COVID-19 Pandemisinin Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezleri Hizmetlerinin Kullanımına Etkisi

Yıl 2023, , 195 - 200, 15.03.2023

Asli Kurtgöz , Zehra İncedal Sonkaya , Selin Keskin

https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.1075926

Cited By: 1

Öz

ÖZ
Amaç: Bu çalışma COVID-19 pandemisinin Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) hizmetlerinin kullanımı üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Retrospektif kohort tipinde betimleyici olarak yürütülen bu araştırmada, 2017-2020 yıllarında 1 Ocak-31 Aralık tarihleri ile 1 Ocak-1 Ekim 2021 tarihleri arasında bir ilin Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri’ne yapılan toplam 52.955 hasta başvuru kaydı incelenmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen veriler frekans ve yüzde ile ifade edilmiştir. Bulgular: Çalışmada 2020 yılındaki mamografi tarama sayısının önceki üç yıla kıyasla (2017, 2018, 2019) sırasıyla %70.4, %59.1, %68.8 oranında; HPV-Pap smear tarama sayısının %75.8, %68.8, %65.8 oranında; kolorektal tarama sayısının ise sırasıyla %46.1, %81.9 ve %72.2 oranında düştüğü saptanmıştır. Sonuç: Bu araştırmada KETEM hizmetleri kapsamında sunulan mamografi, HPV-Pap smear ve kolorektal taramalarının pandemi sürecini kapsayan 2020 ve 2021 yıllarında önceki yıllara nazaran önemli düzeylerde azaldığı belirlenmiştir. Başvuru sayısındaki azalmaya bağlı olarak erken dönemde tespit edilemeyen kanserlerin ilerleyen yıllarda kanser mortalitesinde önemli bir artışa neden olacağı ön görülmektedir. Bu doğrultuda özellikle risk grubunda yer alan bireyler başta olmak üzere toplumun kanser tarama hizmetlerine başvurularını ertelememeleri, gerekli pandemi tedbirlerini alarak vakit kaybetmeden başvurularını gerçekleştirmeleri konusunda bilgilendirilmesi ve bu duruma yönelik farkındalıklarının geliştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Kanser Tarama, Pandemi

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

The Effect of the COVID-19 Pandemic on the Use of Cancer Early Diagnosis Screening and Training Centers Services

Öz

ABSTRACT
Objective: This study was conducted to evaluate the impact of the COVID-19 pandemic on the use of Cancer Early Diagnosis, Screening, and Education Centers (KETEM) services. Materials and Methods: In this study, which was conducted as a descriptive retrospective cohort type, a total of 52.955 patient application records made to KETEM between January 1st and December 31st, 2017-2020 and January 1st-1 October 2021 were examined. The data obtained within the scope of the study were expressed as frequency and percentage. Results: In the study, it was determined that the numbers decreased as compared to previous three years (2017, 2018 and 2019) 70.4%, 59.1%, 68.8% for mammography screenings, 75.8%, 68.8%, 65.8% for HPV-Pap smear scans and 46.1%, 81.9%, and 72.2% for colorectal scans, respectively. Conclusion: It was detected that mammography, HPV-Pap, smear, and colorectal screenings offered within the scope of KETEM services decreased significantly in 2020 and 2021 which includes the pandemic process, compared to the previous years. It is estimated that cancers that cannot be detected in the early period due to the decrease in the number of applications will cause a significant increase in cancer mortality in the following years. Accordingly, it is recommended that the society, especially the individuals in the risk group, not delay their applications to cancer screening services, to take the necessary pandemic measures to inform them about making their applications without delay, and to improve their awareness about this issue.

