The determination of nitrogen and sulphur applications on yield and some quality criteria of onion (Allium cepa L.)

Yıl 2017, Cilt: 46 Sayı: 1, 21 - 30, 06.03.2017

Barış Albayrak Ömer Lütfü Elmacı

Öz

Turkey is an important country on onion production in the world. Yield and bulb size are the most important things can be increased by fertilization in marketable onion production. This study was conducted to determine the effects of increasing doses of nitrogen (0, 5, 10 and 20 kg da⁻¹), sulphur (0, 2.5, 5 and 10 kg da⁻¹) and their combined applications on onion yield and some quality criteria (twin bulbing, height and diameter of onion bulb). The study was conducted in the trial areas of Atatürk Horticultural Central Research Institute in Yalova in 2012 and 2013. Yield was significantly affected by applied nitrogen. The optimum nitrogen dose was calculated as 13 kg N da⁻¹ to harvest 3850 kg da⁻¹ yield. A high correlation was found between the nitrogen dose and yield (R²=0.82). Onion bulb diameter was also affected by applied nitrogen like yield. The highest diameter was obtain from 13 kg N da⁻¹ application. The diameter was measured 10.3 cm and 11.5 cm first and second year respectively. The effect of N–S fertilization on twin bulbing and bulb height were statistically nonsignificant. The rates of twin bulbing at 2012 and 213 were determined between 2.21–9.84% (N₀S₂.₅–N₂₀S₁₀) and 2.46–4.54% (N₅S₂.₅–N₂₀S₀) respectively. The height of onion bulb were changed 5.65 to 6.49 (N₀S₅–N₂₀S₂.₅) cm in the first year and 6.32 to 7.26 (N₀S₅–N₂₀S₂.₅) cm in the second year.

Anahtar Kelimeler

onion, nitrogen, sulphur, yield, twin bulbing, bulb diameter, bulb height

Soğanda (Allium cepa L.) azot ve kükürt uygulamalarının verim ve bazı kalite kriterleri üzerine etkisinin belirlenmesi

Öz

Türkiye kuru soğan üretimi bakımından dünyada önemli ülkelerden birisidir. Pazarlanabilir soğan üretiminde yüksek verim ve homojen baş büyüklüğü en önemli kriterler olup, gübreleme ile arttırılabilmektedirler. Bu çalışma, soğanda artan dozlarda azot (0, 5, 10 ve 20 kg da⁻¹) ve kükürdün (0, 2.5, 5 ve 10 kg da⁻¹) birlikte uygulamalarının verim ve bazı kalite kriterleri (ikiz baş oluşumu, soğan başlarının yükseklik ve çapı) üzerine etkisini belirlemek amacıyla 2012 ve 2013 yıllarında Yalova’da Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü deneme alanlarında yürütülmüştür. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, azotun verim üzerine etkisi önemli bulunmuştur. Dekara 3850 kg verim için 13 kg N da⁻¹ dozunun ekonomik doz olabileceği saptanmıştır. Azot dozu ile verim arasında yüksek oranda ilişki belirlenmiştir (R²=0.82). Soğan başlarının çapı da azot artışıyla artmış; ilk yıl 10.3 cm ikinci yıl 11.5 cm olan en büyük çap 10 kg N da⁻¹ dozunda elde edilmiştir. Gübre uygulamalarının soğan başlarının yüksekliği ve ikiz baş oluşumu üzerine etkisi ise önemsiz bulunmuştur. Soğan başlarında ikiz baş oluşum oranları; ilk yılda %2.21–9.84 (N₀S₂.₅–N₂₀S₁₀), ikinci yılda ise %2.46–4.54 (N₅S₂.₅–N₂₀S₀) arasında belirlenmiştir. Soğan başlarının yükseklikleri ise yıllara göre sırasıyla 5.65–6.49 (N₀S₅–N₂₀S₂.₅) ve 6.32–7.26 (N₀S₅–N₂₀S₂.₅) cm arasında değişmiştir.

