Resveratrol’ün Doğal Antioksidan Olarak İşlevi ve Biyosentezi

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 862 - 864, 31.03.2016

Nurcan Özel

Öz

Resveratrol, stilbenlerin alt grubu olup polifenolik bir bileşiktir. Yapılan çalışmalarda beslenmedeki bitki polifenollerinin hücrenin antioksidan savunmasında görev alan enzimlerin aktivitelerini düzenleyici etkileri olduğu bildirilmiştir. Resveratrol antioksidan özelliği ile hücreyi oksidatif hasara karşı korumaktadır. Anti-inflamatuar, anti-apoptotik, sitoprotektif, anti-kanser ve kardioprotektif etkileri bulunmaktadır. Antioksidan özellikleri ön plana çıkan resveratrolun lipid peroksidasyonunu ve buna bağlı hücre ölümünü önlediği de bilinmektedir. Fransız toplumu yağ ve kolesterol bakımından zengin gıdalar tüketmesine rağmen kalp ve damar hastalıkları oranı oldukça düşüktür. Bu koruyucu etkinin kırmızı şaraptaki resveratrol alımı sayesinde oluştuğu düşünülmekte ve bu durum, "Fransız Paradoksu" olarak adlandırılmaktadır. Resveratrol, başta üzüm, erik, dut, kiraz, limon, fındık, yerfıstığı gibi meyve ve çerezler yanı sıra okaliptüs, ladin, akasya, zambak, yaban mersini benzeri bitkilerde de yüksek oranda bulunmaktadır. Bu derlemede resveratrolün bitkilerdeki biyosentezi, antioksidan olarak işlevi ve insan sağlığı üzerine etkileri hakkında bilgi verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Resveratrol , antioksidan , üzüm , oksidatif stres

The Biosynthesis and Function of Resveratrol as Natural Antioxidant

Öz

Resveratrol is a subgroup of stilbenes and a polyphenolic compound. In the studies, it is notified that plant polyphenols used in nutrition have improver effects on the activities of enzymes participated in cell’s antioxidant defense. With the help of antioxidant, resveratrol protects the cell against the oxidative damage. It has anti-inflammatory, antiapoptotic, cytoprotective stimulants. Resveratrol with antioxidant inhibits the lipid peroxidation therefore cell death. Although French people eat food that includes highly cholesterol and lipid, the rate of cardiovascular diseases s quite nominal. It is thought that it is possible with the protective effect of resveratrol in red wine and it is called “French Paradox”. Some fruits and snacks like grape, plum, mulberry, cherry, lemon, hazelnut, peanut and also some plants like eucalyptus, ladin, acacia, lily, huckleberry have high incidence of resveratrol. In this review, it is informed about the biosynthesis of resveratrol on plants, the function of it as an antioxidant and effects of it on human health.

Anahtar Kelimeler

Resveratrol , antioxidant , grape , oxidative stress

Kaynakça

• Alkan, R., 2007. Doğal bitki antibiyotiği: Resveratrol. Gıda 32(5):259-262.
• Arslan, G., 2009. Değişik meyve ve sebze kabuklarındaki resveratrol miktarının HPLC ile belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Tokat.
• Baur, J.A., Pearson, K.J., Price, N.L., Jamieson, H.A., Lerin, C., Kalra, A., 2006. Resveratrol improves health and survival of mice on a high calorie diet. Nature 444(7117):337-42.
• Catalgol, B., Batirel, S., Taga, Y., Özer, N.K., Resveratrol: French paradox revisited. Front Pharmacol. 3:141.
• Das, D.K., Maulik, N., 2006. Resveratrol in cardio protection: a therapeutic promise of alternative medicine. Mol. Interv., 6:36-47.
• Erte, E., 2007. Siyah üzümde (Vitis vinifera L.) bulunan resveratrol’ün üretim veriminin artırılmasına ses ötesi dalgaların etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Göçmez, A. Seferoğlu, G.H., 2014. Asmalarda resveratrol içeriğini etkileyen faktörler ve insan sağlığına faydaları. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 11(1):31-38.
• Jeandet, P., Bessis, R., Gautheron, B., 1991. The production of resveratrol by grape berries in different developmental stages. Amer. J. Enol. Vitic, 42(1):41-46
• Karacebey, E., 2011. Gıda katkı maddesi olarak yüksek potansiyele sahip bir stilbene, resveratrol. 1. Ulusal Helâl ve Sağlıklı Gıda Kongresi, 9s.
• Karahasanoğlu, H., 2013. Resveratrolün kanser tedavisindeki yeri ve önemi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakoloji (Eczacılık) Anabilim Dalı, Ankara.
• Rayalam, S., Della-Fera, M.A., Baile, C.A., 2011. Synergism between resveratrol and other phytochemicals: implications for obesity and osteoporosis. Mol. Nutr. Food Res., 55(8):1177-85.
• Sayın, O., Arslan, N., Güner, G., 2008. Resveratrol ve kardiyovasküler sistem. Türk Biyokimya Dergisi 33(3):117-121.