Anahtar Kelimeler

COVID-19, Cancer Screening, Pandemic

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Australian Government Australian Institute of Health and Welfare (AIHW). (2020). Cancer Screening and COVID-19 in Australia. Erişim Adresi: https://www.aihw.gov.au/reports/cancer-screening/cancer-screening-and-covid-19-in-australia/contents/how-has-covid-19-affected-australias-cancer-screening-programs . Erişim Tarihi: 30.10.2021
• Boettcher, A.N., Hammoud, D.A., Weinberg, J.B., Agarwal, P., Mendiratta-Lala, M., & Luker, G.D. (2020). Cancer imaging and patient care during the COVID-19 pandemic. Radiology Imaging Cancer, 2(6), e200058. https://doi.org/10.1148/rycan.2020200058 .
• Cancer Research UK. (2020). How Coronavirus is Impacting Cancer Services in the UK?. Erişim Adresi: https://news.cancerresearchuk.org/2020/04/21/how-coronavirus-is-impacting-cancer-services-in-the-uk/ Erişim Tarihi: 28.10.2021
• Cancino, R. S., Su, Z., Mesa, R., Tomlinson, G. E., & Wang, J. (2020). The impact of COVID-19 on cancer screening: Challenges and opportunities. JMIR cancer, 6(2), e21697. https://doi.org/10.2196/21697
• de Pelsemaeker, M. C., Guiot, Y., Vanderveken, J., Galant, C., & Van Bockstal, M. R. (2021). The impact of the COVID-19 pandemic and the associated Belgian governmental measures on cancer screening, surgical pathology and cytopathology. Pathobiology: journal of immunopathology, molecular and cellular biology, 88(1), 46–55. https://doi.org/10.1159/000509546
• Dinmohamed, A. G., Visser, O., Verhoeven, R., Louwman, M., van Nederveen, F. H., Willems, S. M., Merkx, M., Lemmens, V., Nagtegaal, I. D., & Siesling, S. (2020). Fewer cancer diagnoses during the COVID-19 epidemic in the Netherlands. The Lancet. Oncology, 21(6), 750–751. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(20)30265-5
• Epic Health Research Network. (2020). Cancer Screenings Are Still Lagging. Erişim Adresi: https://ehrn.org/articles/cancer-screenings-are-still-lagging Erişim Tarihi: 30.10.2021
• Ersoy, E.,& Saatçi, E. (2017). Kanser taramaları: İhtilaflar. Türkiye Aile Hekimliği Derg, 21 (3),118-22.
• Janda, M., Paul, C., Horsham, C., & PoCoG Cancer Prevention Special Interest Group (2021). Changes in cancer preventive behaviours, screening and diagnosis during COVID-19. Psycho-oncology, 30(2), 271–273. https://doi.org/10.1002/pon.5575
• Khargekar, N. C., & Khanna, D. (2020). Cancer screening during COVID-19 pandemic. Asia-Pacific journal of oncology nursing, 7(4), 308–309. https://doi.org/10.4103/apjon.apjon_21_20
• Kurt İnci, B., Gürler, F., & Özet, A. (2020). Pandemi sürecinde kanser tanı, tedavi, takibinde karşılaşılacak sorunlar ve muhtemel değişiklikler. In Ş. Yalçın, A. Özet (Eds.), Kanser ve COVID-19 Pandemisi (ss. 69-73). Ankara: Türkiye Klinikleri.
• London, J. W., Fazio-Eynullayeva, E., Palchuk, M. B., Sankey, P., & McNair, C. (2020). Effects of the COVID-19 pandemic on cancer-related patient encounters. JCO clinical cancer informatics, 4, 657–665. https://doi.org/10.1200/CCI.20.00068
• Maringe, C., Spicer, J., Morris, M., Purushotham, A., Nolte, E., Sullivan, R., Rachet, B., & Aggarwal, A. (2020). The impact of the COVID-19 pandemic on cancer deaths due to delays in diagnosis in England, UK: a national, population-based, modelling study. The Lancet. Oncology, 21(8), 1023–1034. https://doi.org/10.1016/S1470-2045(20)30388-0