Anahtar Kelimeler

soğan, azot, kükürt, verim, ikiz baş, baş çapı, baş yüksekliği

Kaynakça

• Abbey, L., D. C. Joyce, and B. Smith, 2002. Genotype, Sulphur Nutrand Dry Matter Production of Spring Onion. Journal of Horticultural Science and Biotechnology 7(3):340–345.
• Aksoy, M., 2010. Kanser ve Beslenme, Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyabetik Bölümü. http://www.ukdk.org/pdf/kitap/14. pdf (Erişim Tarihi: 4 Ocak 2010).
• Aksöz, İ., 1972. Zirai Ekonomiye Giriş. Zirai İşletmecilik Genel Kısım. Atatürk Üniversitesi Yayın No: 15, 298 s.
• Al–Fraihat, A. H., 2009. Effect of Different Sulphur and Nitrogen Fertilizer Levels on Growth, Yield and Quality of Onion. Jordan Journal of Agricultural Sciences 5(2).
• Amin, M. R., M. K. Hasan, Q. Naher, M. A. Hossain and Z. U. Noor, 2007. Response of Onion to NPKS Fertilizer Low Ganges River Flood Plain Soil. Int. J. Sustain. Crop. Prod. 2(1):11–14.
• Anonim, 1980. Soil and Plant Testing and Analysis as a Basis of Fertilizer Recommendations. FAO Soils Bulletin 38/2 p:95.
• Anonim, 1982. Methods of Soil Analysis. Ed.: A. L. Page. Number 9. Part II. Madison, Wisconsin. USA.
• Anonim, 1985. Agricultural Analysis Handbook. Hach Company 22546–08, p:65–69.
• Anonim, 2007. Soğan Yetiştiriciliği. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Çiftçi Eğitim Serisi Yayın No. 57.
• Anonim, 2013. Sebze Çeşitleri. http:// yalovabahce.gov.tr/sebzecesit.aspx (Erişim Tarihi: 18 Ekim 2013).
• Anonim, 2014. Amonyum Nitrat Gübre Fiyatları. http://www.eziraatci.com/guncel–amonyum–nitrat–gubresi–fiyatlari/html, (Erişim Tarihi: 10 Nisan 2014).
• Ayyub, C. M., M. N. Malik and W. Ahmed, 1992. Effect of Different Doses of N, P, K Fertilizers on the Yield of Onion cv Red Ball. Pakistan Journal Agri. Sci. (2):148–150.
• Biçer, Y. ve M. Özel, 1988. Çukurova Koşullarında Kuru Soğanın Azotlu Gübre Gereksinimi. K. H. A. E. Genel Yayın No:147, Mersin.
• Bloem, E., S. Haneklaus and E. Schung, 2004. Influence of N and S Fertilization on the Alliin Content of Onions and Garlic. J. of Plant Nut. 7(10)1827–1839.
• Bouyoucos, G. J., 1955. A Recalibration of the Hydrometer Method for Making Mechanical Analysis of the Soils. Agronomy Journal 4(9).
• Brown, B., 2000. Onions. Southern Idaho Fertilizer Guide. CIS 1081, University of Idaho.
• Chope, G. A. and L. A. Teryy 2008. Use of Canonical Variate Analysis to Differentiate Onion Cultivars by Mineral Content as Measured by ICP–AES. Food Chemistry Vol. 115, Issue 3.
• Clarkson, D. T. and A. J. Warner, 1979. Relationship Between Root Temperature and The Transport of Ammonium and Nitrate Ions by Italian and Perennial Ryegrass (Lollium multiflorum and Lollium perenne). Plant Physiol. 64, p:557–561.
• Çağlar, K. Ö., 1958. Toprak Bilgisi. A. Ü. Z. F. Yayınları Yayın No:10. s:286.
• Demir, M. ve Ö. F. Noyan, 1997. Tokat ve Amasya Yöresi Sulu Koşullarında Kuru Soğanın Azotlu ve Fosforlu Gübre İsteği. K. H. A. E., Genel Yayın No:102, Tokat.
• FAO, 2017a. FAO Stat Crop Production. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim Tarihi: 15 Şubat 2017).
• FAO, 2017b. FAO Stat Crop Production. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim Tarihi: 15 Şubat 2017).
• Fox, R. L., R. A. Olson and H. F. Rhoades, 1964. Evaluating the Sulphur Status of Soils by Plant and Soil Tests. Soil Sci. Soc. Am. Proc. 281. p:435–439.
• Jana, B. K. and J. Kabir, 1992. Effect of Sulphur on Growth and Yield of Onion cv. Nasik Red. J. Grop. Research 3(2):241–243.
• Jilani, M. S., A. Ghaffoor, K. Waseem and J. I. Farooqi, 2004. Effect of Different Levels of Nitrogen on Growth and Yield of Three Onion Varieties. Int. J. Agri. Biol. 6(3).
• Jongatae, L., H. Injong, I. Changung, M. Jinseong and C. Yongcho, 2003. Effect of N, P₂O₅ and K₂O Application Rates and Top Dressing Time on Growth and Yield of Onion (Allium cepa L.) Under Spring Culture in Low Land. Korean Journal of Hort. Sci. and Tec. 21(4):260–266.
• Kacar, B., 1994. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri: III. Toprak Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayın No: 3.
• Kacar, B. ve A. V. Katkat, 1998. Bitki Besleme. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayınları No: 127, p:121–176, 347–367.
