• Beyhan, Ö., 1993. Darende Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. (Basılmamış Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniv. Fen Bil. Enst., Van.
• Çelebioğlu, G., Y. Ferhatoğlu and M. Burak, 1988. Selection and Plantation of Walnuts in Turkey. International Conf. on Walnuts. Atatürk Central Hort. Res. Inst. September, Yalova 19–23, 83–87 p.
• Germain, E., 1997. Genetic İmprovement of the Persian Walnut (Juglans regia L.). Acta Hort. 442:21–31.
• Gumenyuk, Y. V. and I. G. Komanıch, 1985. Breeding Value of Early Walnut Varieties. Plant Breed. Abst., Vol:55, No:11, 985;8993.
• Gün, A., 1998. Küçük Menderes Havzası Cevizlerinin (J. regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerine Araştırmalar (Basılmamış Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Karadeniz, T. ve T. Şahinbaş, 1996. Çatak’ta Yetiştirilen Cevizlerin (Juglans regia L.) Meyve Özellikleri ve Ümitvar Tiplerin Seçimi. Fındık ve Diğer Sert Kabuklu Meyveler Sempozyumu. Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Samsun, s:317–323.
• Karadeniz, T. ve Z. S. Çelik, 2000. Erciş ve Muradiye’de (Van) Yetiştirilen Cevizlerin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 15(3):7–15.
• Karadeniz, T., 2003. Doğu Karadeniz Bölgesi Ceviz Yetiştiriciliğinin Genel Durumu Ve Bölgede Yetiştirilen Cevizlerin Meyve Özellikleri. Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 18(1):14–18
• Karadeniz, T., 2007. Harşit Vadisinde Yetiştirilen Cevizlerin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. Türkiye V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Cilt:1, S:631–637.
• Karadeniz, T., 2011. Ordu Yöresinde Yetiştirilen Ceviz Genotiplerinin (Juglans regia L.) Seleksiyonu. Ordu Üniversitesi, Bil. Tek. Dergisi 1(1):64–72
• Kornienko, N. A., 1974. Types of Dichogamy in Walnut. Plant Breed. Abst. 48(6):489
• Kutluk, H. ve B. Aytuğ, 2001. Cevizin (Juglans L.) Orijini. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu, 5–8 Eylül, Tokat. s:25–31.
• Oğuz, H. İ., 1997. Ermenek Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar. (Basılmamış Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. (Doktora Tezi). Bahçe Kült. Araştırma ve Eğitim Merkezi, Yalova.
• Özkan, Y., 1993. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Basılmamış Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Paunovic, S. A., 1990. The Walnut Cultivars Selected From Indigenous Population Of Juglans regia L. In Sr Serbia, Sfr Yugoslavia. Acta Hort. 284:135–142
• Pieklo, A. and A. Czynezyk, 1990. Evaluation of Selected Types of Walnuts in Poland. Acta Hort. 284:143–144
• Revin, A. A., 1990. Selection of Walnut Varieties in Crimea. Acta Hort. 284:157–165
• Schonberg, G., 1984. Result and Experience In Walnut Cultivation. Hort. Abst. Vol:54, No:12.861–8956
• Serr, E. F., 1962. Selecting Suitable Walnut Varieties. California Agricultural Experiment Station, Leaf 144, Davis, California.
• Solar, A., 1990. Phenological and Pomological Characteristics of Walnut Culltivars in Northeastern Slovenia. Acta. Hort. 284:167–173
• Şen, S. M., 1980. Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Basılmamış Doçentlik Tezi), Atatürk Üni. Zir. Fak. Bahçe Bit. Böl. Erzurum.
• Şen, S. M., 1984. Cevizlerde (Juglans regia L.) Meyve ve İç Ağırlıkları ile Öteki Bazı Meyve Kalite Faktörleri Arasındaki İlişkiler. Doğa Bilim Dergisi 8(3):300–311
• Şen, S. M., 1986. Ceviz Yetiştiriciliği. Eser Matbaası, Samsun, 230 s.
• Şen, S. M., 1988. Anatolia is a Walnut Garden. Internotional Cong. on Walnuts. Atatürk Central Hort. Res. Inst. September, Yalova 19–23.
• Tomas, D. F., 1990. Selection of Spanish Walnuts (Juglans regia L.). Acta Hort. 284:111–124
• Tsurkan, I. P. and L. A. Melnichenko, 1990. Short Review of English Walnut Variety Investigation in Moldavia. Acta Horticulturae 284:187–190
• Yarılgaç, T., 1997. Gevaş Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar. (Basılmamış Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üni., Fen Bil. Enst., Van.