• Morris, E.J., Goldacre, R., Spata, E., Mafham, M., Finan, P.J., Shelton, J., Richards, M., Spencer, K., Emberson, J., Hollings, S., Curnow, P., Gair, D., Sebag-Montefiore, D., Cunningham, C., Rutter, M.D., Nicholson, B.D., Rashbass, J., Landray, M., Collins, R., Casadei, B., & Baigent, C. (2021). Impact of the COVID-19 pandemic on the detection and management of colorectal cancer in England: A population-based study. Lancet Gastroenterol Hepatol, 6, 199–208. https://doi.org/10.1016/S2468-1253(21)00005-4
• Myers, E. R., Moorman, P., Gierisch, J. M., Havrilesky, L. J., Grimm, L. J., Ghate, S., Davidson, B., Mongtomery, R. C., Crowley, M. J., McCrory, D. C., Kendrick, A., & Sanders, G. D. (2015). Benefits and harms of breast cancer screening: A systematic review. JAMA, 314(15), 1615–1634. https://doi.org/10.1001/jama.2015.13183
• Öksüzoğlu, Ö.B. (2020). COVID-19 ve meme kanseri. In Ş. Yalçın, A. Özet (Eds.), Kanser ve COVID-19 Pandemisi (ss. 138-142). Ankara: Türkiye Klinikleri.
• Patt, D., Gordan, L., Diaz, M., Okon, T., Grady, L., Harmison, M., Markward, N., Sullivan, M., Peng, J., & Zhou, A. (2020). Impact of COVID-19 on cancer care: How the pandemic is delaying cancer diagnosis and treatment for American seniors. JCO clinical cancer informatics, 4, 1059–1071. https://doi.org/10.1200/CCI.20.00134
• Peng, S. M., Yang, K. C., Chan, W. P., Wang, Y. W., Lin, L. J., Yen, A. M., Smith, R. A., & Chen, T. H. (2020). Impact of the COVID-19 pandemic on a population-based breast cancer screening program. Cancer, 126(24), 5202–5205. https://doi.org/10.1002/cncr.33180
• Şahin, S. (2015). Kanserde erken tanı ve tarama programları. Ege Tıp Dergisi, 54 (Ek Sayı), 41-45.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Dairesi Başkanlığı. (2021). Ulusal Kanser Tarama Standartları. Erişim Adresi: https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/kanser-tarama-standartlari Erişim Tarihi: 28.10.2021
• Tan, K. K., & Lau, J. (2020). Cessation of cancer screening: An unseen cost of the COVID-19 pandemic?. European journal of surgical oncology: the journal of the European Society of Surgical Oncology and the British Association of Surgical Oncology, 46(11), 2154–2155. https://doi.org/10.1016/j.ejso.2020.05.004
• Tsai, H. Y., Chang, Y. L., Shen, C. T., Chung, W. S., Tsai, H. J., & Chen, F. M. (2020). Effects of the COVID-19 pandemic on breast cancer screening in Taiwan. Breast (Edinburgh, Scotland), 54, 52–55. https://doi.org/10.1016/j.breast.2020.08.014
• Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Derneği. (2017). Kanser İstatistikleri. Erişim Adresi: https://www.turkkanser.org/uploads/dosyalar/istatistikler/dunya-kanser-istatistikleri.pdf . Erişim Tarihi: 19.06.2022
• Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC). (2020). Cancer Today. Erişim Adresi: https://gco.iarc.fr/today/home . Erişim Tarihi: 01.11.2021
• Waterhouse, D. M., Harvey, R. D., Hurley, P., Levit, L. A., Kim, E. S., Klepin, H. D., Mileham, K. F., Nowakowski, G., Schenkel, C., Davis, C., Bruinooge, S. S., & Schilsky, R. L. (2020). Early impact of COVID-19 on the conduct of oncology clinical trials and long-term opportunities for transformation: findings from an American society of clinical oncology survey. JCO oncology practice, 16(7), 417–421. https://doi.org/10.1200/OP.20.00275