• Kaptan, H., N. Türkeş ve K. Kaynaş, 1983. Soğanın Ticari Gübre İsteği ve Beslenmenin Dayanıklılık Üzerine Etkisinin Saptanması. Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Kawakishi, S. and Y. Morimutsu, 1994. Sulphur Chemistry of Onions and Inhibitory Factors of the Arachidonic–Acid Cascade. ACS SYM. SER. 546, p:120–127.
• Kemal, Y. O., 2013. Effects of Irrigation and Nitrogen Levels on Bulb Yield, Nitrogen Uptake and Water Use Efficiency of Shallot (Allium cepa var. ascalonicum Baker). African Journal of Agricultural 8(37):4637–4643. http://academicjournals.org/article/article 1380905577_kemal.pdf (Erişim Tarihi:28 Şubat 2014).
• Kopsell, D. E., W. M. Randle and M. A. Eiteman, 1999. Changes in The S–Alk(en)yl Cysteine Sulfoxides and Their Biosynthetic Intermediates During Onion Storage. Journal of the Am. Society for Hort. Sci. 124(2):177–183.
• Krishnamatuhy, D. and S. Sharanappa, 2005. Effect of Sole and Integrated Use of Improved Composts and NPK fertilizers on Quality, Productuvity and Shelf Life Bangalore Rose Red Onion (Allium cepa L.). Mysore J. of Agric. Sci. 39(3):355–361.
• Lawande, K. E., 2010. Onion, National Research Centre for Onion and Garlic, Pune. http://obtrando.files.wordpress.com/2010/05/allium–sp–onion–keluarga–bawang–merah.pdf (Erişim Tarihi: 2 Kasım 2010).
• Liu, S., H. He, G. Feng and Q. Chen, 2009. Effect on Nitrogen and Sulphur Interaction on Growth and Pungency of Different Pseudostem Types of Chinese Spring Onion (Allium fistulosum L.). Scienta Horticulturae (121):12–18.
• Marschner, H., 1998. Mineral Nutrition in Higher Plants. Academic Pres, Harcourt Brace Jovanovich Publisher, 674.
• McCallum, J., N. Porter, B. Searle, M. Shaw, B. Bettjeman and M. Mcmanus, 2005. Sulphur and Nitrogen Fertility Affects Flavour of Field–Grown Onions. Plant and Soil (2005) 269, p:151–158.
• Nasreen, S., M. M. Haque, M. A. Hossain and A. T. M. Farid, 2007. Nutrient Uptake and Yield of Onion as Influenced nb Nitrogen and Sulphur Fertilization. Bangladesh J. of Agric. Res. 32(3):413–420.
• O’donoghue, E. M., S. D. Somerfield, M. Shaw, M. Bendall, D. Hedderly, J. Eason and I. Sims, 2004. Evaluation of Carbohydrates in Pukekohe Longkeeper and Grano Cultivars of Allium cepa. Journal of Agricultural and Food Chemistry 52(17):5383–5390.
• Olsen, S. R., V. Cole, F. S. Watanabe and L. A. Dean, 1954. Estimation of Available Phosphorus in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate. U.S.D.A. Circular no. 939. Washington D.C.
• Öden, O., 1999. Balıkesir Yöresinde Kuru Soğanın Azotlu ve Fosforlu Gübre Gereksinimi. K. H. A. E., Genel Yayın No:115, Ankara.
• Pratt, P. F., 1965. Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Ed. C. A. Black. Amer. Soc. Agr. Inc. Pub. Agron. Series No: 9, Madison, Wisconsin, USA.
• Randle, W. M., 1992. Onion Germplam Interacts With Sulphur Fertility for Plant Sulphur Utilization and Bulb Pungency. Euphytica, 59, p:151–156.
• Randle, W. M., 2000. Increasing N Concentration in Hydroponic Solutions Affects Onion Flavor and Bulb Quality. J. Am. Soc. Hort. Sc. 181 p:254–259.
• Rao, K. P. and D. W. Rains, 1976. Nitrate Absorption by Barley. Plant Physiol. (57):55–58.
• Resende, M. G., D. N. Costa and J. M. Pinto, 2009. Yield and Postharvest Conservation of Onion Bulbs Using Doses of Nitrogen and Potassium. Horticultura Brasil 27(2).
• Robinowitch, H. D. and J. L. Brewster, 1990. Onions and Allied Crops. Vol. I, CRC Pres, Boca Raton, Florida.
• Sharma, M. P., A. Singh and J. P. Gupta, 2002. Sulphur Status and Response of Onion Allium cepa to Applied Sulphur in Soils of Jammu Districts. Indian Journal of Agricultural Science 72(1):26–28.
• Tiwori, R. S., A. Ankur and S. C. Sengar, 2002. Effect of Doses and Method of Nitrogen Application on Growth, Bulb Yield and Quality of Onion. Indian J. of Agric. Sci. 72(1):23–25.
• TÜİK, 2017. Bitkisel Üretim ve İstatistik Veri Tabanı. https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/ bitkisel.zul (Erişim Tarihi: 17 Şubat 2017).
• Yağcı, M., 2011. Parabolün Tepe Noktası. http://fehmiekici.files.wordpress.com/2011/08/mat217–tepenoktasi_7_1.pdf (Erişim Tarihi: 27 Şubat 2014).
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Metodlar. Köy Hizmetleri Genel Müd. Toprak ve Gübre Araştırma Enst. Yayın No 56, Ankara.