Kültür Mantarında (Agaricus bisporus L.) Sıvı Solucan Gübresinin Farklı Uygulama Zamanları ve Dozlarının Verim Üzerine Etkileri

Yıl 2022, Cilt: 51 Sayı: (Özel Sayı 1) 13. Sebze Tarımı Sempozyumu, 396 - 402, 19.12.2022

Necdettin Sağlam , Kadriye Eroğlu

Öz

Bu çalışma 2018 yılı Ekim-Aralık ayları arasında Tokat iline bağlı Turhal ilçesindeki Üstün mantar işletmesinde Agaricus bisporus yetiştiriciliğinde sıvı vermikompost uygulamasının farklı uygulama zamanları (örtü toprağından 2, 4 ve 6 gün sonra) ve dozlarının (kontrol, 1 ml, 1.5 ml, 2 ml, 2.5 ml, 3 ml ve 3.5 ml) verim parametreleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bazı verim parametreleri sıvı vermikompost uygulama süresi ve dozlarından önemli ölçüde etkilenmiştir. En yüksek ortalama mantar ağırlığı (36.62 g) ve en yüksek verim (16.82 kg/m²) ile 3.5 ml/L doz uygulamasından elde edilmiştir. Ortalama mantar ağırlığı ve verim uygulama sürelerinden önemli ölçüde etkilenmemiştir. Ancak mantar şapka ağırlığı uygulama sürelerinden önemli ölçüde etkilenmiştir. En yüksek mantar şapka ağırlığı değeri örtü toprağı serildikten 6 gün sonrasında (21.86 g) belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Agaricus bisporus , sıvı vermikompost , verim

The Effects of Different Application Times and Doses of Liquid Vermicompost on Yield in Cultivated Mushroom (Agaricus bisporus L.)

Öz

This study was carried out to determine the effects of liquid vermicompost application times (2, 4, and 6 days after the cover soil) and doses (control, 1 ml, 1.5 ml, 2 ml, 2.5 ml, 3 ml, and 3.5 ml per liter) on yield and quality of Agaricus bisporus L. cultivation at Ustun Mushroom Farm in Turhal district of Tokat between October and December 2018. In the experiment, yield parameters (average mushroom weight, yield etc. of Agaricus bisporus L. were investigated. Some yield parameters were significantly affected by liquid vermicompost application times and doses. The highest average mushroom weight was obtained at 3.5 ml/L dose (36.62 g) and the best yield was found out at same dose (16.82 kg/m²). The average mushroom weight and yield were not significantly affected by application times, but mushroom cap weight was significantly affected by application times. The most mushroom cap weight was determined at 6 days after the cover soil (21.86 g).

Anahtar Kelimeler

Agaricus bisporus , liquid vermicompost , yield

Kaynakça

• Altuner, Z. 1998. Tohumsuz bitkiler sistematiği-2. Özyurt Ofset & Tipo Matbaacılık, Ankara.
• Şen, S., Yalçın, M. 2010. Dünya ve Türkiye’de kültür mantarcılığı ve geliştirilmesi. 3. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs 2010, 3:1208-1216.
• Günay, A., Abak, K., Koçyiğit, A.E. 1984. Mantar yetiştirme. Çağ Matbaası, Ankara.
• Anonim, 2019-a. http://www.fao.org (Erişim:Kasım 2019).
• Anonim, 2019-b. Türkiye İstatistik Kurumu (www.tuik.gov.tr/veritabanlari.do?vt_id=null; Erişim:Kasım 2019).
• Gopal, M., Gupta, A., Palaniswami, C., Dhanapal, R., Thomas, G.V. 2010. Coconut leaf vermiwash:a bio-liquid from coconut leaf vermicompost for improving the crop production capacities of soil. Cur. Sci. India 98:1202-1210.
• Suthar, S. 2010. Evidence of plant hormone like substances in vermiwash:an ecologically safe option of synthetic chemicals for sustainable farming. August 2010 Ecological Engineering 36(8):1089-1092.
• Arancon, N.A., Edwards Clive, A.E., Andrei, B., John, C., Paola, G., James, D.M. 2008. Influences of vermicompost, produced by earthworms and microorganisms from cattle manure, food waste and paper waste, on the germination, growth, and flowering of petunias ın the greenhouse. Applied Soil Ecology 39:91-99.
• Sarı, S., Aksal, E.L., Angın, İ., 2017. Influence of vermicompost application on soil consistency limits and soil compatibility. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 41:357-371.
• Tutar, U., 2013. Toprak solucanlarından elde edilen vermikompostun bazı bitki patojenleri üzerindeki antimikrobiyal aktivitelerinin araştırılması. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Fakültesi 34(2).
• Theunissen, J., Ndakidemi, P.A., Laubscher, C.P., 2010. Potential of vermicompost produced from plant waste on the growth and nutrient status in vegetable production. (https://www.researchgate. net/publication/228469588) Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology 4(3):189-196.
• Şimşek Erşahin, Y., 2007. Vermikompost ürünlerinin eldesi ve tarımsal üretimde kullanım alternatifleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 24(2):99-107.
• Edwards, C.A., Arancon, N.Q. 2004. Interactions among organic matter earthworms and microorganisms in promoting plant growth. In Functions and Management of Organic Matter in Agro Ecosystems. C.A. Edwards (Editor in Chief), F. Magdoff, R. Weil (Eds.) Crc Press, Boca Raton, pp:327-376.
• Zakaei, M., Bazyar, S., Khanehbad, M. 2011. Post technology casing soil with use of the vermicompost in mushroom (Agaricus bisporus (L.) Sing.) cultivation the quarterly. Journal of Animal Physiology and Development (Quarterly Journal of Biological Sciences) 4(12):19-26.
• Olfati, J.A., Rasouli, F. 2016. Casing with leached vermicompost improve oyster mushroom biological efficiency. Iran Agricultural Research (2016) 35(1):95-99.
• Muktamar, Z., Sudjatmiko, S., Chozin, M., Setyowati, N. 2017. Sweet corn performance and its major nutrient uptake following application of vermicompost supplemented with liquid organic fertilizer. International Journal on Advanced Science Engineering and Information Technology 7(2) ISSN:2088-5334.
• Müftüoğlu, N.M., Ünser, E., Özkan, N., Dağlıoğlu, M. 2016. Vermikompostun ıspanak (Spinacia oleracea L.) verimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 4(1):1-5.
• Açıkbaş, B. 2016 Vermikompostun 5 BB üzerine aşılı Trakya İlkeren asma fidanlarının bitki besin Elementi içerikleri ve vejetatif gelişmesine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• Tavalı, İ., Maltaş, A., Uz, İ., Kaplan, M. 2014. Vermikompostun beyaz baş lahananın (Brassica oleracea var.) verim, kalite ve mineral beslenme durumu üzerine etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 27(1):61-67.
• Maltaş, A., Tavalı, İ., Uz, İ., Kaplan, M. 2017. Kırmızı başlahana (Brassica Oleracea) yetiştiriciliğinde vermikompost uygulaması. Akdeniz Tarım Dergisi 30(2):155-161.
• Goel, S., Kaur, N. 2012. Impact of vermicompost on growth, yield and quality of tomato plant (Lycopersicum esculentum). Journal of Advanced Laboratory Research in Biology 3(4).
• Şahin, S., Gebeloğlu, N., Ataklı, S., Ceritoğlu, M. 2018. Vermikompost uygulamasının domates fidelerinde fide büyümesine ve fide kalitesine etkisi. Uluslararası Tarım Bilimleri Kongresi, 9-12 Mayıs, Van.
• Küçükyamuk, Z., Gültekin, M., Erdal, İ. 2014. Vermikompost ve mikorizanın biber bitkisinin gelişimi ile mineral beslenmesi üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 9(1):51-58.
• Tavalı, İ., Maltaş, A., Uz, İ., Kaplan, M. 2013. Karnabaharın verim, kalite ve mineral beslenme durumu üzerine vermikompostun etkisi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 26(2):115-120.
• Hınıslı, N. 2014. Vermikompost gübresinin kıvırcık bitkisinin gelişmesi üzerine etkilerinin belirlenmesi ve diğer bazı organik kaynaklı gübrelerle karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi) Namık Kemal Üniversitesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• Chinsamy, M., Kulkarni, M.G., Van Staden, J. 2014. Vermicompost leachate reduces temperature and water stress effects in tomato seedlings. Amer. Soc. Horticultural Science.
• Tavalı, İ., Uz, İ., Orman, Ş. 2014. Vermikompost ve tavuk gübresinin yazlık kabağın (Cucurbita pepo L.) verim ve kalitesi ile toprağın bazı kimyasal özellikleri üzerine etkileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 27(2):119-124.
• Göksu, G., Kuzucu, C. 2017. Karpuzda (Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum. & Nakai) farklı dozlardaki vemikompost uygulamalarının verim ve bazı kalite parametrelerine etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, s:48-58.
• Beykkhormizi, A., Abrishamchi., Ganjeali, A., Mahdi, P. 2016. The effect of vermicompost on some morphological, physiological and biochemical properties of beans under salinity stress. Journal of Plant Nutrition 39(6):883-893.
• Sağlam, N., Doksöz, S., Gebeloğlu, N., Şahin, S., Yılmaz, E. 2015. Agrimol örtü ve sıvı solucan gübresinin farklı uygulama sayısı ve dozlarının kıvırcık yapraklı salatada verim, kalite ve bitki gelişimine etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 8(1):59-61.
• Özkan, N., Dağlıoğlu, M., Ünser, E., Müftüoğlu, N., 2016. Vermikompostun ıspanak verimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkisi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü 4(1):1-5.